Köpeklerin yüzleri sahipleriyle ne kadar yakın olduklarını gösterebilir

Yeni çalışma, insanların köpeklerle nasıl güçlü ilişkiler kurduğuna ışık tutuyor

Araştırmacılar, daha basit yüz hatlarına sahip köpeklerin daha dışavurumcu olma eğilimi gösterdiğini tespit etti (Unsplash)
Araştırmacılar, daha basit yüz hatlarına sahip köpeklerin daha dışavurumcu olma eğilimi gösterdiğini tespit etti (Unsplash)
TT

Köpeklerin yüzleri sahipleriyle ne kadar yakın olduklarını gösterebilir

Araştırmacılar, daha basit yüz hatlarına sahip köpeklerin daha dışavurumcu olma eğilimi gösterdiğini tespit etti (Unsplash)
Araştırmacılar, daha basit yüz hatlarına sahip köpeklerin daha dışavurumcu olma eğilimi gösterdiğini tespit etti (Unsplash)

Bir insanla tüylü köpeği arasındaki ilişki koparılamaz bir bağdır ve Statista'ya göre Birleşik Devletler'de halihazırda 65 milyondan fazla köpek sahibi hane mevcut.

Bu çok sevilen evcil hayvanların sadık, özverili ve sevgi dolu oldukları biliniyor. Peki insanlar bu hayvanlarla nasıl bu kadar güçlü bir bağ kuruyor?

Zaman içinde köpekler, insanların hem sözlü hem de sözsüz iletişim biçimlerini anlayacak kadar iyi uyum sağladı.

Şimdi George Washington Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, bir köpeğin yüz hatlarına odaklanarak bu bağlantının daha derinlemesine anlaşılabileceğini öne sürüyor.

Araştırma ekibi, tek renkli ya da desensiz ve lekesiz olanlar gibi daha basit yüz hatlarına sahip köpeklerin, karmaşık ve çok renkli hatlara sahip olanlara kıyasla insanlarla etkileşime girdiklerinde daha dışavurumcu olma eğilimi gösterdiğini Animals akademik dergisinde yayımlanan bir makalede ortaya koydu.

Çalışma, köpek sahiplerinin de genellikle evcil hayvanlarının ifade düzeylerini ölçmenin yolunu bulduklarını ancak yaşları iki ile 7 arasında değişen orta yaşlı köpeklerin sahiplerinin, özellikle de köpek daha sade bir yüze sahipse, köpeklerinin ifade düzeyini bilhassa doğru değerlendirdiğini ortaya koydu.

Çalışma için araştırmacılar 100 köpeği ve sahiplerini inceledi. Daha sonra köpek sahiplerinden 4 farklı senaryoda evcil hayvanlarını görüntülemeleri istendi.

Ardından araştırma ekibi, her bir köpeğin davranışını analiz etmek için Köpek Yüz Eylem Kodlama Sistemi (Dog Facial Action Coding System/DogFACS) adlı bir kodlama sistemi kullandı ve köpeklerin yüz hatlarını ve yüzlerindeki desenleri ölçeklendirip değerlendirmek için yeni bir sistem oluşturdu.

Katılımcılardan köpekler hakkında çeşitli demografik bilgileri içeren ve katılımcıların köpeklerinin ifadelerini ne kadar iyi değerlendirdiklerini ölçen bir anket doldurmaları da istendi.

Çalışmanın başyazarı Courtney Sexton, "Köpekler insan toplumuyla giderek daha fazla bütünleşirken, bizimle nasıl iletişim kurduklarını ve onlarla nasıl daha iyi iletişim kurabileceğimizi anlamamız önemli" dedi.

Bunu refah bağlamlarında ya da barınaklardaki köpekler, iş köpekleri ve hizmet hayvanları ya da mahallenizdeki köpeklerle veya bir köpek parkındaki insanlarla etkileşimler açısından düşünürsek, köpeklerin bize ne anlatmaya çalıştığını ve ne düşünüyor ya da hissediyor olabileceklerini bilmek, hem onların hem de bizim birlikte olduğumuzda yaşadığımız deneyimi gerçekten geliştirebilir.

Araştırmacılar yaşlı köpeklerin insan dostlarıyla iletişimlerinde daha az dışavurumcu olduklarını da tespit etti.

Sexton, bunun nedeninin yaşlı köpeklerin sahipleriyle daha uzun ve köklü bir ilişkiye sahip olmaları ve bu nedenle anlaşılmak için çok da fazla çaba sarf etmek zorunda kalmamaları olabileceğini söyledi.

İş köpekleri veya yüksek eğitim görmüş köpekler, muhtemelen net iletişim gerektiren rollerinin doğası gereği daha dışavurumcu çıktı.

Independent Türkçe



NASA, "tuhaf yörüngeli" bir ötegezegen keşfetti

TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TT

NASA, "tuhaf yörüngeli" bir ötegezegen keşfetti

TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)

Bilim insanları, beklenmedik hareketler sergileyen bir ötegezegenin, gezegen sistemlerine dair bilinenlere meydan okuduğunu söylüyor. 

Dünya'dan yaklaşık 455 ışık yılı uzaktaki bir yıldızın etrafında dönen TOI-1408 b adlı bir sıcak Jüpiter geçen yıl keşfedilmişti. 

Sıcak Jüpiter, Güneş Sistemi'ndeki Jüpiter'e benzese de yıldızına çok yakın yörüngelerle dönen gaz devlerini ifade ediyor.

NASA'nın Geçiş Halindeki Ötegezegen Araştırma Uydusu'nun (Transiting Exoplanet Survey Satellite / TESS) saptadığı gezegen, Jüpiter'in iki katı genişliğe ve kütleye sahipti. 

Gezegenin, TOI-1408 adlı yıldızına çok yakın dönmesi bilim insanlarını hayrete düşürmüştü. Ancak bu yıl yapılan başka bir keşif, şaşkınlıklarını daha da artırdı.

Lund Üniversitesi'nden araştırmacılar yine TESS'in yardımıyla, sistemde yıldıza daha yakın ve daha küçük başka bir gezegen tespit etti. 

Bulgularını The Astrophysical Journal Letters adlı hakemli dergide aktaran ekip, TOI-1408 c adlı küçük gezegenin aynı zamanda tuhaf bir yörüngeye de sahip olduğunu gözlemledi. 

Dünya'nın iki katı genişliğe ve 8 katı kütleye sahip ötegezegenin, gaz ve kaya karışımından oluştuğu tahmin ediliyor. Ötegezegen, Güneş Sistemi dışındaki gezegen anlamına geliyor. 

Araştırmacılar, TOI-1408 c'nin yıldızı etrafında dönme hızının beklenmedik şekilde değiştiğini gördü. 

Makalenin başyazarı Dr. Judith Korth, 5 Eylül Perşembe günü yaptığı açıklamada "Küçük gezegen çok sıradışı bir yörünge davranışı sergiliyor ve yıldızının önünden geçtiği zamanla ilgili ciddi farklılıklar sergiliyor; bu da genellikle görmediğimiz bir şey" diyerek ekliyor:

Küçük gezegenin varlığı, gezegen sistemlerinin oluşumu ve istikrarı hakkındaki mevcut teorilere meydan okuyor.

Bilim insanları alışılmadık bu yörünge hareketinden ve yıldızlarına yakınlıklarından dolayı sistemdeki iki gezegenin yörünge hareketlerini inceledi. 

Analizlerin ardından büyük gezegenin yıldız etrafında attığı her tura karşılık, küçük yoldaşının iki tur attığı sonucuna varıldı. 

Araştırmacılar, yıldızın etrafında "ritmik bir dans" içinde döndüğünü söyledikleri gezegenlerin bu sayede yakın yörüngelerde varlıklarını sürdürebildiğini buldu. 

Dr. Korth, Space.com'a yaptığı açıklamada "Hem TOI-1408 b hem de TOI-1408 c, Güneş Sistemi'ndeki gezegenlere kıyasla yıldızlarına inanılmaz derecede yakın. Jüpiter'in neredeyse her 4 günde bir (Merkür'ün periyodunun 20'de biri) Güneş'e çok yakın bir yörüngede döndüğünü düşünün" diyerek ekliyor:

Bu zaten yıldıza çok yakın bir yörünge ve yıldıza daha da yakın başka bir gezegen tespit ettik. Bu gezegen, büyük komşusuyla güçlü bir etkileşime girerek yörüngelerinin daha önce hiç görmediğimiz şekillerde sallanmasına neden oluyor.

Araştırmacılar ayrıca sistemde henüz keşfedilmemiş üçüncü bir gezegen de olabileceğini düşünüyor. Gözlemlenen tuhaf yörünge hareketlerinin bir açıklaması da bu gökcismi olabilir. 

Ekip, keşfettikleri nadir sistemin, gezegen sistemine dair çalışmalara katkı sunacağını umuyor. 

Dr. Korth "Elde ettiğimiz sonuçlar, gezegenlerin nasıl oluştuğu ve özellikle dev gezegenlerin bulunduğu sistemlerde birbirlerine çok yakın olduklarında nasıl davrandıkları hakkında daha fazla bilgi edinilmesine fayda sağlayabilir" diyor. 

Independent Türkçe, Space.com, Debrief, Lund Üniversitesi, The Astrophysical Journal Letters