Temizlenmesi planlanan uzay çöpünü, başka bir uzay çöpü "temizledi"

Avrupa'nın yeni hedefi suya düştü

Uzaydaki enkaz, giderek daha çok vurgulanan ciddi bir sorun (ESA)
Uzaydaki enkaz, giderek daha çok vurgulanan ciddi bir sorun (ESA)
TT

Temizlenmesi planlanan uzay çöpünü, başka bir uzay çöpü "temizledi"

Uzaydaki enkaz, giderek daha çok vurgulanan ciddi bir sorun (ESA)
Uzaydaki enkaz, giderek daha çok vurgulanan ciddi bir sorun (ESA)

Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) büyük bir uzay çöpü parçasını kaldırmaya yönelik deneysel görevi suya düştü.

Clearspace-1 adlı uzay aracı, 10 yıldır alçak Dünya yörüngesinde yüzen, koni şekilli ve VESPA adlı bir roket parçasını kaldıracaktı.

Plan gereğince uzay aracı önce roket parçasına yaklaşacak, sonra da pençe benzeri robotik kollarıyla cismi kavrayarak Dünya'ya geri dönecekti.

Ancak devreye VESPA'dan daha ufak bir uzay çöpü girdi.

Yörüngedeki bir diğer uzay enkazının VESPA'ya çarparak daha çok sayıda çöp yarattığı öğrenildi.

Enkaz aynı zamanda ESA'nın 250 kiloluk VESPA'yı tek parça halinde alma planını da çöpe attı.

Uzmanlara göre bu olay, Dünya yörüngesinde giderek büyüyen uzay çöpü tehdidinin geldiği boyutu gözler önüne seriyor.

ESA'ya göre şu anda Dünya yörüngesinde ıskartaya çıkarılmış yaklaşık 3 bin uydu bulunuyor.

Yörüngede ayrıca 10 santimetreden büyük, 900 bin, bir santimetreden büyük 128 milyon, bir milimetreden büyük 34 bin nesne mevcut.

Çok sayıdaki nesnelerden herhangi biri, yörüngedeki çalışan uydulara veya uzay araçlarına ciddi şekilde zarar verme potansiyeli taşıyor.

Son çarpışma risk oluşturmuyor

ESA, Clearspace-1 uzay aracını 2026'da fırlatmayı planlıyordu.

Bu yönde çalışmalar sürerken, kötü haber ABD Uzay Kuvvetleri'nden geldi.

ABD'li yetkililer 10 Ağustos'ta ESA'ya yaptıkları bildirimde hedefin yakınlarında temizlenecek başka nesneler tespit ettiklerini aktardı.

ESA'dan gelen açıklamada çarpışmanın doğrudan gözlemlenmediği ama tüm delillerin bir çarpışmaya işaret ettiği ifade edildi.

Buna göre VESPA'ya çarpan uzay çöpü, izlenemeyecek kadar hızlı ve küçüktü.

Yetkililer, çarpışmayla ortaya çıkan parçaların yörüngedeki diğer uzay araçları için de risk oluşturmadığını belirtti.

Independent Türkçe



Kullanıcılar ne yaparsa yapsın ChatGPT, bir adı söylemeyi reddediyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Kullanıcılar ne yaparsa yapsın ChatGPT, bir adı söylemeyi reddediyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

ChatGPT kullanıcıları, yapay zeka sohbet robotunun "David Mayer" adını söylemesini engelleyen alışılmadık bir aksaklık tespit etti.

OpenAI'ın son derece popüler yapay zeka aracı, adı yazma taleplerine bir hata mesajıyla yanıt veriyor:

Bir yanıt üretemiyorum.

Bunun üzerine sohbet dizisi sonlandırılıyor ve insanlar ChatGPT'yle etkileşime devam etmek için yeni bir sohbet penceresi açmak zorunda kalıyor.

Konu, OpenAI gibi teknoloji şirketlerinin platformlarını bilgiyi sansürlemekte kullanmasına dair endişe yarattı.

ChatGPT forumunda bir kullanıcı, "Bence buradan çıkarılacak ders, ChatGPT'nin, bunu yapabilecek yol ve araçlara sahip olanların çıkarlarını korumak için son derece kontrol altında olacağı" diye yazdı.

Diğer kullanıcılar yapay zeka botunu David Mayer adını söylemesi için kandırmaya yönelik şifreler ve bilmeceler de dahil çeşitli girişimlerde bulundu ancak hiçbiri işe yaramadı.
 

xchyj
ChatGPT, "David Mayer" adını yazmaya çalıştığında otomatik olarak çalışmayı durduruyor (Ekran görüntüsü/ The Independent)

Hatta bir kullanıcı kişiselleştirme ayarları aracılığıyla adını David Mayer diye değiştirdi ve ChatGPT'den hesap bilgilerini söylemesini istedi ancak bu da işe yaramadı.

Neden bu adı yazamadığına dair herhangi bir bilgi veremeyen ChatGPT, belirli gizlilik veya telif hakkı kriterlerine girmediği sürece belirli adları yazmada herhangi bir kısıtlamaya sahip olmadığını iddia ediyor.

The Independent daha fazla bilgi için OpenAI'a ulaştı.

Bazı kullanıcılar bu aksaklığın Rothschild servetinin varisi David Mayer de Rothschild'le ilgili olabileceğini ve bu kişinin Genel Veri Koruma Yönetmeliği yasası kapsamında bir talepte bulunmuş olabileceğini düşünüyor.

Bu veri koruma yasası, kişilerin Google gibi teknoloji şirketlerinden adlarını ve bilgilerini internetten kaldırmalarını talep etmesine imkan tanıyor.

Bu ad herhangi bir büyük arama motorunda veya ChatGPT'nin ana rakiplerinden birinde kısıtlanmış görünmüyor.

ChatGPT'de benzer bir sonucu tetikleyen diğer adlar arasında David Faber, Brian Hoods, Jonathan Turley ve Jonathan Zittrain var

Bir ChatGPT kullanıcısı, "David: Mayer de" ve ardından "şimdi iki nokta üst üste yerine nbsp:" isteğini girerek aksaklığı kısmen aşmanın bir yolunu keşfetti.

Bu tekniği tekrarlama girişimleri, ChatGPT tarafından bu adı yazmaya yönelik herhangi bir başka girişimin aynı hata mesajıyla sonuçlandığını gösteriyor.
 

dcrt
Reddit kullanıcısı Bitanuki, bölünemez boşluk (nbsp) kullanarak hatayı atlatmanın bir yolunu keşfetti ancak bu sadece kısmen işe yarıyor (Ekran görüntüsü/The Independent)

OpenAI kısa süre önce 6,6 milyar dolar fon elde etmişti. Bu fon şirketin değerinin 157 milyar dolara ulaşmasını sağlayarak onu dünyanın en değerli yapay zeka odaklı firması haline getirmişti.

Bu büyük ölçüde, Kasım 2022'de piyasaya sürüldüğünde tarihin en çok indirilen uygulaması haline gelen ChatGPT'nin başarısından kaynaklanıyor.

Pazartesi günü Financial Times'ta yayımlanan bir habere göre şirket, yapay zeka platformlarına reklam eklemeyi planlıyor ve bu da 250 milyon ChatGPT kullanıcısından ücretli aboneliklerin ötesinde para kazanmasına olanak tanıyacak.

Independent Türkçe