22 ışık yılı ötede Dünya benzeri gezegen bulundu

Araştırmacılar gök cisminin yoğunluğunu ölçerek onun da Dünya gibi karasal kütlelere sahip olduğu sonucuna vardı (Avrupa Uzay Ajansı)
Araştırmacılar gök cisminin yoğunluğunu ölçerek onun da Dünya gibi karasal kütlelere sahip olduğu sonucuna vardı (Avrupa Uzay Ajansı)
TT

22 ışık yılı ötede Dünya benzeri gezegen bulundu

Araştırmacılar gök cisminin yoğunluğunu ölçerek onun da Dünya gibi karasal kütlelere sahip olduğu sonucuna vardı (Avrupa Uzay Ajansı)
Araştırmacılar gök cisminin yoğunluğunu ölçerek onun da Dünya gibi karasal kütlelere sahip olduğu sonucuna vardı (Avrupa Uzay Ajansı)

Bilim insanları 22 ışık yılı uzaklıkta küçük bir yıldızın etrafında dönen Dünya boyutunda bir gezegen keşfetti.

LTT 1445 Ac diye adlandırılan bu gök cismi, Güneş Sistemi'ne en yakın Dünya boyutundaki gezegen unvanını aldı.

Bir kırmızı cücenin yörüngesinde yer alan gezegen Dünya'nın yaklaşık 1,37 katı kütleye ve 1,07 katı yarıçapa sahip.

Gezegenin Dünya'yla benzerliği olası uzaylı yaşamının bulunabileceğini akla getirse de bilim insanları buna pek ihtimal vermiyor.

Zira bu gök cismi, bilinen şekliyle yaşam formlarına ev sahipliği yapamayacak kadar sıcak.

Yine de Dünya'ya boyut açısından epey benzemesi ve son derece yakın bir noktada keşfedilmesi, gezegenlerin nasıl geliştiğine dair önemli ipuçları sunabilir.

Aynı zamanda Dünya'yı yaşama ev sahipliği yapabilecek kadar farklı kılan faktörlerin ne olduğunu incelemek için faydalı bir model olabilir.

LTT 1445 Ac, ilk olarak 2021'de TESS teleskobuyla fark edilmişti. Bu teleskop ötegezegenlerin keşfinde önemli atılımlara sahne olsa da LTT 1445 Ac'ye dair yeterli netlikte veri sağlayamamıştı. Bu yüzden cismin tam olarak nasıl bir nesne olduğu anlaşılamamıştı.

Harvard & Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden astrofizikçi Emily Pass ve meslektaşları, Hubble Uzay Teleskobu'nu kullanarak daha net veriler elde etmeyi başardı.

Gök cismi, Hubble'ın üç numaralı Geniş Alan Kamerasının topladığı yeni veriler ışığında Dünya benzeri bir gezegen diye sınıflandırdı.

LTT 1445 Ac, aynı zamanda son derece farklı bir sistemde yer alıyor.

Bulgulara göre LTT 1445 Ac'nin yörüngesinde döndüğü kırmızı cüce, aslında üçlü bir yıldız sisteminin parçası.

Ötegezegen yıldızına son derece yakın. Öyle ki yıldızın etrafındaki dönüşü sadece 3,12 gün sürüyor. Bu yüzden sıcaklığı 260 dereceye kadar çıkıyor.

Pass, "Ölçümlerimiz önemli çünkü bize bunun muhtemelen çok yakın bir kayalık gezegen olduğunu söylüyor" diye konuştu:

Diğer yıldızların etrafındaki gezegen çeşitliliğini daha iyi anlamamızı sağlayacak yeni gözlemleri sabırsızlıkla bekliyoruz.

Independent Türkçe, Science Alert, Avrupa Uzay Ajansı



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT