Ünlü Harvard profesörünün 'uzaylı yapımı' dediği küreler okyanustan çıkarıldı

"Bu, bilimsel kariyerimdeki en heyecan verici deneyim oldu"

Geçen ay Pasifik Okyanusu'ndan çıkarılan metal kürelerden biri yakından görüntülendi (Avi Loeb/ Medium)
Geçen ay Pasifik Okyanusu'ndan çıkarılan metal kürelerden biri yakından görüntülendi (Avi Loeb/ Medium)
TT

Ünlü Harvard profesörünün 'uzaylı yapımı' dediği küreler okyanustan çıkarıldı

Geçen ay Pasifik Okyanusu'ndan çıkarılan metal kürelerden biri yakından görüntülendi (Avi Loeb/ Medium)
Geçen ay Pasifik Okyanusu'ndan çıkarılan metal kürelerden biri yakından görüntülendi (Avi Loeb/ Medium)

Harvard Üniversitesi’nden ünlü astrofizikçi Avi Loeb, 2014'te Dünya'ya düşen gök cisminin uzaylılara ait olabilceği fikrinde ısrar ediyor.

O tarihte Papua Yeni Gine'nin üzerinde parıldayan bir ateş topu, bölgeden geçerken enkaz saçmış ve bu parçalar okyanusa düşmüştü.

ABD hükümetine ait sensörler, bu ateş topunun hızını saatte 177 bin kilometre olarak ölçmüştü.

Nesnenin geride bıraktığı yüzlerce küçük manyetik küre yıllarca okyanus tabanında incelenmeyi bekledi.

ABD Uzay Kuvvetleri Komutanlığı, bu ateş topunun "yıldızlararası bir meteorit" olduğunu geçen yıl teyit etmişti. Loeb, bu araştırmanın makalesinin de başyazarıydı.

Söz konusu parçaları bulup çıkarmak için bir görev tasarlayan Loeb, bu kürelerin uzaylılara ait olası "tekno-imzalar" (insan olmayan varlıklar tarafından üretilen teknolojinin izleri) barındırabileceğine inanıyor. 

Kısa süre önce kripto milyoneri Charles Hoskinson, Loeb'in parçaları çıkarma çabaları için ciddi miktarda fon sağladı. Astrofizikçi bu fon sayesinde Pasifik Okyanusu'nda yapılan bir keşif gezisine liderlik etti.

Şimdiye kadar ekip söz konusu ateş topuna ait olduğundan şüphelendikleri bazı manyetik parçalar çıkardı.

Demir, magnezyum ve titanyumdan oluşan 50'den fazla manyetik parçaya göz atan Loeb, yakın tarihli bir blog yazısında bu küreleri "anormal nesneler" diye niteledi.

Zira bu parçaların nikel içeriği çok azdı. Ancak nikel, meteoritlerde yaygın görülen bir bileşik.

Loeb, VICE'a verdiği bir röportajda, "Bu, bilimsel kariyerimdeki en heyecan verici deneyim oldu" diye konuştu.

Diğer yandan birçok bilim insanı, kürelerin kökenine dair şüpheler besliyor. Çıkarılan parçaların 2014'teki ateş topuyla hiçbir şekilde ilişkili olmayabileceğini söyleyen de var.

Örneğin Kanada'daki Western Ontario Üniversitesi'nden göktaşı uzmanı Peter Brown, "Manyetik bir cihaz alıp okyanus tabanında gezdirirseniz, dünya dışı küreler çekeceğiniz bir asırdır biliniyor" dedi.

Brown, bu tür kürelerin deniz tabanında milyonlarca yıl boyunca meteorların yukarıdan geçerken küçük erimiş metal parçalarını düşürmesiyle biriktiğini de sözlerine ekledi.

Ayrıca Brown'a göre söz konusu kürelerin yıldızlararası bir cisimden gelip gelmediği de tartışmaya açık.

Oumuamua tartışması

Öte yandan bu, Loeb'in uzaylılara ait bir teknolojiyle karşılaştığımızı ilk iddia edişi de değil.

Loeb'in, 2017’de Güneş Sistemi'nden geçerken tespit edilen ve "keşfedilen ilk yıldızlararası nesne" unvanını alan Oumuamua'yla ilgili teorileri büyük yankı uyandırmıştı.

Astrofizikçi bu gizemli gök cisminin uzaylılara ait bir "ışık yelkenlisi"nden koptuğunu ve 25 ışık yılı uzaktaki Vega yıldızı yönünden, Güneş Sistemi’ne doğru savrulduğunu ileri sürmüştü. 

Gökbilimci ışık yelkenlisini, kitabın tanıtımı için verdiği bir röportajda şöyle tanımlamıştı:

Işık yelkenlisini rüzgar gücünden yararlanan bir yelkenli [uzay aracı] gibi düşünebilirsiniz. Rüzgar yelkenliyi iter. Işık yelkeni söz konusu olduğunda ise onu iten şey, yüzeyinden yansıyan ışıktır.

Oumuamua uzun zaman önce Güneş Sistemi'ni terk ettiği için cisme yakından bakmak artık mümkün değil.

Ancak halihazırda elde edilen verilerden yola çıkarak yeni teoriler ortaya atılmaya devam ediyor.

 

Independent Türkçe, Livescience, DailyBeast, VICE



Teknoloji dünyasını sallayan DeepSeek, Ay Yeni Yılı tatiline girdi

DeepSeek'in Pekin'deki ofislerinin kat işareti (AFP)
DeepSeek'in Pekin'deki ofislerinin kat işareti (AFP)
TT

Teknoloji dünyasını sallayan DeepSeek, Ay Yeni Yılı tatiline girdi

DeepSeek'in Pekin'deki ofislerinin kat işareti (AFP)
DeepSeek'in Pekin'deki ofislerinin kat işareti (AFP)

Bu hafta çığır açan yapay zeka modelleriyle teknoloji dünyasını sallayan Çinli girişim DeepSeek, Ay Yeni Yılı için bir ara verdi.

Amerikalı teknoloji devleri OpenAI, Google ve Meta'ya rakip olacak düşük maliyetli ve açık kaynaklı yapay zeka modelleri çıkararak sektörü ve küresel borsaları sarsan şirket, pazartesi günü ABD hisselerinde yaklaşık bir trilyon dolarlık değer kaybına yol açmıştı.

Silikon Vadisi, Wall Street ve yeni başkan Donald Trump da dahil Amerika'nın siyasi yönetimi hâlâ DeepSeek'in atılımını tartışıyorken şirketin Hangzhou'daki merkezi, bir hafta sürecek Yeni Ay Yılı tatiline girdi.

DeepSeek, son güncellemesini pazartesi gününün sonlarına doğru yayımladı ve yerel basında çıkan haberlerde girişimin ofislerinin salı sabahından itibaren tatil nedeniyle terk edildiği bildirildi.

Yeni Ay Yılı, 12 yıllık bir döngüden oluşuyor ve döngüdeki her sene, Çin astrolojisinde metal, ahşap, su, ateş veya toprakla eşleştirilmiş bir hayvanla bağlantılı. Yılan Yılı kutlamaları çarşamba günü itibarıyla başladı.

Tech in Asia'nın bildirdiğine göre yine de şirkete duyulan heyecan sürüyor ve güvenlik görevlileri merkeze gelen davetsiz misafirleri geri çeviriyor.

Şirket bu hafta R1 adlı gelişmiş yapay zeka modelinin, OpenAIın eğitmek için daha fazla sayıda pahalı Nvidia çipi kullandığı ChatGPT'si gibi batılı rakiplerinden çok daha düşük maliyetle eğitildiğini iddia etmişti.

DeepSeek, yapay zeka modelinin OpenAI, Meta ve Google gibi ABD şirketlerinin benzer sistemler üretmek için harcadığı milyarlarca doların aksine, eski Nvidia H800 çipleriyle eğitilmesine harcadığı hesaplama gücünün 6 milyon dolardan daha aza mal olduğunu söylemişti. Girişim eski çiplerle çalışmak zorunda kalmıştı çünkü ABD, Çin'in yapay zeka alanındaki ilerlemesini engellemek amacıyla gelişmiş Nvidia sistemlerinin ihracatını yasaklamıştı.

DeepSeek'in bu zor koşullara rağmen elde ettiği başarı, Amerikalı büyük yapay zeka şirketlerinin servetlerinde hızlı ve keskin değişimlere yol açmıştı. Salı günü hisseleri yüzde 17 düşen Nvidia, piyasa değeri 500 milyar doların üzerindeki şirketler arasında en büyük tek günlük kayıpla tarihe geçmişti.

Trump, Çin girişiminin başarısının ABD teknoloji sektörü için bir "uyarı" olduğunu söylemişti.

Salford Üniversitesi'nden bir ekonomi uzmanı olan Richard Whittle, "DeepSeek'in üst seviye yapay zeka aracını ücretsiz bir şekilde piyasaya sürmesi ve geliştirilme maliyetinin çok düşük olduğunu bildirmesi hızla ilerleyen yapay zeka pazarında Silikon Vadisi ve Amerika'nın hakimiyetine duyulan inancı sarstı" demişti.
 

xzscdfvgrth
Pekin'deki DeepSeek ofislerinin binası (AFP)

DeepSeek ekibi, kayda değer başarısına rağmen dikkat çekmekten sakınıyor. Girişimin hakim hissedarı Liang Wenfeng aynı zamanda High-Flyer adlı kantitatif serbest yatırım fonunun kurucularından. Serbest yatırım fonunun DeepSeek'te ne kadar hissesi olduğu bilinmiyor.

Hükümet kayıtları, High-Flyer'ın yapay zeka modellerini eğitmek için kullanılan çiplerin patentlerine sahip olduğunu gösteriyor.

Kamuoyu, hükümet kayıtlarına göre resmi adı Hangzhou DeepSeek Yapay Zeka Temel Teknoloji Araştırma Co Ltd olan Deepseek'in diğer çalışanları hakkında pek fazla bilgiye sahip değil.

Şirketin yapay zeka modeli üzerine arXiv veritabanında yayımladığı araştırmada, yaklaşık 70 çalışanın adı geçiyor.

Independent Türkçe