Üç ülkede yapılan araştırma: "İnsanlar, köpeklerini kedilerinden daha çok seviyor"

Kedilerin başına buyruk, köpeklerin daha sadık olması tercihleri etkiliyor

Çalışmanın yalnızca üç ülkeyi kapsadığını belirten araştırmacılardan Prof. Clare Palmer, belki kedilere bağlılığın köpeklerden daha yüksek olduğu ülkelerin olabileceğini söyledi (Unsplash)
Çalışmanın yalnızca üç ülkeyi kapsadığını belirten araştırmacılardan Prof. Clare Palmer, belki kedilere bağlılığın köpeklerden daha yüksek olduğu ülkelerin olabileceğini söyledi (Unsplash)
TT

Üç ülkede yapılan araştırma: "İnsanlar, köpeklerini kedilerinden daha çok seviyor"

Çalışmanın yalnızca üç ülkeyi kapsadığını belirten araştırmacılardan Prof. Clare Palmer, belki kedilere bağlılığın köpeklerden daha yüksek olduğu ülkelerin olabileceğini söyledi (Unsplash)
Çalışmanın yalnızca üç ülkeyi kapsadığını belirten araştırmacılardan Prof. Clare Palmer, belki kedilere bağlılığın köpeklerden daha yüksek olduğu ülkelerin olabileceğini söyledi (Unsplash)

Yeni bir araştırmaya göre, evcil hayvan sahipleri köpeklerini kedilerinden daha çok seviyor.

Hakemli bilimsel dergi Frontiers in Veterinary Science dergisinde yayımlanan araştırma kapsamında Danimarka, Avusturya ve Birleşik Krallık genelinde yapılan ankette 844 köpek sahibi, 872 kedi sahibi ve hem köpek hem de kedi sahibi olan 401 kişiye evcil hayvanları hakkında sorular soruldu.

Araştırmada genel olarak katılımcıların, köpeklerine kedilerinden daha bağlı olduğu görüldü.

Köpeklere masraftan kaçınılmıyor

Bulgulara göre, evcil hayvan sahiplerinin köpeklerine sigorta yaptırma olasılıkları kedilere göre daha yüksek çıktı. Aynı zamanda köpeklerinin tedavileri için de daha fazla masraf yaptıkları ifade edildi.

Fakat sonuçlar, ülkeler arasında farklılıklar da gösterdi.

Örneğin Birleşik Krallık'taki sonuçlarda, kediler ve köpeklerin başabaş gittiği görüldü. Avusturya ve Danimarka'da hayvan sahiplerinin tercihi köpeklerinden yana oldu.

Araştırmanın başyazarlarından Kopenhag Üniversitesi'nden Prof. Sandoe, ''Tüm ülkelerde insanların köpeklerine kedilerden daha fazla değer verdiği görülse bile farklılıklar saptandı'' dedi ve ekledi:

Bu nedenle insanların kedilerine köpeklerinden daha az önem vermesi evrensel bir olgu gibi görünmüyor. Aradaki farkın kültürel faktörlere bağlı olduğunu da görüyoruz.

Çalışmada, ülkeler arasındaki farkın kültürel farklılıklar ve evcil hayvanlara yönelik tutumlardan kaynaklanabileceğini öne sürüldü. Buna göre, ülkenin tarım toplumu olduğu dönemde hayvanlarla kurduğu etkileşim, modern zamanda evcil hayvanlara yönelik tutumu da belirlemiş olabilir.  

Kediler başına buyruk, köpekler daha sadık

Hayvanlarla birlikte yaşayan insanlara genelde şu soru sorulur: Kedi insanı mısın yoksa köpek mi?

Tercihler genel olarak hayvanın kişilik özelliklerinden ve sahibiyle kurduğu bağdan gelir.

Köpeklere göre daha ''soğuk'' görünen kediler, zaman zaman insanlara karşı daha mesafeli durmayı tercih edebilir. Köpeklerin birlikte yaşadıkları insana daha sadık olduğu bilinirken kediler, her gün değişen tavırlara sahiptir.

Araştırmaya göre bu durum, sahibin evcil hayvanına karşı tutumunu da etkileyebilir.

Independent Türkçe



NASA teleskobu, "evreni kıran problemi" çözdü

James Webb Uzay Teleskobu, evrenin ilk dönemlerine bakarak mevcut teorileri sorgulamaya açıyor (NASA)
James Webb Uzay Teleskobu, evrenin ilk dönemlerine bakarak mevcut teorileri sorgulamaya açıyor (NASA)
TT

NASA teleskobu, "evreni kıran problemi" çözdü

James Webb Uzay Teleskobu, evrenin ilk dönemlerine bakarak mevcut teorileri sorgulamaya açıyor (NASA)
James Webb Uzay Teleskobu, evrenin ilk dönemlerine bakarak mevcut teorileri sorgulamaya açıyor (NASA)

James Webb Uzay Teleskobu'nu (JWST) kullanan bilim insanları, "evreni kıran problemi" çözdüklerini öne sürdü. Evrenin ilk dönemlerine ait gizemli kırmızı noktaların, kara deliklerden gelebileceği tespit edildi.

NASA, ESA ve Kanada Uzay Ajansı işbirliğiyle geliştirilen JWST, 2022'de evrenin ilk dönemlerinden gelen çok sayıda kırmızı nokta gözlemlemişti. 

Standart modele göre yaklaşık 13,8 milyar yıl önce gerçekleşen Büyük Patlama'dan sonraki 1,5 milyar yıla yayılan bu gözlemlerin, galaksilerdeki yıldızlardan kaynaklandığı düşünülüyordu. Bazıları evrenin oluşumundan sadece 500 milyon yıl sonraya aitti.

Ancak bu dönemde galaksilerin, küçük kırmızı noktaları üretebilmesi için muazzam bir boyuta ulaşması gerekiyordu. Evrenin bebeklik döneminde böyle bir şeyin nasıl gerçekleştiği anlaşılmazken, bazıları kozmolojinin "çöktüğünü" öne sürüyordu. 

JWST'nin küçük kırmızı nokta gözlemlerine dair bugüne kadarki en kapsamlı veri kümesini oluşturup inceleyen araştırmacılar bu gizemi aydınlatmış görünüyor. 

Gökbilimciler, kırmızı noktaların gözlemlendiği galaksilerin yaklaşık yüzde 70'indeki gazın saniyede 1000 kilometre hızla döndüğünü tespit etti. Bu veriler, galaksilerin merkezindeki süper kütleli kara deliklerin etrafındaki yığılma disklerine işaret ediyor.

Kara deliklerin etrafında toz, gaz ve parçacıklardan oluşan ve hızla dönen kütlelere yığılma diski deniyor. 
 

fbghtyjukı
Küçük kırmızı noktaların sayısı, Büyük Patlama'dan 1,5 milyar yıl sonra ciddi bir düşüşe geçiyor (Colby College)

Amerikan Astronomi Topluluğu'nun dün düzenlenen 245. toplantısında sunulan bulgular, küçük kırmızı noktaların büyük bir kısmının, galaksilerdeki yıldızlardan değil, kara deliklerin etrafındaki disklerden kaynaklandığına işaret ediyor. 

ABD'deki Colby College'dan çalışmanın başyazarı Dale Kocevski şöyle diyor:

Bu küçük kırmızı noktaların doğasını ve ışıklarının, kara delikler tarafından kontrol edilip edilmediğini belirlemek için çok fazla çalışma yapıldı.

Bazı galaksilerin merkezindeki aktif galaksi çekirdeği diye bilinen bölgeler, diskteki maddelerin kara deliklere düşmesi sonucu yayılan ışık nedeniyle muazzam bir parlaklığa ulaşabiliyor. 

Araştırmacılar kırmızı noktaların aktif galaksi çekirdeğinden kaynaklandığını söylüyor. 

Austin Teksas Üniversitesi'nden Anthony Taylor, ortak yazarı olduğu çalışma hakkında "Evreni kıran problem işte böyle çözülür" diyor. NASA da yaptığı açıklamada "Manşetlerin aksine, kozmoloji çökmedi" ifadelerini kullanıyor. 

Ancak araştırmacılar meselenin tamamen kapanmadığını da belirtiyor. Küçük kırmızı noktalar, Büyük Patlama'dan 600 milyon yıl sonra yoğunlaşırken, patlamadan 1,5 milyar yıl sonra sayılarında ciddi bir düşüş görülüyor. 

Bilim insanları bunun nedenini araştırmayı planlıyor fakat ihtimallerden biri, gaz ve toz bulutları tarafından örtüldükleri yönünde. Çalışmanın yazarlarından Steven Finkelstein belirli bir noktadan sonraki azalmayla ilgili şöyle diyor:

Eğer bunlar büyüyen kara deliklerse (en az yüzde 70'inin öyle olduğunu düşünüyoruz) bu durum, erken evrende gizlenmiş bir kara delik büyümesi dönemine işaret ediyor.

Independent Türkçe, Space.com, Mashable, NASA