Üç yıllık gözlem: "Şempanzeler rakiplerine karşı savaş stratejileri kullanıyor"

Araştırmacılar bunun "insan dışı canlıların" incelikli bir şekilde daha yüksek zemine çıkmasının ilk kanıtı olduğuna inanıyor

(Tai Şempanze Projesi/Reuters)
(Tai Şempanze Projesi/Reuters)
TT

Üç yıllık gözlem: "Şempanzeler rakiplerine karşı savaş stratejileri kullanıyor"

(Tai Şempanze Projesi/Reuters)
(Tai Şempanze Projesi/Reuters)

Araştırmacılar, şempanzelerin savaşlar sırasında rakip gruplarını taktiksel olarak gözetlemek için insanlara benzer stratejiler kullandığını keşfetti.

Hayvanların uzaktan gelen yırtıcıları görmek ya da çiftleşmek için diğer hayvanlara seslenmek amacıyla tepeleri ve yüksek yerleri kullandıkları uzun zamandır düşünülüyordu.

Fakat bu zeki şempanzelerin diğer grupları yukarıdan gözetleyerek onlar hakkında değerli bilgiler toplayıp toplamadıkları konusunda çok az araştırma yapıldı.

Alman Primat Merkezi ve Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi'nin yaptığı yeni bir çalışma, şempanzelerin rakip şempanze gruplarını kartal görüşü izlemek için "yüksek zemin" kullandıklarını ve gözlem yaparken onlar hakkında bilgi topladıklarını ortaya koydu.

İnsanlar, Çinli General Sun Tzu'nun MÖ 475 ila 221 yıllarında yazdığı Savaş Sanatı (The Art of War) adlı el kitabına not ettiği "yüksek zemin" stratejisini 2 bin yılı aşkın süredir kullanıyor. 

Araştırmacılar 2013-2016 döneminde Kotdivuar'daki Tai Milli Parkı'nda iki komşu şempanze grubunu izleyerek davranış ve hareketlerini gözlemledi.

Rakip çeteleri üç yıl boyunca gözlemleyen ekip, bu hünerli primatların, düşmanlarının bölgesine yaklaştıklarında tepelere tırmanma olasılıklarının, kendi bölgelerinin merkezine doğru gitmelerinden iki kat daha fazla olduğunu tespit etti.

Araştırmacılar, bunun "insan dışı canlıların" rakiplerini tespit etmek için daha yüksek zemini incelikle kullandığına dair ilk kanıt olduğunu düşünüyor.

Cambridge Üniversitesi'nden arkeoloji profesörü Sylvain Lemoine şöyle dedi: 

Şempanzeler, planlı yolculuk hareketlerini benimsemek için hangi bilgilerin bilindiğini ve hangilerinin edinilmesi gerektiğini değerlendirebiliyor ve toplanan bilgilere göre düşük riskli bir etkileşimle kolektif olarak hareket ediyorlar.

Şempanzeler yüksek tepelerdeyken, diğer maymunların çağrılarını dinlemek için sessizlik kilit önemde olduğundan yiyeceklerini gürültülü bir şekilde çiğnemek yerine dinlenmeyi ve uzanmayı tercih ediyor.

Yüksek zeminlere çıkmanın bu şempanzeler için iki anlamı var. Hayvanlar biraz casusluk yapmayı sevse de, genellikle rakip gruplarla savaşmaktan kaçınmak için ellerinden gelen her şeyi yapıyor.

Araştırmacılar, şempanzelerin tepelere, karşı tarafın konumuyla ilgili bilgi toplamak için tırmandıklarını fakat rakiplerle çatışmalar pahalıya patlayabileceğinden bu bilgileri onlara karşı kullanmak için değil, onlardan ne zaman ve nasıl uzak duracaklarını bilmek için tırmandıklarını düşünüyor.

Doğal Hayatı Koruma Vakfı'na (WWF) göre genlerimizin yaklaşık yüzde 98'ini paylaşan şempanzelerin insanlarla benzer savaş stratejileri kullanması şaşırtıcı değil.

Ne yazık ki, vahşi doğada yaklaşık 172 bin ila 299 bin tane kalan ve genellikle Afrika'nın Kongo Havzası bölgesinde bulunan şempanzelerin nesli tehlike altında.

Independent Türkçe



3 milimetrelik sanat eseri: Yeni keşfedilen salyangoza Picasso adı verildi

Anauchen picasso (Gojšina ve diğerleri)
Anauchen picasso (Gojšina ve diğerleri)
TT

3 milimetrelik sanat eseri: Yeni keşfedilen salyangoza Picasso adı verildi

Anauchen picasso (Gojšina ve diğerleri)
Anauchen picasso (Gojšina ve diğerleri)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Tayland'da keşfedilen yeni ve küçük bir salyangoz türüne, kabuğunda görülen tuhaf ve karmaşık geometrik desenler nedeniyle efsanevi ressam Pablo Picasso'nun adı verildi.

Sadece 3 milimetre büyüklüğündeki türe, kabuğundaki dikdörtgen açılı kıvrımlar nedeniyle Anauchen picasso adı verildi.

"'Normal' kabuk şekillerine sahip diğer salyangozların kübist bir yorumuna benzeyen" bu kıvrım örüntüleri, araştırmacıları salyangoza Picasso'nun adını vermeye sevk etti.

ZooKeys adlı akademik dergide yayımlanan çalışmada bilim insanları, "Bu tür, Kübizm diye bilinen sanat akımını andıran, Pablo Picasso tarzında boyanmış yuvarlak kıvrımlara sahip bir Anauchen'e benziyor" diye yazdı.

Bilim insanları, kahverengi, konik kabuğunun derin bir birleşme noktasıyla ayrılmış 4,5-5 kıvrımdan oluştuğunu söylüyor.

Kabuğun spiralini kesen birkaç düzensiz aralıklı beyazımsı çizgi var.

Araştırmada Kamboçya, Myanmar, Laos, Tayland ve Vietnam'dan 46 yeni mikro salyangoz türünü tanımlanıyor.

Bunlar, kabuk boyutları 5 mm'den küçük olan ve çoğunlukla Güneydoğu Asya'da, eski Hindiçin, Endonezya ve Filipinler'in yanı sıra Çin'in bazı bölgelerinde bulunan küçük kara salyangozları.

Dağılımları daha batıya, Hindistan üzerinden Pakistan'a kadar uzanıyor ve çeşitlilikleri önemli ölçüde azalmış durumda.

Araştırmacılar ayrıca salyangozları genel kabuk şekli, kabuk yüzey dokusu ve duvar aralıklarının düzenine göre benzer gruplara ayırarak sınıflandırmak için yeni bir yöntem öneriyor.

Yeni türlerin birçoğu yakın zamanda toplanırken, diğerleri 1980'lerde biriktirilmiş olan Florida Doğa Tarihi Müzesi koleksiyonunda keşfedildi.

Bilim insanları, "Kabuklarının boyu 5 mm'den küçük olsa da bu salyangozlar gerçek birer güzellik! Kabukları olağanüstü bir karmaşıklık sergiliyor" diyor.

"Örneğin, açıklığı (kabuğun "açıklığı"), büyük olasılıkla yırtıcılara karşı yararlı olan çok sayıda diş benzeri bariyerle donatılmış" diye açıkladılar.

Yeni türlerin birçoğunun yukarı veya aşağı doğru dönen bir açıklığa sahip olduğu bulundu, bu da bazı türlerin kabuklarını ters taşıdığı anlamına geliyor.

Araştırmacılar, farklı salyangozları duvar açıklıkarına ve kabuktaki son kıvrımın yönüne göre ayırt edebildi.

Bilim insanları, 1980'lerde bazı salyangozların bulunduğu yerlerin ormansızlaşma ve kireçtaşı ocakları nedeniyle çoktan tahrip edilmiş olabileceği uyarısını yapıyor.

Çalışma, Güneydoğu Asya'da yerel olarak endemik kara salyangozlarının karşı karşıya kaldığı bu büyük tehditlerin altını çiziyor.

Independent Türkçe,independent.co.uk/news/science