Çin'in keşif aracı Curong, Mars'ta düzensiz yeraltı yarıkları keşfetti

AA
AA
TT

Çin'in keşif aracı Curong, Mars'ta düzensiz yeraltı yarıkları keşfetti

AA
AA

Çin'in Mars'a gönderdiği gezgin keşif aracı Curong, gezegenin yüzeyindeki radar taramalarında düzensiz yeraltı yarıklarının varlığını tespit etti.

Çin Bilimler Akademisine bağlı Jeoloji ve Jeofizik Enstitüsünden araştırmacıların, sonuçlarını "Nature Astronomy" dergisinde yayımladıkları araştırmanın bulguları, Mars'taki iklim değişimleri ve su aktivitesine ilişkin yeni kanıtlar sunuyor.

Keşif aracı, Mars'ın kuzey yarı küredeki geniş bir düzlük alan olan Utopia Planitia'daki faaliyeti sırasında, yaklaşık 1,2 kilometrelik bir hat üzerinde yerin 35 metre altında çokgen biçimli 16 yarığın varlığını tespit etti.

Çapları birkaç santimetre ile onlarca metre arasında değişen yarıkların, donma-çözülme çevrimleri sonucu oluştuğunu tahmin eden araştırmacılar, bunların ıslak tortu katmanların veya lavların soğuyarak çatlaması ya da atmosferdeki ısı farkları nedeniyle kayaların kasılmasıyla meydana gelmiş olabileceği değerlendirmesinde de bulundu.

Araştırmacılar, yüzey ile yeraltı arasındaki morfolojik farkların, Kızıl Gezegen'in geçmişinde su aktivitesi ve ısı durumunu etkileyen köklü bir iklim dönüşümünün işareti olabileceğini vurguladı.



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT