NASA, uzay araçlarının yeryüzünden müdahale olmadan ortak çalışmasını araştırıyor

NASA uzmanları: Proje üzerinde çalışmaya 2024'ün başlarında başlayacağız.

Küçük araç ekibi, kolektif hedefe ulaşmak için iş görevlerini dağıtacak bir ‘lider’ seçecek. (NASA / Caltech)
Küçük araç ekibi, kolektif hedefe ulaşmak için iş görevlerini dağıtacak bir ‘lider’ seçecek. (NASA / Caltech)
TT

NASA, uzay araçlarının yeryüzünden müdahale olmadan ortak çalışmasını araştırıyor

Küçük araç ekibi, kolektif hedefe ulaşmak için iş görevlerini dağıtacak bir ‘lider’ seçecek. (NASA / Caltech)
Küçük araç ekibi, kolektif hedefe ulaşmak için iş görevlerini dağıtacak bir ‘lider’ seçecek. (NASA / Caltech)

NASA, üç uzay aracının bağımsız olarak iş birliği yapmasını ve ortak çalışmasını hayata geçirmeyi planlıyor. Bu, ‘CADRE’ projesi aracılığıyla gerçekleşecek ve araçların çalışması yeryüzündeki görev gözlemcilerinin doğrudan müdahalesi olmadan yürütülecek. Ajans, söz konusu proje üzerinde 2024'ün başında çalışmaya başlayacak. Üç küçük uzay aracı, Reiner Gamma bölgesindeki Ay'a iplerle indirilecek. Her uzay aracı, dört tekerleği üzerinde güneş ışınlarına bakan bir bölgeye hareket edecek ve güneş panellerini şarj edecek.

NASA'nın Güney Kaliforniya'daki Jet Propulsion Laboratuvarı'nda robotik sistemler mühendisi ve proje lideri Jean-Pierre de la Croix, Şarku'l Avsat’a verdiği demeçte araçların büyüklüğünün seyahat çantalarına benzer olmasının temel nedeninin, uzaya gönderilebilecek kütle ve boyut sınırlamaları olduğunu aktardı.

NASA'nın CADRE Projesinin Direktörü Subha Comandur, projenin gelecekteki keşif şeklini değiştirebileceği vaadinde bulunduğunu vurguladı. Comandur’a göre proje, bilimsel deneylere odaklanmasa da gezici araçlar, yeraltını araştırabilen çoklu elektrostatik radarlarla donatılacak.

Her bir araç birlikte hareket halindeyken diğer araçların gönderdiği radyo sinyallerini alacak. Böylece 10 metre derinliğe kadar bir yeraltı yapısının üç boyutlu görüntüsünü oluşturulabilecek ve araçlar birlikte, Perservence'taki gibi bölgelere nüfuz eden radarlardan daha eksiksiz bir şekilde veri toplayabilecek.



Gizemli 5. temel kuvvet, asteroitlerde saklı olabilir

Bennu gibi Dünya'ya yakın asteroitler yakından takip edildiği için verilerindeki sapmalar mevcut modellerdeki eksikliklere işaret edebilir (NASA)
Bennu gibi Dünya'ya yakın asteroitler yakından takip edildiği için verilerindeki sapmalar mevcut modellerdeki eksikliklere işaret edebilir (NASA)
TT

Gizemli 5. temel kuvvet, asteroitlerde saklı olabilir

Bennu gibi Dünya'ya yakın asteroitler yakından takip edildiği için verilerindeki sapmalar mevcut modellerdeki eksikliklere işaret edebilir (NASA)
Bennu gibi Dünya'ya yakın asteroitler yakından takip edildiği için verilerindeki sapmalar mevcut modellerdeki eksikliklere işaret edebilir (NASA)

Bilim insanları evrendeki gizemli 5. temel kuvvetin, asteroitlerin hareketlerinde saklanıyor olabileceğini öne sürdü. 

Evrende güçlü, zayıf, elektromanyetik kuvvet ve kütleçekim kuvveti olmak üzere 4 temel kuvvet var. 

Bilim dünyası bunların dışında bir kuvvet daha olabileceğini uzun süredir düşünse de yapılan araştırmalar varlığını veya yokluğunu henüz kanıtlayamadı. 

Communications Physics adlı hakemli dergide yayımlanan bir makaleye göre, Bennu gibi asteroitlerin yörüngesindeki sapmalar 5. temel kuvveti ele verebilir.

5. temel kuvvet çok zayıf olduğu için henüz saptanamamış olabilir, bu yüzden evrendeki küçük belirtiler önem kazanıyor.

Araştırmacılar, Neptün'ün keşfinin Uranüs'ün yörüngesinde görülen düzensizlikler sayesinde mümkün olduğuna değinerek bu tür durumların fizikte yeni ufukların açılmasına katkı sağlayabileceğini söylüyor. 

Bilim insanları ayrıca bu kuvvetin, ultra hafif varsayımsal parçacıklarla taşınıyor olabileceğini düşünüyor. 

Araştırmacılar, NASA'nın 2018-2021'de Bennu'yu ziyaret eden OSIRIS-Rex aracının elde ettiği verileri inceleyerek yer tabanlı ölçümler yaptı.

Ekip mevcut verilerde Bennu'nun yörüngesinde 5. temel kuvvetin varlığına dair bir belirtiye rastlamadı. 

Fakat veriler, bu kuvveti taşıyor olabilecek parçacıkların ağırlığına dair ihtimalleri sınırlamayı sağladı. 

Yeni araştırma sözkonusu kuvvetin var olma ihtimalini tamamen ortadan kaldırmıyor. Kuvvetin çok zayıf olmasının tespitini zorlaştırıyor olabileceğini düşünen araştırmacılar, çalışmalarına devam etmeyi planlıyor. 

ABD Enerji Bakanlığı'na bağlı Los Alamos Ulusal Laboratuvarı'ndan astrofizikçi ve çalışmanın başyazarı Yu-Dai Tsai şu ifadeleri kullanıyor:

Bennu'nun takibinden elde ettiğimiz verilerin yorumlanması, evrenin teorik temellerine ilişkin anlayışımıza katkı sunarak standart fizik modeli, kütleçekim ve karanlık madde anlayışımızı yenileme potansiyeline sahip.

Gökcisimlerinin açıklanamayan yörünge hareketlerine dayanarak var olduğu öne sürülen karanlık madde, evrenin en büyük gizemlerinden biri.

Işıkla etkileşime girmediği için gözlemlenemediği söylenen bu maddenin, evrenin yüzde 27'sini oluşturduğu iddia ediliyor.

Bilim insanları 5. temel kuvveti taşıdığı düşünülen ultra hafif parçacıkların karanlık madde olabileceği ihtimali üzerinde duruyor. 

Araştırma ekibi Dünya'ya yakın diğer asteroitleri takip ederek çalışmalarını sürdürmeyi planlıyor. Sıradaki hedefleri, 2029'da gezegenin yakınından geçecek Apophis.

Tsai, "Cisimlerin yörüngeleri, genellikle fizikte yeni keşiflere fayda sağlayabilen anomaliler içeriyor" diyor.

Independent Türkçe, Science Alert, IFL Science, Futurism, Communications Physics