Yüzlerce uzmandan açık mektup: "Yapay zeka bizi yok etmeyecek"

5 Temmuz'da İsviçre'de düzenlenen yapay zeka zirvesinde insansı robot Ameca da vardı (AP)
5 Temmuz'da İsviçre'de düzenlenen yapay zeka zirvesinde insansı robot Ameca da vardı (AP)
TT

Yüzlerce uzmandan açık mektup: "Yapay zeka bizi yok etmeyecek"

5 Temmuz'da İsviçre'de düzenlenen yapay zeka zirvesinde insansı robot Ameca da vardı (AP)
5 Temmuz'da İsviçre'de düzenlenen yapay zeka zirvesinde insansı robot Ameca da vardı (AP)

Yeni bir açık mektupta yüzlerce uzman, yapay zekanın "insanlık için varoluşsal bir tehdit" teşkil etmediğini savundu.

Bu, yapay zekanın geleceğine yönelik ilgi ve korku artarken mühendisler ve diğer akademisyenlerin yalnızca son girişimi.

Bu yeni mektup, martta insanlığın yapay zeka deneyleri nedeniyle tehlikede olduğunu söyleyen binden fazla uzmandan biri olan Elon Musk'ın da aralarında bulunduğu teknoloji uzmanlarının yakın zamandaki girişiminin ardından geldi. Bu girişim, şirketleri çalışmalarını duraklatmaya ve tehlikeleri göz önünde bulundurmaya çağırırken hükümetlerden, şirketlerin bunu yapmaması halinde müdahale etmelerini istemişti.

Yeni mektup bu çağrıya karşı çıkıyor. Mektupta yapay zekanın "geliştirilmesi ve kullanımıyla ilgili kritik kararları doğru alırsak, iyilik için dönüştürücü bir güç olacağı" belirtiliyor.

Mektup, Birleşik Krallık (BK) merkezli Britanya Bilgisayar Topluluğu Yetkili Bilişim Teknolojileri Enstitüsü (BCS, Chartered Institute for IT) tarafından hazırlandı. Kuruluş, mektubun "yapay zeka kıyametine" karşı çıkmak için yayımlandığını belirtti.

Mektupta, ülkenin "sağlam bir davranış kuralları, uluslararası işbirliği ve tam kaynaklara sahip bir düzenlemeyle destekleyerek, yapay zeka rollerinde profesyonel ve teknik standartların belirlenmesine öncülük edebileceği" belirtiliyor. Bu şekilde hem BK'nin bir yapay zeka merkezi olarak tanıtılmasına katkı sunulacağı hem de yapay zekanın iyilik için kullanılmasının sağlanacağı yine mektupta söyleniyor.

İmzacılar arasında, özellikle yapay zeka alanında değil ama düşünce kuruluşları ve kamu kurumlarında çalışanlar da dahil toplumun çeşitli kesimlerinden kişiler yer alıyor. Ama imzacılar, akademi ve iş dünyası bağlamında yapay zeka üzerine çalışmış bir dizi mühendisi ve başkalarını da içeriyor.

BCS, önceki aylarda Elon Musk tarafından imzalanan mektupta yer alan çağrıların kötü niyetli kişilerin ekmeğine yağ sürebileceğini belirtti.

BCS Yetkili Bilişim Teknolojileri Enstitüsü'nün CEO'su Rashik Parmar, "Açıklamamızı imzalayan teknoloji uzmanları ve liderler, yapay zekanın Terminatör gibi değil, eğitim, iş, sağlık ve eğlence alanlarında güvenilir bir yardımcı pilot olarak büyüyeceğine inanıyor" dedi.

Bunu başarmanın bir yolu, yapay zekanın uluslararası sınırlar arasında tanınan standartları karşılayan lisanslı ve etik değerlere saygılı profesyoneller tarafından oluşturulması ve yönetilmesidir. Halkın, uzmanların yalnızca yapay zekayı nasıl yaratacaklarını ve kullanacaklarını değil, onu nasıl sorumlu bir şekilde kullanacaklarını da bildiklerine dair güvene ihtiyacı var. Evet, yapay zeka dönüş bileti olmayan bir yolculuk fakat bu mektup teknoloji camiasının bu yolculuğun kötü robot efendiler kabusu senaryosuyla biteceğine inanmadığını gösteriyor.

Independent Türkçe



Betelgeuse'in uzun "kalp atışlarının" gizemi çözülüyor mu?

Betelgeuse, süpernova patlaması yaşadığında muhtemelen gündüz vakti bile görülebilecek ancak bunun binlerce yıl daha yaşanması beklenmiyor (ALMA/ESO)
Betelgeuse, süpernova patlaması yaşadığında muhtemelen gündüz vakti bile görülebilecek ancak bunun binlerce yıl daha yaşanması beklenmiyor (ALMA/ESO)
TT

Betelgeuse'in uzun "kalp atışlarının" gizemi çözülüyor mu?

Betelgeuse, süpernova patlaması yaşadığında muhtemelen gündüz vakti bile görülebilecek ancak bunun binlerce yıl daha yaşanması beklenmiyor (ALMA/ESO)
Betelgeuse, süpernova patlaması yaşadığında muhtemelen gündüz vakti bile görülebilecek ancak bunun binlerce yıl daha yaşanması beklenmiyor (ALMA/ESO)

Bilim insanları, gökyüzündeki en parlak yıldızlardan biri olan Betelgeuse'in yalnız olmayabileceğini öne sürdü. 

Orion Takımyıldızı'nda Dünya'dan 427 ışık yılı uzaktaki Betelgeuse, yeryüzüne en yakın kırmızı üstdev. 

Evrendeki en büyük hacme sahip bu yıldızların kütlesi, boyutuna oranla daha az oluyor. Betelgeuse de Güneş'in 700 katı büyüklüğe ve 15 katı kütleye sahip.

Dünya'dan görülebilen en parlak yıldızlar arasındaki Betelgeuse, gökbilimciler tarafından da epey detaylı bir şekilde inceleniyor. Ancak yeni bir araştırmaya göre çok önemli bir şey gözden kaçmış olabilir. 

Betelgeuse gibi yıldızlar, belirli periyotlar halinde şişip iniyor. Yıldızın çekirdeğindeki gazın ısınıp yüzeye çıkması ve ardından soğuyarak geri inmesi sonucu bu döngü yaşanıyor. 

Yapılan gözlemlerde Betelgeuse'in bu türden 400 günlük döngülere girdiği ve bu nedenle parlaklığının artıp azaldığı kaydediliyor. 

Ancak gökbilimciler Betelgeuse'in 2 bin 170 gün süren daha yavaş bir döngüde de parlaklığının artıp azaldığını gözlemliyor. 

Bilim insanları, uzun ikincil periyot (long secondary period / LSP) dedikleri bu ikinci döngünün sebebini saptayamıyor. 

Henüz hakem denetiminden geçmeyen ve ön baskı sunucusu arXiv'de yayımlanan araştırmaya göre, Güneş'in yaklaşık 1,7 katı kütleye sahip bir yıldız bu uzun periyoda yol açıyor olabilir. 

2019 sonu ila 2020 başında Betelgeuse'in parlaklığında ciddi bir düşüş yaşanmıştı. Bu olayı yıldızın ömrünün sonuna geldiği ve süpernova patlaması geçireceği şeklinde yorumlayanlar olmuştu. 

Fakat daha sonra araştırmacılar, çok yüksek ihtimalle Dünya'yla Betelgeuse arasına büyük bir toz bulutu girmesinin parlaklıktaki muazzam düşüşe yol açtığı sonucuna varmıştı.

Yeni çalışmayı yürüten ekip LSP'yi açıklayabilecek farklı senaryolar üzerinden çeşitli hesaplamalar yaptı. 

Hesaplamalar, başka bir yıldızın Betelgeuse'i çevreleyen toz bulutunun içinden geçmesinin 2 bin 170 günlük döngüyü açıklayabileceğine işaret ediyor.

Ekip, yoldaş yıldızın bu döngü içinde toz bulutunu kısa süreliğine dağıtarak Betelgeuse'in parlaklığını artırdığını öne sürüyor. 

Betelgeuse'in bir yoldaşı olabileceği ihtimali daha önce de ortaya atılmıştı. Ancak yeni araştırmayı yürüten ekip 2020'deki parlaklık düşüşünden sonraki gözlemlerin bu teoriyi güçlendirdiğini savunuyor. 

Bilim insanları ayrıca yıldızın çok uzun bir süre boyunca daha süpernova patlaması geçirmeyeceğini düşünüyor.

Araştırmacılar yoldaş yıldızın Güneş'in 1,7 katı kütleye sahip olduğunu tahmin ediyor ancak bir nötron yıldızı da olabilir. 

Bazı yıldızların süpernova patlamasından sonra kendi içine çökmesiyle oluşan nötron yıldızları çok daha yoğun oluyor. 

Yeni çalışmada öne sürülen teori Betelgeuse'le ilgili önemli bir soru işaretini giderme potansiyeli taşısa da doğrulanması için gözlem verilerine ihtiyaç var. 

Independent Türkçe, Live Science, EarthSky, Evrim Ağacı, arXiv