Open AI: İnsanlığın yok olmasını önlemek için yapay zeka düzenlemesi gerekli

“Bizi bu sistemlerin tehlikelerinden korumak için Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı gibi bir kuruma olan ihtiyacı vurguladım.”

Şirket yetkilileri, yapay zeka sistemlerinin yıllar içinde farklı sektörlerdeki birçok uzmanın beceri düzeyini aşacağını öngörüyor (Reuters)
Şirket yetkilileri, yapay zeka sistemlerinin yıllar içinde farklı sektörlerdeki birçok uzmanın beceri düzeyini aşacağını öngörüyor (Reuters)
TT

Open AI: İnsanlığın yok olmasını önlemek için yapay zeka düzenlemesi gerekli

Şirket yetkilileri, yapay zeka sistemlerinin yıllar içinde farklı sektörlerdeki birçok uzmanın beceri düzeyini aşacağını öngörüyor (Reuters)
Şirket yetkilileri, yapay zeka sistemlerinin yıllar içinde farklı sektörlerdeki birçok uzmanın beceri düzeyini aşacağını öngörüyor (Reuters)

Popüler yapay zeka sohbet robotu ChatGPT'yi geliştiren OpenAI firması yetkilileri, "Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı gibi bir kuruma ihtiyaç var; insanlığı yanlışlıkla bir şey yaratma ve ona insanları yok etme gücü verme tehlikesinden korumak için" diyerek ‘süper zeki’ yapay zeka teknolojilerinin düzenlenmesi çağrısında bulundu.

OpenAI'nin kurucu ortakları Greg Brockman ve Ilya Sutskiver, şirketin web sitesinde yayınladıkları kısa bir açıklamada, bu tür sistemlerin yaratabileceği varoluşsal tehlikeyi azaltmak için uluslararası bir düzenleyicinin sistemleri incelemesi, denetim talep etmesi, güvenlik seviyelerini ve güvenlik standartlarına uygunluğu test etmesi konusunda çalışmaya başlaması çağrısında bulundu.

Yetkililer, “Önümüzdeki on yıl içinde yapay zeka sistemlerinin farklı sektörlerde birçok uzmanın beceri düzeyini aşacağı ve gelişmiş şirketlerle kıyaslanabilecek büyük miktarda üretken faaliyet gerçekleştireceği öngörülmekte” diye eklediler.

Yetkililer hem olumlu hem de potansiyel olumsuz yönleri açısından süper zekânın insanlığın geçmişte yüzleşmek zorunda kaldığı diğer teknolojilerden daha güçlü olacağına dikkat çekerek, “Çok daha müreffeh bir geleceğe sahip olabiliriz; ancak bunu başarmak için riskleri yönetmek zorundayız. Varoluşsal risk potansiyeli göz önüne alındığında, basitçe reaktif olamayacağız" açıklamasında bulundular.

sacs
OpenAI, geçtiğimiz Kasım ayında ünlü sohbet robotu ChatGBT'yi piyasaya sürdü (Reuters)

Brockman ve Sutskiver, kısa vadede, güvenlik öncelikli olmak üzere, toplumla sorunsuz bir şekilde bütünleşen daha sağlam modellerin geliştirilmesini sağlamak amacıyla, en son YZ araştırmaları üzerinde çalışan şirketler arasında belirli bir düzeyde koordinasyon çağrısında bulundu.

Brockman ve Sutskiver sözlerine şöyle devam etti:

Bu koordinasyon, örneğin hükümet öncülüğünde bir proje yoluyla ya da YZ yeteneklerinin büyümesini sınırlamak için toplu bir anlaşma yoluyla sağlanabilir.

İki gün önce San Francisco'da düzenlenen AI Forward Forum'da Brockman, popüler chatbot üreticisinin yapay zekayı küresel olarak nasıl düzenlemeyi amaçladığının ana hatlarını ele aldı.

Brockman’ın ortaya attığı fikirler arasında, Wikipedia benzeri bir model de vardı.

Yapay zeka politikasıyla ilgili olarak “Sadece Silikon Vadisi'nde oturup herkes için bu kuralları koyabileceğimizi düşünmüyoruz. Demokratik karar alma süreci hakkında düşünmeye başlıyoruz” dedi.

Open AI, geçtiğimiz Kasım ayının sonunda insanlarla etkileşime giren ve talep üzerine her türlü metni üretebilen yapay zekaya dayalı ünlü konuşma robotu ChatGPT’yi piyasaya sürdü ve başarısı şirketleri bu teknolojiye gelişmiş yetenekler kazandırmak için teknoloji rekabetine yöneltti.



Yapay zekaya yöneltilince çevreye en çok zarar veren sorular belirlendi

Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)
Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)
TT

Yapay zekaya yöneltilince çevreye en çok zarar veren sorular belirlendi

Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)
Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)

Yeni bir araştırmaya göre OpenAI'ın ChatGPT'si gibi yapay zeka sohbet botlarının mantıklı düşünmesini ve akıl yürütmesini gerektiren sorgular, diğer soru türlerine göre daha fazla karbon salımına yol açıyor.

ChatGPT gibi geniş dil modellerine (GDM) yazılan her sorgu enerji gerektiriyor ve karbondioksit salımına yol açıyor. Almanya'daki Münih Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'nden araştırmacılar bu emisyon seviyelerinin sohbet botuna, kullanıcıya ve konuya bağlı olarak değiştiğini söylüyor.

Hakemli dergi Frontiers'ta yayımlanan araştırma, 14 yapay zeka modelini karşılaştırarak karmaşık akıl yürütme gerektiren cevapların, basit cevaplara göre daha fazla karbon salımı yaptığını ortaya koydu.

Soyut cebir veya felsefe gibi uzun uzun muhakeme gerektiren sorgular, lise tarih dersi gibi daha dolambaçsız konulara göre 6 kat daha fazla emisyon üretiyor.

Araştırmacılar yapay zeka sohbet botlarını sık kullananların, karbon emisyonlarını sınırlamak için sordukları soruların türünü ayarlamasını öneriyor.

Çalışma, farklı konularda bin standart soru üzerinden 14 GDM'yi değerlendirerek karbon salımlarını karşılaştırdı.

Çalışmanın yazarı Maximilian Dauner, "Eğitimli GDM'lere sorulan soruların çevresel etkisi, bunların muhakeme yaklaşımına büyük ölçüde bağlı ve doğrudan akıl yürütme süreçleri, enerji tüketimini ve karbon salımlarını önemli ölçüde artırıyor" diyor.

Akıl yürütme özelliğine sahip modellerin, yalın yanıt veren modellere kıyasla 50 kata kadar daha fazla karbondioksit salımına yol açtığını gördük.

Bir kullanıcı yapay zeka sohbet botuna soru sorduğunda, sorgudaki kelimeler veya kelime parçaları bir dizi sayıya dönüştürülerek model tarafından işleniyor. Bu dönüştürme ve yapay zekanın diğer hesaplama süreçleri karbon salımlarına neden oluyor.

Çalışma muhakeme becerisine sahip modellerin soru başına ortalama 543,5 jeton (token) oluştururken, yalın modellerin sadece 40 jeton gerektirdiğini belirtiyor.

Makalede "Daha yüksek jeton ayak izi, her zaman daha yüksek CO2 emisyonu anlamına gelir" ifadeleri kullanılıyor.

Örneğin yaklaşık yüze 85 doğruluk oranına ulaşan Cogito, en isabetli modellerden biri. Yalın cevaplar veren benzer boyutlardaki modellere göre üç kat daha fazla karbon emisyonu üretiyor.

Dr. Dauner, "Şu anda GDM teknolojilerinin doğasında, doğruluk ve sürdürülebilirlik arasında bir taviz verme ilişkisi görüyoruz" diyor. 

Emisyonları 500 gram karbondioksit eşdeğerinin altında tutan modellerin hiçbiri, bin soruyu doğru cevaplamada yüzde 80'in üzerinde doğruluk oranına ulaşamadı.

Karbondioksit eşdeğeri, çeşitli sera gazlarının iklim değişikliği üzerindeki etkisini ölçmek için kullanılan bir birim.

Araştırmacılar yeni bulguların, insanların yapay zeka kullanımı hakkında daha bilinçli kararlar almasını sağlayacağını umuyor.

Araştırmacılar bir örnek vererek DeepSeek R1 sohbet botundan 600 bin soruyu yanıtlamasını isteyen sorguların, Londra'dan New York'a gidiş-dönüş uçuşuna eşdeğer karbon emisyonu yaratabileceğini söylüyor.

Buna karşılık Alibaba Cloud'ın Qwen 2.5'i, benzer doğruluk oranlarıyla üç kat daha fazla soruya cevap verirken aynı emisyon seviyelerine ulaşıyor.

Dr. Dauner, "Kullanıcılar, yapay zekadan yalın cevaplar vermesini isteyerek veya yüksek kapasiteli modellerin kullanımını, gerçekten bu gücü gerektiren görevlerle sınırlayarak emisyonları önemli ölçüde azaltabilir" diyor.

Independent Türkçe