Üç yıllık gözlem: "Şempanzeler rakiplerine karşı savaş stratejileri kullanıyor"

Araştırmacılar bunun "insan dışı canlıların" incelikli bir şekilde daha yüksek zemine çıkmasının ilk kanıtı olduğuna inanıyor

(Tai Şempanze Projesi/Reuters)
(Tai Şempanze Projesi/Reuters)
TT

Üç yıllık gözlem: "Şempanzeler rakiplerine karşı savaş stratejileri kullanıyor"

(Tai Şempanze Projesi/Reuters)
(Tai Şempanze Projesi/Reuters)

Araştırmacılar, şempanzelerin savaşlar sırasında rakip gruplarını taktiksel olarak gözetlemek için insanlara benzer stratejiler kullandığını keşfetti.

Hayvanların uzaktan gelen yırtıcıları görmek ya da çiftleşmek için diğer hayvanlara seslenmek amacıyla tepeleri ve yüksek yerleri kullandıkları uzun zamandır düşünülüyordu.

Fakat bu zeki şempanzelerin diğer grupları yukarıdan gözetleyerek onlar hakkında değerli bilgiler toplayıp toplamadıkları konusunda çok az araştırma yapıldı.

Alman Primat Merkezi ve Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi'nin yaptığı yeni bir çalışma, şempanzelerin rakip şempanze gruplarını kartal görüşü izlemek için "yüksek zemin" kullandıklarını ve gözlem yaparken onlar hakkında bilgi topladıklarını ortaya koydu.

İnsanlar, Çinli General Sun Tzu'nun MÖ 475 ila 221 yıllarında yazdığı Savaş Sanatı (The Art of War) adlı el kitabına not ettiği "yüksek zemin" stratejisini 2 bin yılı aşkın süredir kullanıyor. 

Araştırmacılar 2013-2016 döneminde Kotdivuar'daki Tai Milli Parkı'nda iki komşu şempanze grubunu izleyerek davranış ve hareketlerini gözlemledi.

Rakip çeteleri üç yıl boyunca gözlemleyen ekip, bu hünerli primatların, düşmanlarının bölgesine yaklaştıklarında tepelere tırmanma olasılıklarının, kendi bölgelerinin merkezine doğru gitmelerinden iki kat daha fazla olduğunu tespit etti.

Araştırmacılar, bunun "insan dışı canlıların" rakiplerini tespit etmek için daha yüksek zemini incelikle kullandığına dair ilk kanıt olduğunu düşünüyor.

Cambridge Üniversitesi'nden arkeoloji profesörü Sylvain Lemoine şöyle dedi: 

Şempanzeler, planlı yolculuk hareketlerini benimsemek için hangi bilgilerin bilindiğini ve hangilerinin edinilmesi gerektiğini değerlendirebiliyor ve toplanan bilgilere göre düşük riskli bir etkileşimle kolektif olarak hareket ediyorlar.

Şempanzeler yüksek tepelerdeyken, diğer maymunların çağrılarını dinlemek için sessizlik kilit önemde olduğundan yiyeceklerini gürültülü bir şekilde çiğnemek yerine dinlenmeyi ve uzanmayı tercih ediyor.

Yüksek zeminlere çıkmanın bu şempanzeler için iki anlamı var. Hayvanlar biraz casusluk yapmayı sevse de, genellikle rakip gruplarla savaşmaktan kaçınmak için ellerinden gelen her şeyi yapıyor.

Araştırmacılar, şempanzelerin tepelere, karşı tarafın konumuyla ilgili bilgi toplamak için tırmandıklarını fakat rakiplerle çatışmalar pahalıya patlayabileceğinden bu bilgileri onlara karşı kullanmak için değil, onlardan ne zaman ve nasıl uzak duracaklarını bilmek için tırmandıklarını düşünüyor.

Doğal Hayatı Koruma Vakfı'na (WWF) göre genlerimizin yaklaşık yüzde 98'ini paylaşan şempanzelerin insanlarla benzer savaş stratejileri kullanması şaşırtıcı değil.

Ne yazık ki, vahşi doğada yaklaşık 172 bin ila 299 bin tane kalan ve genellikle Afrika'nın Kongo Havzası bölgesinde bulunan şempanzelerin nesli tehlike altında.

Independent Türkçe



Apple'dan "kavisli ve çoğu camdan oluşan" iPhone hamlesi

TT

Apple'dan "kavisli ve çoğu camdan oluşan" iPhone hamlesi

Apple'ın "çoğunlukla camdan" ve kavisli yeni bir iPhone üzerinde çalıştığı bildirildi.

Bloomberg'e göre bu, şirketin gelecek yıllarda piyasaya süreceği akıllı gözlükler ve ev robotunu da içeren bir dizi yeni üründen sadece biri.

Apple'ın 2027'de tamamen yeni bir iPhone görünümü planladığına dair söylentilerin arttığı bir dönemde bu haber çıktı. The Information'ın daha önceki bir haberine göre o yıl iPhone'un, ekranın her taraftan uçtan uca uzandığı ilk versiyonu gelebilir.

Apple'ın önceki iPhone'larda bu hayalini gerçekleştirmesini engelleyen çentiklerden ve ekran deliklerinden kurtulmak istediği uzun zamandır söyleniyordu. Ancak ön kamera gibi sorunlar nedeniyle bunun zor olduğu görüldü.

Önceki haberlerde Apple'ın kamerayı ve diğer önemli bileşenleri ekranın altına yerleştirerek bunu çözmeyi planladığı öne sürülmüştü.

Bloomberg'ün haberinde telefonun "kavisli" olmasıyla neyin kastedildiği net değil. iPhone tasarımının yıllardır parçası olan düz kenarlar olmaksızın camın ekranın etrafına doğru uzanacağı anlamına gelebilir.

Aynı habere göre Apple ilk katlanabilir telefonunu da 2027'de piyasaya sürebilir. Şirketin katlanarak daha küçük hale gelebilecek bir cihaz üretmenin yolları üzerinde çalıştığı uzun zamandır söyleniyordu ancak teknolojinin mevcut durumundan dolayı sıkıntı yaşadığı bildiriliyor.

Haberde ayrıca Apple'ın o yıl Meta'nın ürünleriyle yarışacak akıllı gözlüklerin yanı sıra AirPods ve kameralı Apple Watch'lar gibi diğer akıllı giyilebilir ürünleri de piyasaya sürebileceği iddia ediliyor.

O yıl ayrıca Apple'ın uzun süredir söylentisi dolaşan, kişiliğe sahip olacağı ve ev asistanı görevi göreceği söylenen ev robotunun satışa sunulmasına da tanık olabilir. Fiziksel robotlar üzerinde kamuya açık bir şekilde çalışan Apple, etkileyici şekillerde hareket edebilen deneysel bir robotik lambayı kısa süre önce tanıtmıştı.

Independent Türkçe