Google, ChatGPT'nin teknolojisiyle çığır açıcı bir atılıma imza attı

ChatGPT gibi GDM'ler büyük umut vaat ediyor fakat gerçekten yeni bir şey bulup bulamayacaklarıyla ilgili soru işaretleri var

AP
AP
TT

Google, ChatGPT'nin teknolojisiyle çığır açıcı bir atılıma imza attı

AP
AP

Google, yeni bilgiler bulmak için ChatGPT'nin arkasındaki teknolojiyi kullandığını belirtiyor.

ChatGPT'nin neredeyse tam bir yıl önce piyasaya sürülmesinden beri yapay zeka sohbet botları muazzam derecede popülerleşti. Bu botlar, geniş dil modelleri (GDM) diye bilinen ve engin bir literatür külliyatı kullanarak yeni metinler üreten teknolojiye dayanıyor.

Soruları yanıtlama, bilgileri toparlama ve kod gibi konularda pratik soruları cevaplamaya yardım etme açısından kullanımları övülse de bu teknolojinin gerçekten yeni bir şey bulup bulamayacağıyla ilgili bazı sorular var. Dahası bu araçların "halüsinasyon" gördüğü, yani bilgi uydurduğu biliniyor ve bu da görünüşte yeni olan bilgilerin bile son derece yanlış olabileceği anlamına geliyor.

Halihazırda Google, matematiksel bilimlerde yeni bilgiler bulma amacıyla GDM teknolojisinden en iyi şekilde yararlandığını ifade ediyor. "FunSearch" adı verilen bu çığır açıcı buluş, bu hafta Nature'da yayımlanan yeni bir makalede açıklandı.

ChatGPT benzeri önceden eğitilmiş geniş dil modeli kullanan bu teknoloji, sorulara bilgisayar kodu biçiminde yaratıcı çözümler sunmak üzere oluşturuldu. Öte yandan bu sistemin birlikte çalıştığı bir diğer otomatik sistem olan "değerlendirme aracı", halüsinasyon ve yanlış fikirlere karşı tetikte kalıyor.

Bu iki sistem daha sonra birbirleriyle eşleştirilerek yeni bilgilerin "evrilmesini" sağlayabiliyor.

Google, bilim veya matematikteki çözülmemiş zorlu problemler alanında GDM teknolojisi kullanılarak ilk kez yeni bir keşif yapıldığını belirtiyor. Google bu örnekte aracın, matematikte çözülmemiş spesifik bir soru olan "cap set problemi"ne (şapka kümesi problemi; üç tanesi bir çizgi oluşturmayacak şekilde en fazla kaç elementin bir kümeye konabileceği problemi -çn.)  yeni çözümler bulmak için kullanıldığını fakat daha geniş çapta da kullanılabileceğini ifade ediyor.

Şirket yaptığı duyuruda şöyle belirtti:

Bilimsel ilerleme her zaman yeni anlayışları paylaşma becerisine dayandı. FunSearch'ü özellikle güçlü bir bilimsel araç yapan şey, sadece çözümlerin ne olduğundan ziyade bu çözümlerinin nasıl oluşturulduğunu ortaya koyan programlar üretmesi. Bunun FunSearch'ü kullanan bilim insanlarında daha fazla kavrayışa ilham vereceğini ve erdemli bir gelişim ve keşif döngüsü yaratacağını umuyoruz.

Independent Türkçe



Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
TT

Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)

Deepfake videoların gelişmiş saptama yöntemlerini yanıltabildiği ve her geçen gün daha gerçekçi hale geldiği tespit edildi. 

Bir kişinin yüzünün ya da vücudunun dijital olarak değiştirilmesiyle oluşturulan deepfake videolar endişe yaratmaya devam ediyor. 

Bu videolar gerçek bir kişinin görüntüsünün yapay zeka kullanılarak değiştirilmesiyle yapılıyor. Aslında bu teknoloji, kullanıcıların yüzünü kediye dönüştüren veya yaşlandıran uygulamalar gibi zararsız amaçlarla da kullanılabiliyor.

Ancak insanların cinsel içerikli videolarını üretmek veya masum insanlara iftira atmak için de kullanılabilmesi ciddi bir sorun teşkil ediyor.

Bu videoların sahte olup olmadığını anlamak için kullanılan gelişmiş yöntemlerden biri kalp atışlarını izlemek. 

Uzaktan fotopletismografi (rPPP) adlı araç, deriden geçen ışıktaki küçük değişiklikleri tespit ederek nabzı ölçüyor. Nabız ölçen pulse oksimetreyle aynı prensiple çalışan bu araç, çevrimiçi doktor randevularının yanı sıra deepfake videoları tespit etmek için de kullanılıyor.

Ancak bulguları hakemli dergi Frontiers in Imaging'de bugün (30 Nisan) yayımlanan çalışmaya göre deepfake görüntülerde artık gerçekçi kalp atışları var.

Bilim insanları çalışmalarına videolardaki nabız hızını otomatik olarak saptayıp analiz eden bir deepfake dedektörü geliştirerek başladı. 

Ardından rPPP tabanlı bu aracın verilerini, EKG kayıtlarıyla karşılaştırarak hassasiyetini ölçtüler. Son derece iyi performans gösteren aracın EKG'yle arasında dakikada sadece iki-üç atımlık fark vardı. 

Ekip aracı deepfake videolar üzerinde test ettiğindeyse rPPP, videoya kalp atışı eklenmese bile son derece gerçekçi bir kalp atışı algıladı. 

Bilim insanları kalp atışlarının videoya kasten eklenebileceği gibi, kullanılan kaynak videodan kendiliğinden geçebileceğini de söylüyor.

Almanya'daki Humboldt Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Peter Eisert "Kaynak video gerçek bir kişiye aitse, bu artık deepfake videoya aktarılabiliyor" diyerek ekliyor: 

Sanırım tüm deepfake dedektörlerinin kaderi bu; deepfake'ler gittikçe daha iyi hale geliyor ve iki yıl önce iyi çalışan bir dedektör bugün tamamen başarısız olmaya başlıyor.

Araştırmacılar yine de sahte videoları saptamanın başka yolları olduğunu düşünüyor. Örneğin sadece nabız hızını ölçmek yerine, yüzdeki kan akışını ayrıntılı olarak takip eden dedektörler geliştirilebilir.

Eisert, "Kalp atarken kan, damarlardan geçerek yüze akıyor ve daha sonra tüm yüz bölgesine dağılıyor. Bu harekette gerçek görüntülerde tespit edebileceğimiz küçük bir gecikme var" diyor.

Ancak bilim insanına göre nihai çözüm deepfake dedektörlerinden ziyade, bir görüntünün üzerinde oynanıp oynanmadığını anlamaya yarayan dijital işaretlere odaklanmaktan geçiyor:

Bir şeyin sahte olup olmadığını tespit etmek yerine bir şeyin değiştirilmediğini kanıtlayan teknolojiye daha fazla odaklanmadığımız sürece, deepfake'lerin saptanmalarını zorlaştıracak kadar iyi olacağını düşünüyorum.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, TechXplore, Frontiers in Imaging