NASA ünlü göktaşı Bennu'dan gelen örnekleri ilk kez canlı gösterdi

Bennu, "potansiyel açıdan tehlikeli" asteroitler sınıfında yer alıyor

Sergilenen kaya parçası 8 milimetre çapında ve 143 miligram ağırlığında (Smithsonian Enstitüsü)
Sergilenen kaya parçası 8 milimetre çapında ve 143 miligram ağırlığında (Smithsonian Enstitüsü)
TT

NASA ünlü göktaşı Bennu'dan gelen örnekleri ilk kez canlı gösterdi

Sergilenen kaya parçası 8 milimetre çapında ve 143 miligram ağırlığında (Smithsonian Enstitüsü)
Sergilenen kaya parçası 8 milimetre çapında ve 143 miligram ağırlığında (Smithsonian Enstitüsü)

NASA'nın, ünlü göktaşı Bennu'dan topladığı örnekler 3 Kasım Cuma günü ilk kez halka gösterildi.

OSIRIS-REx uzay aracıyla eylülde Dünya'ya getirilen kaya parçasını görmeye büyük bir kalabalık geldi.

Smithsonian Enstitüsü'nün Washington'daki Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'nin ev sahipliğinde gerçekleşen gösterimde NASA Yöneticisi Bill Nelson da dahil olmak üzere bir dizi yetkili yer aldı.

Camekanın ardındaki paslanmaz çelik bir şişe içinde sunulan simsiyah kaya parçası, bozulmadan kalması için saf nitrojen içinde tutuluyor.

Bu taşın da dahil olduğu örnekler, koruyucu bir kabın içinde 24 Eylül'de OSIRIS-REx tarafından Dünya'ya bırakılmıştı. Kabı açan araştırmacılar, iç kapsülün dışında biriken tozu incelemeye derhal başlamıştı.

Müzenin meteor küratörü ve OSIRIS-REx bilim ekibinin üyesi Tim McCoy, "Sizleri 20 yıl önce hayalini kurduğum bir an için Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'nde ağırlamaktan büyük heyecan duyuyorum" diye konuştu.

"Bugün yaptığımız şey sadece bir kilometre taşı" diyen bilim insanı, "Bu sadece başlangıç" diye de ekledi:

Buradan hareketle eşsiz gezegenimizi gerçekten anlamak için bu örneği kullanmaya çalışacağız.

Halihazırda sergilenmekte olan taşa ek olarak, Smithsonian Enstitüsü'ne bilimsel çalışmaları için başka bir Bennu parçası da ödünç verildi.

Bu asteroit parçalarının Güneş Sistemi'nin nasıl oluştuğu ve Dünya'daki yaşamın nasıl başladığına dair önemli bilgiler verebileceği belirtiliyor.

Zira gezegende yaşamı mümkün kılan molekül ve organik bileşiklerin asteroitlerle yeryüzüne ulaştığı, gökbilimciler arasında popüler bir düşünce.

Ayrıca Bennu, "potansiyel açıdan tehlikeli" asteroitler sınıfında yer aldığı için onun daha yakından incelenmesi gelecekte Dünya'ya çarpıp yaşam formlarına zarar verebilecek göktaşlarıyle ilgili daha fazla bilgi edinilmesini de sağlayabilir.

Bennu'dan şimdiye dek neler öğrenildi?

OSIRIS-REx, ilk olarak 2018'de göktaşının yörüngesine girmiş, 2019'da da cisme yakın geçiş yapmıştı. 

O dönemde gelen bulgular, Dünya'da yaşamın kökenine dair "beklenmedik" ipuçları sunmuştu.

Söz konusu veriler göktaşı üzerinde hidrojen ve oksijen atomlarından oluşan moleküllerle çok sayıda büyük kaya parçasının varlığını göstermişti.

Bu nedenle NASA, uzay aracından gelen numuneleri çok önemsiyor. Uzay ajansının o dönem yayımladığı açıklamada şu ifadeler yer almıştı:

OSIRIS-REx'le Bennu'nun incelenmesi bilim insanlarına güneş sistemimizin kökenleri, Dünya'daki su ve organik moleküllerin kaynakları ve uzayda Dünya'ya yakın bölgedeki tehlikeler ve kaynaklar hakkında daha fazla bilgi edinme imkanı sunacak.

Uzay aracı 24 Eylül'de örnekleri gezegene doğru fırlattıktan sonra OSIRIS-APEX olarak yeniden adlandırıldı ve görevlendirildi.

Uzay aracı şimdilerde "potansiyel tehlike" diye sınıflandırılan, Apophis adlı bir diğer göktaşını incelemek üzere yola devam ediyor.

Independent Türkçe, Space, Livescience



İnsan beyni yapay zekayla birlikte "Sistem 0" düşünce moduna geçebilir

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

İnsan beyni yapay zekayla birlikte "Sistem 0" düşünce moduna geçebilir

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

Yeni bir araştırmaya göre, insanlar ve yeni teknolojiler birlikte yeni bir düşünce türü yaratıyor olabilir.

Yeni çalışmaya göre bu yeni düşünce türü beynin dışında gerçekleşse de beynin bilişsel kabiliyetlerini artırıyor.

Bu fikir, Daniel Kahneman'ın Hızlı ve Yavaş Düşünme adlı kitabında popülerleştirdiği Sistem 1 ve Sistem 2 düşünme fikrine dayanıyor. Düşüncenin iki modu olduğunu öne sürülüyor: Sistem 1 hızlı ve duygusal, Sistem 2 ise daha yavaş ama daha derin.

Şimdi İtalyan Università Cattolica del Sacro Cuore'den uzmanlar yeni bir düşünce türü önerdi: Sistem 0. Bunun düşünme şeklimizi önemli ölçüde değiştirebileceğini söylüyorlar. Bu sistem yapay zekanın kabiliyetlerine dayanıyor ve dolayısıyla beynin dışında ama onunla ilişkili olduğunu öne sürüyorlar.

Bu fikir, Nature Human Behaviour akademik dergisinde yayımlanan "The case for human–AI interaction as system 0 thinking" (Sistem 0 düşünme olarak insan-yapay zeka etkileşimi durumu) başlıklı yeni bir makalede ortaya kondu.

Makale, yapay zekayı bir bilgisayarın harici bir sabit diske bağlanıp üzerinde bulunan verileri kullanabilmesine benzetiyor. Aynı şekilde, insanlar da yapay zekayı bir organizasyon toplama ve filtreleme yöntemi olarak kullanabilir ancak nihai kontrol ve düşünme insanlara devredilebilir.

Ancak uzmanlar, "eleştirel düşünme egzersizi yapmadan" bu Sistem 0'a çok fazla güvenmenin riskli olduğu uyarısını yapıyor.

"Yapay zekanın sunduğu çözümleri pasif bir şekilde kabul edersek, özerk düşünme ve yenilikçi fikirler geliştirme kabiliyetimizi kaybedebiliriz. Giderek otomatikleşen bir dünyada, insanların yapay zekanın ürettiği sonuçları sorgulamaya ve bunlara meydan okumaya devam etmesi çok önemli" uyarısında bulunuyorlar.

Ancak yapay zekanın, verilerle hızlı bir şekilde başa çıkma ve karmaşık sorunların üstesinden gelme kabiliyeti gibi olumlu fırsatlar da sunabileceğini öne sürüyorlar.

Araştırmacılar, "Onu nasıl kullandığımıza dair bilinçli ve eleştirel olmamız çok önemli; Sistem 0'ın gerçek potansiyeli, onu doğru yönde yönlendirme yeteneğimize bağlı olacak" diyor.

Independent Türkçe