Avrupa'daki tüketici dernekleri Meta'nın ücretli aboneliğini şikayet etti

Avrupa'nın en büyük tüketici kuruluşu, Facebook ve Instagram'ın sahibi Meta'yı kullanıma sunduğu ücretli reklamsız abonelik hizmeti nedeniyle şikayet etti

(AA)
(AA)
TT

Avrupa'daki tüketici dernekleri Meta'nın ücretli aboneliğini şikayet etti

(AA)
(AA)

Çeşitli Avrupa ülkelerinden 45 tüketici derneğinin çatı kuruluşu olan Brüksel merkezli Avrupa Tüketici Birliği (BEUC), 19 üyesiyle Meta'nın haksız ödeme veya rıza modeline karşı resmi şikayette bulunduğunu açıkladı.

Açıklamada, Meta'nın AB'deki hizmetlerinde Facebook ve Instagram kullanıcılarının verilerinin şirket tarafından reklam amacıyla işlenmesine izin vermelerini ya da reklamsız hizmet için ödeme yapmalarını gerektiren değişiklikleri uygulamaya koyduğu hatırlatıldı.

Bu durumun kullanıcılar için adil olmayan bir seçim anlamına geldiğine dikkat çekilen açıklamada, Meta'nın AB tüketici kanununa aykırı hareket ettiği ve ücret uygulamasını durdurulması gerektiği ifade edildi.

Açıklamada, BEUC ve üyelerinin Meta'yı çeşitli yollarla haksız ticari uygulamalara giriştiği gerekçesiyle tüketiciyi koruma otoriteleri ağına şikayet ettiği, ayrıca Meta'nın AB veri koruma yasasını ihlal edip etmediğinin de incelendiği bildirdi.

Meta, Avrupa'daki kullanıcılara Facebook ve Instagram'a reklamsız erişim sağlamaları için aylık abonelik seçeneği sunmaya başlamıştı.

Şirket, kullanıcıların abone olmaları halinde bilgilerinin reklam için kullanılmayacağını, abonelik ücretinin internet üzerinden aylık 9,99 avro veya iOS ve Android mobil işletim sistemleri üzerinden de aylık 12,99 avro olacağını açıklamıştı.



Konakçılarını "dehşet verici" bir şekilde öldüren arı türü keşfedildi

Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
TT

Konakçılarını "dehşet verici" bir şekilde öldüren arı türü keşfedildi

Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)

Kurbanlarını "dehşet verici" bir yolla öldüren bir yaban arısı türü keşfedildi. Meyve sineklerinin içine bıraktıkları larvalar büyüyerek sineğin karnını patlatıyor. 

Parazitoid yaban arıları, genellikle yumurtalarını henüz gelişim aşamasındaki sineklere bırakıyor. Bu dönemde konakçıların daha savunmasız olması arıların işini kolaylaştırıyor. 

Yumurtadan çıkan arılar, gelişimi devam eden sineklerin içinde büyüyerek onları içeriden yiyor. Sinekler genellikle yetişkinliğe varmadan ölüyor.

Fakat araştırmacılar ilk defa yetişkin sinekleri hedef alan bir parazitoid yaban arısı türü tespit etti. 

Mississippi Eyalet Üniversitesi'nden doktora öğrencisi Logan Moore, bahçesinden topladığı meyve sineklerinin karnında, bilinmeyen bir türde yaban arısı larvası olduğunu gördü. 

Moore ve ekip arkadaşları, Syntretus perlmani adı verdikleri türün gelişim süreçlerini laboratuvar ortamında inceledi. 

Bulgularını önde gelen hakemli dergi Nature'da 11 Eylül'de yayımlayan ekip, arının iğnesiyle yetişkin meyve sineklerinin karnına yumurtasını bıraktığını kaydetti. 

Daha sonra yumurtanın larvaya dönüşerek sineğin karnında 18 gün kaldığı ve konakçısının karnını patlatarak onu terk ettiği gözlemlendi.

Ardından birkaç saat ortalıkta gezinen arı, koza evresine geçerek 23 günün ardından yetişkin olarak kozadan çıktı.

Moore, "Sineğin yan tarafından dışarı çıkıyor" diyerek ekliyor: 

Ve durumu daha dehşet verici kılan şey de sineğin genellikle bundan sonraki birkaç saat boyunca canlı kalması.

Yeni bulunan yaban arısının, dünyanın en yaygın sinek türlerinden meyve sineğini (Drosophila melanogaster) hedef alması bilim insanlarını şaşkına çevirdi. Araştırmacılar, böyle bir keşfin nasıl şimdiye kadar yapılmadığını anlamaya çalışıyor. 

Moore, "Belki de bu kadar uzun süre keşfedilmemesinin nedeni, kimsenin bunu beklememesiydi" ifadelerini kullanıyor.

Sinekler, larva vücuttan ayrıldıktan sonra genelde bir süre daha yaşıyor (Matthew Ballinger)
Sinekler, larva vücuttan ayrıldıktan sonra genelde bir süre daha yaşıyor (Matthew Ballinger)

Bilim insanları laboratuvar testlerinde Syntretus perlmani'nin, Drosophila cinsindeki başka sinekleri de konakçı olarak seçtiğini gözlemledi.

Makalenin ortak yazarı Matthew Ballinger "Sinekleri hedef alan bilinen tüm parazitoid yaban arıları olgunlaşmamış yaşam evrelerindeki sineklere saldırır ve onun içinde gelişir" diyor: 

Drosophila ve diğer sinekleri hedef alan parazitoid yaban arıları hakkında 200 yıldır araştırmalar yürütülmesine rağmen, bugüne kadar yetişkinlere saldıran bir türe hiç rastlamamıştık.

Araştırmacılar Syntretus perlmani'nin, yetişkin sinekleri konakçı haline getirecek şekilde nasıl evrimleştiğini bulmayı amaçlıyor. 

Ekip, Syntretus perlmani'nin ABD'nin doğu kısmında geniş bir yaşam alanına yayıldığını söylüyor (Matthew Ballinger)
Ekip, Syntretus perlmani'nin ABD'nin doğu kısmında geniş bir yaşam alanına yayıldığını söylüyor (Matthew Ballinger)

Ballinger "Yeni tür hakkında daha fazla bilgi edinmek için sabırsızlanıyoruz" diyerek ekliyor: 

Umarız diğer araştırmacılar da önümüzdeki yıllarda kendi projelerine başlayarak bu türün enfeksiyon biyolojisini, ekolojisini ve evrimini daha iyi anlamaya çalışır.

Independent Türkçe, Popular Science, Live Science, Nature