125 milyon yıllık ayak izleri keşfedildi: "7 metrelik dinozora ait"

Tür, ortalama 750 kilogram

Tatil beldesinde bulunan dinozor ayak izleri, yakınında kafe, otobüs durağı ve otoparkın yer aldığı plajda keşfedildi (JBA Consulting/Environment Agency)
Tatil beldesinde bulunan dinozor ayak izleri, yakınında kafe, otobüs durağı ve otoparkın yer aldığı plajda keşfedildi (JBA Consulting/Environment Agency)
TT

125 milyon yıllık ayak izleri keşfedildi: "7 metrelik dinozora ait"

Tatil beldesinde bulunan dinozor ayak izleri, yakınında kafe, otobüs durağı ve otoparkın yer aldığı plajda keşfedildi (JBA Consulting/Environment Agency)
Tatil beldesinde bulunan dinozor ayak izleri, yakınında kafe, otobüs durağı ve otoparkın yer aldığı plajda keşfedildi (JBA Consulting/Environment Agency)

Birleşik Krallık'ın güney sahillerinde, üç parmaklı dinozora ait ayak izleri keşfedildi.

Çevre Ajansı tarafından 23 Ekim'de yapılan açıklamaya göre fosiller, Wight Adası'ndaki Yaverland sahilinde görüldü.

Dinozor ayağına ait fosiller, Çevre Ajansı mühendislerinin bölgede sellere karşı önlem çalışmaları yürüttüğü sırada görüldü.

Açıklamada, ayak izlerinin 125 milyon öncesine ait olduğu belirtildi.

Uzmanlar bu ayak izlerinin Latince adıyla Mantellisaurus türü bir dinozora ait olduğunu söyledi. Söz konusu türün boyu 7 metreye ulaşabiliyor.

Mantellisaurus dinozorları, 66 milyon yıl önce sona eren Kretase döneminde yaşamıştı.

Uzmanlar, her ne kadar en büyük dinozorlar sınıfında yer almasa da bu türün ortalama 750 kilogram ağırlığa sahip olduğu ifade etti.

Avrupa'nın en zengin dinozor bölgesi

Son yıllarda deniz kıyısında çok sayıda fosil bulunduğunu aktaran yetkililer, sellerle mücadeleye yönelik yürütülen projelerde Dinozor Adası Müzesi'nden yetkililerin de önceden hazır bulunduğunu bildirdi.

 Mantellisaurus türünün otçul olduğu biliniyor (JBA Consulting/Environment Agency)
Mantellisaurus türünün otçul olduğu biliniyor (JBA Consulting/Environment Agency)

Ülkedeki en eksiksiz dinozor fosillerinden biri olan mantellisaurus iskeleti, 1917'de Wight Adası'nda bulundu. Halihazırda Londra'daki Doğa Tarihi Müzesi'nde sergileniyor. 

Adada 35 farklı dinozor türünün yaşadığını aktaran müzenin yöneticisi Dr. Martin Munt, "Avrupa'nın en zengin dinozor bölgesi" ifadelerini kullandı.

Adada Haziran 2023'te, Kretase dönemine ait kayaların içinde Ankylosaurs ailesine üye "zırh derili" yeni bir dinozor türü keşfedilmişti.

Independent Türkçe



Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
TT

Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)

Deepfake videoların gelişmiş saptama yöntemlerini yanıltabildiği ve her geçen gün daha gerçekçi hale geldiği tespit edildi. 

Bir kişinin yüzünün ya da vücudunun dijital olarak değiştirilmesiyle oluşturulan deepfake videolar endişe yaratmaya devam ediyor. 

Bu videolar gerçek bir kişinin görüntüsünün yapay zeka kullanılarak değiştirilmesiyle yapılıyor. Aslında bu teknoloji, kullanıcıların yüzünü kediye dönüştüren veya yaşlandıran uygulamalar gibi zararsız amaçlarla da kullanılabiliyor.

Ancak insanların cinsel içerikli videolarını üretmek veya masum insanlara iftira atmak için de kullanılabilmesi ciddi bir sorun teşkil ediyor.

Bu videoların sahte olup olmadığını anlamak için kullanılan gelişmiş yöntemlerden biri kalp atışlarını izlemek. 

Uzaktan fotopletismografi (rPPP) adlı araç, deriden geçen ışıktaki küçük değişiklikleri tespit ederek nabzı ölçüyor. Nabız ölçen pulse oksimetreyle aynı prensiple çalışan bu araç, çevrimiçi doktor randevularının yanı sıra deepfake videoları tespit etmek için de kullanılıyor.

Ancak bulguları hakemli dergi Frontiers in Imaging'de bugün (30 Nisan) yayımlanan çalışmaya göre deepfake görüntülerde artık gerçekçi kalp atışları var.

Bilim insanları çalışmalarına videolardaki nabız hızını otomatik olarak saptayıp analiz eden bir deepfake dedektörü geliştirerek başladı. 

Ardından rPPP tabanlı bu aracın verilerini, EKG kayıtlarıyla karşılaştırarak hassasiyetini ölçtüler. Son derece iyi performans gösteren aracın EKG'yle arasında dakikada sadece iki-üç atımlık fark vardı. 

Ekip aracı deepfake videolar üzerinde test ettiğindeyse rPPP, videoya kalp atışı eklenmese bile son derece gerçekçi bir kalp atışı algıladı. 

Bilim insanları kalp atışlarının videoya kasten eklenebileceği gibi, kullanılan kaynak videodan kendiliğinden geçebileceğini de söylüyor.

Almanya'daki Humboldt Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Peter Eisert "Kaynak video gerçek bir kişiye aitse, bu artık deepfake videoya aktarılabiliyor" diyerek ekliyor: 

Sanırım tüm deepfake dedektörlerinin kaderi bu; deepfake'ler gittikçe daha iyi hale geliyor ve iki yıl önce iyi çalışan bir dedektör bugün tamamen başarısız olmaya başlıyor.

Araştırmacılar yine de sahte videoları saptamanın başka yolları olduğunu düşünüyor. Örneğin sadece nabız hızını ölçmek yerine, yüzdeki kan akışını ayrıntılı olarak takip eden dedektörler geliştirilebilir.

Eisert, "Kalp atarken kan, damarlardan geçerek yüze akıyor ve daha sonra tüm yüz bölgesine dağılıyor. Bu harekette gerçek görüntülerde tespit edebileceğimiz küçük bir gecikme var" diyor.

Ancak bilim insanına göre nihai çözüm deepfake dedektörlerinden ziyade, bir görüntünün üzerinde oynanıp oynanmadığını anlamaya yarayan dijital işaretlere odaklanmaktan geçiyor:

Bir şeyin sahte olup olmadığını tespit etmek yerine bir şeyin değiştirilmediğini kanıtlayan teknolojiye daha fazla odaklanmadığımız sürece, deepfake'lerin saptanmalarını zorlaştıracak kadar iyi olacağını düşünüyorum.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, TechXplore, Frontiers in Imaging