Zuckerberg'ün ChatGPT rakibi Llama 2 için "sakıncalı içerik" endişesi

Aracı eleştirenler Meta'nın bu açık yaklaşımının "spam, sahtekarlık, kötü amaçlı yazılım, gizlilik ihlalleri, taciz... ve tehlikeli bir suiistimale" yol açacağı uyarısında bulunuyor

Meta, en yeni üretken yapay zeka aracı Llama 2'yi 18 Temmuz 2023 Salı günü piyasaya sürdü (AP)
Meta, en yeni üretken yapay zeka aracı Llama 2'yi 18 Temmuz 2023 Salı günü piyasaya sürdü (AP)
TT

Zuckerberg'ün ChatGPT rakibi Llama 2 için "sakıncalı içerik" endişesi

Meta, en yeni üretken yapay zeka aracı Llama 2'yi 18 Temmuz 2023 Salı günü piyasaya sürdü (AP)
Meta, en yeni üretken yapay zeka aracı Llama 2'yi 18 Temmuz 2023 Salı günü piyasaya sürdü (AP)

Meta, amiral gemisi yapay zeka sohbet botunu ücretsiz ve açık kaynaklı bir ürün olarak piyasaya süren ilk büyük teknoloji firması oldu.

Llama 2'nin açık ticari lisansla piyasaya sürülmesi, araştırmacılara büyük dil modeli (LLM) yapay zeka aracına erişme imkanı verirken, şirketlerin ve girişimlerin de bunu ürünlerine entegre etmesine olanak tanıyor.

Meta'nın patronu Mark Zuckerberg bu hamlenin "sektör genelinde ilerlemeyi teşvik edeceğini" söylerken firmanın Baş Yapay Zeka Bilimcisi Yann LeCun, Llama 2'nin çıkmasının "LLM piyasasının görünümünü değiştireceğini" iddia ediyor. Ancak bazıları bu açık yaklaşımın teknolojinin kötüye kullanılmasına yol açabileceğinden korkuyor.

OpenAI'ın ChatGPT'si ve Google'ın Bard'ındaki gibi kuralların ihlal edilmesi halinde kullanıcı erişimini kısıtlayacak önlemler alınmazsa, açık kaynaklı yapay zeka modellerinin sınırsız spam ve dezenformasyon üretmek için kullanılma ihtimali var.

Salı günü yapay zeka aracının piyasaya sürülmesinin ardından yayımladığı blog yazısında Yapay Zeka Güvenliği Merkezi şöyle belirtti: 

Meta, Llama 2'yi açık kaynak olarak piyasaya sürerek ya kötüye kullanım potansiyelini görmezden geldi ya da kısa vadede kötüye kullanıma izin vermenin uzun vadede yapay zeka güvenliğine katkıda bulunacağına bahse girdi.

Meta yaklaşımının, üretilmesi muazzam miktarda para ve kaynağa mal olan teknolojinin demokratikleşmesine katkı sağlayacağını ileri sürdü.

Şirket yaptığı açıklamada "yapay zekaya yönelik açık inovasyon yaklaşımını" desteklediğini ifade ederek "sorumlu ve açık inovasyon, yapay zeka geliştirme sürecinde hepimize bir pay vererek bu teknolojilere görünürlük, denetim ve güven kazandırıyor" diye belirtti.

Meta, yapay zekayı geliştirirken kullanılan eğitim verilerini ve kodu araştırmacıların görmesine imkan sağlayacağı için açıklığın, yapay zeka sistemlerinin doğasında bulunan önyargıyı azaltmaya katkı sunacağını belirtti.

Zuckerberg salı günü bir Facebook gönderisinde "Açık kaynak, inovasyonu teşvik ediyor çünkü çok daha fazla geliştiricinin yeni teknolojilerle üretim yapmasına olanak tanıyor" dedi.

Bu, emniyet ve güvenliği de artırır çünkü yazılım açık olduğunda daha fazla kişi muhtemel sorunları tespit edip düzeltmek için yazılımı inceleyebilir. Ekosistemin daha açık olmasının daha fazla ilerlemenin önünü açacağına inanıyorum ve bu yüzden Llama 2'yi açık kaynaklı hale getiriyoruz.

Geçen ay ABD'li senatörler Josh Hawley ve Richard Blumenthal, Zuckerberg'e yazdıkları bir mektupta şirketin teknolojisinin "spam, sahtekarlık, kötü amaçlı yazılım, gizlilik ihlalleri ve taciz" gibi olaylarda artışa yol açabileceğini, örneğin çocukların da yer aldığı "sakıncalı içerikler" üretilebileceğini belirtmişti.

Senatörler, "Üretken yapay zeka araçlarının kamuya açık olduğu bu kısa süre içinde bile, bu araçlar tehlikeli bir şekilde suiistimal edildi. Bu risk açık kaynaklı modellerle daha da artıyor" diye yazmıştı.

En azından teknolojinin gelişiminin bu aşamasında kötüye kullanımı önleyip müdahale etmek için merkezi yapay zeka modelleri, açık kaynaklı yapay zeka modellerine kıyasla daha etkili bir şekilde güncellenebilir ve kontrol edilebilir.

Independent Türkçe



"Asya tek boynuzlu atı"nın genom haritası ilk kez çıkarıldı: Yok olmalarını engelleyebilir mi?

Laos'ta 1999'da kameralara yakalanan saolanın en iyi tahminlere göre 100'den az üyesi kaldı (Ban Vangban Village/Wildlife Conservation Society)
Laos'ta 1999'da kameralara yakalanan saolanın en iyi tahminlere göre 100'den az üyesi kaldı (Ban Vangban Village/Wildlife Conservation Society)
TT

"Asya tek boynuzlu atı"nın genom haritası ilk kez çıkarıldı: Yok olmalarını engelleyebilir mi?

Laos'ta 1999'da kameralara yakalanan saolanın en iyi tahminlere göre 100'den az üyesi kaldı (Ban Vangban Village/Wildlife Conservation Society)
Laos'ta 1999'da kameralara yakalanan saolanın en iyi tahminlere göre 100'den az üyesi kaldı (Ban Vangban Village/Wildlife Conservation Society)

Son derece nadir rastlanan "Asya tek boynuzlu atı" saolanın ilk defa genom haritası çıkarıldı. Yeni çalışma nesli kritik tehlike altındaki türün yaşamasını sağlayabilir. 

İlk kez 1992'de tanımlanan saola (Pseudoryx nghetinhensis), en yakın zamanda keşfedilen büyük memeli türü. Vietnam ve Laos'un dağlık ormanlarında yaşayan bu sığır türü, boynuzlarının yanı sıra çok nadir görülmesi nedeniyle "Asya tek boynuzlu atı" diye biliniyor.

Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği'ne (IUCN) göre nesli kritik tehlike altındaki bu türün 100'den daha az üyesi kaldığı tahmin ediliyor. Üstelik en son 2013'te görülmesi, soyunun çoktan tükenmiş olabileceği ihtimalini de gündeme getiriyor. 

Uluslararası bir araştırma ekibi, avcıların evlerinden toplanan saola kalıntılarından alınan parçaları analiz ederek 26 saolanın tam genomunu çıkardı. Türünün ilk örneği olan bu çalışma, saolanın geçmişini anlama ve geleceğini güvence altına alma yolunda kritik bilgiler sundu. 

Bulguları hakemli dergi Cell'de 5 Mayıs Pazartesi günü yayımlanan çalışmaya göre saolalar 5 bin ila 20 bin yıl önce iki ayrı popülasyona ayrılmış. 

Makalenin başyazarı Genís Garcia Erill "Saolanın önemli genetik farklılıklara sahip iki popülasyona ayrıldığını görmek bizi epey şaşırttı" diyerek ekliyor: 

Bu daha önce hiç bilinmiyordu ve genetik veriler olmadan bilmemizin yolu yoktu. Bu önemli bir sonuç çünkü türün genetik varyasyonunun nasıl dağıldığını etkiliyor.

Bilim insanları ayrıca iki popülasyonun da Son Buzul Çağı'ndan itibaren azaldığını saptadı. Ekip, toplam saola nüfusunun 10 bin yıldır hiçbir zaman 5 binin üstüne çıkmadığını tahmin ediyor.

Bu durum, iki grubun da genetik çeşitliliğini kaybettiği anlamına geliyor. Ancak her biri genetik kodlarının farklı kısımlarını kaybetmiş. Araştırmacılara göre bu, nesillerinin tükenmesini önlemede kritik bir rol oynayabilir. 

Garcia Erill "Bir popülasyonda kaybolan genetik varyasyon diğerini tamamlıyor. Yani eğer bunları karıştırırsak, diğerindeki eksiklik giderilebilir" diye açıklıyor.

Bilim insanları saolaların hayatta kalması için esaret altında çiftleşmelerini sağlayacak bir program geliştirmeye çalışıyor. Yeni çalışmayı yürüten ekibin hesaplamalarına göre böyle bir program, tükenme riski karşısında en etkili çözümü sunuyor. 

Çalışmanın bir diğer yazarı Rasmus Heller şöyle diyor:

Gelecekteki bir popülasyonun temelini oluşturmak için en az bir düzine saolayı (ideal olarak her iki popülasyonun karışımı) bir araya getirebilirsek, modellerimiz türlerin uzun vadede hayatta kalma şansının yüksek olacağını gösteriyor.

En son 2013'te görülen bir türün 12 üyesini bulmak zorlu bir iş. Ancak araştırmacılar, yeni çalışmanın bu sorunu çözebileceğine inanıyor. Saolanın genetik haritasının çıkarılması, daha kapsamlı arama çalışmalarının önünü açabilir. 

Makalenin yazarlarından Minh Duc Le, "Birçok araştırmacı, suda ve hatta aynı habitatta yaşayan kan emiciler olan sülüklerde, saola DNA'sının izlerini bulmayı deneyip başaramadı" diyerek ekliyor:

Bu tekniklerin hepsi küçük DNA parçalarını tespit etmeye dayanıyor ama artık saola genomunun tamamını bildiğimize göre, bu parçaları bulmak için çok daha geniş bir el kitabımız var.

Independent Türkçe, Science Alert, Phys.org, Cell