Mars yolcusu Starship önemli bir testi geçti

Starship, Teksas'taki fırlatma rampasına bağlıyken 6 Raptor motorunun tamamını ateşledi

(SpaceX)
(SpaceX)
TT

Mars yolcusu Starship önemli bir testi geçti

(SpaceX)
(SpaceX)

SpaceX, Starship'in bir sonraki fırlatma denemesi öncesinde, Mars'a göndermeyi planladığı aracın son derece önemli bir testini gerçekleştirdi.

Bir sonraki uçuş denemesinde Super Heavy roket iticisinin üzerine oturacak üst aşama Starship, çarşamba günü SpaceX'in Teksas'taki Starbase tesisinde bir fırlatma rampasına sabitlendi ve 6 Raptor motorunun tamamı ateşlendi.

SpaceX, eski adıyla Twitter olan X'e yazdığı bir gönderide "Uçuş 3 Starship, Raptor motorlarının 6'sıyla birlikte tam süreli statik ateşlemeyi tamamladı" dedi.

Özel uzay firması, motor testinin ağır çekim ve drone'la kaydedilmiş görüntülerini paylaştı ve 6 Raptor'ın da başarıyla ateşlendiğini gösterdi.

Starship, tüm parçaları üst üste yerleştirildiğinde şimdiye kadar yapılmış en uzun ve en güçlü roket oluyor fakat henüz yörüngeye yük ulaştırmadı.

SpaceX halihazırda iki uçuş denemesi gerçekleştirdi ve ilki nisanda iki aşama ayrılmaya çalıştığında alevli bir patlamayla sonuçlandı. Geçen ay yapılan ikinci denemedeyse ayrılma sağlandı ancak her iki aşama da kısa süre sonra parçalandı.

Bir sonraki fırlatma denemesi için henüz bir tarih belirlenmedi ancak SpaceX'in patronu Elon Musk geçen ay, mühendislerin kalkış sırasında uygulanan devasa kuvvetlere dayanabilecek bir fırlatma rampası inşa edebilmelerinin ardından uçuş denemelerinin gelecekte daha sık yapılabileceğini ima etmişti.

X'te "Starship fırlatma rampasını az önce inceledim ve harika durumda" yazmıştı.

Bir sonraki fırlatma için su soğutmalı çelik plakada herhangi bir yenileme gerekmiyor. SpaceX ekibini ve yüklenicileri böylesine sağlam bir sistemi bu kadar hızlı tasarlayıp inşa ettikleri için kutluyorum!

Next Spaceflight'a göre Ship 28, iki Super Heavy roket iticisiyle birlikte SpaceX'in Starbase tesisinde geliştirilmekte olan üç üst aşama prototipinden biri. 

SpaceX'in herhangi bir Starship fırlatma girişiminde bulunmadan önce ABD Federal Havacılık İdaresi dahil düzenleyici kurumlardan onay beklemesi gerekecek.

Yeni nesil roketleri Artemis programında kullanmak üzere NASA'yla milyarlarca dolarlık sözleşme imzalayan SpaceX'in Starship roketinin testlerini 2024'te hızlandırması bekleniyor.

Musk'ın firması, ABD uzay ajansının Ay'da varlık göstermeyi hedeflediği program için roket ve diğer teknolojileri geliştirmek üzere sözleşme yapılan birkaç özel şirketten biri.

Teknoloji milyarderinin nihai amacı, 2050'den önce mümkün olacağını öne sürdüğü, Mars'ta kalıcı bir insan kolonisi kurmak için bir Starship filosu inşa etmek.

Independent Türkçe



Konakçılarını "dehşet verici" bir şekilde öldüren arı türü keşfedildi

Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
TT

Konakçılarını "dehşet verici" bir şekilde öldüren arı türü keşfedildi

Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)

Kurbanlarını "dehşet verici" bir yolla öldüren bir yaban arısı türü keşfedildi. Meyve sineklerinin içine bıraktıkları larvalar büyüyerek sineğin karnını patlatıyor. 

Parazitoid yaban arıları, genellikle yumurtalarını henüz gelişim aşamasındaki sineklere bırakıyor. Bu dönemde konakçıların daha savunmasız olması arıların işini kolaylaştırıyor. 

Yumurtadan çıkan arılar, gelişimi devam eden sineklerin içinde büyüyerek onları içeriden yiyor. Sinekler genellikle yetişkinliğe varmadan ölüyor.

Fakat araştırmacılar ilk defa yetişkin sinekleri hedef alan bir parazitoid yaban arısı türü tespit etti. 

Mississippi Eyalet Üniversitesi'nden doktora öğrencisi Logan Moore, bahçesinden topladığı meyve sineklerinin karnında, bilinmeyen bir türde yaban arısı larvası olduğunu gördü. 

Moore ve ekip arkadaşları, Syntretus perlmani adı verdikleri türün gelişim süreçlerini laboratuvar ortamında inceledi. 

Bulgularını önde gelen hakemli dergi Nature'da 11 Eylül'de yayımlayan ekip, arının iğnesiyle yetişkin meyve sineklerinin karnına yumurtasını bıraktığını kaydetti. 

Daha sonra yumurtanın larvaya dönüşerek sineğin karnında 18 gün kaldığı ve konakçısının karnını patlatarak onu terk ettiği gözlemlendi.

Ardından birkaç saat ortalıkta gezinen arı, koza evresine geçerek 23 günün ardından yetişkin olarak kozadan çıktı.

Moore, "Sineğin yan tarafından dışarı çıkıyor" diyerek ekliyor: 

Ve durumu daha dehşet verici kılan şey de sineğin genellikle bundan sonraki birkaç saat boyunca canlı kalması.

Yeni bulunan yaban arısının, dünyanın en yaygın sinek türlerinden meyve sineğini (Drosophila melanogaster) hedef alması bilim insanlarını şaşkına çevirdi. Araştırmacılar, böyle bir keşfin nasıl şimdiye kadar yapılmadığını anlamaya çalışıyor. 

Moore, "Belki de bu kadar uzun süre keşfedilmemesinin nedeni, kimsenin bunu beklememesiydi" ifadelerini kullanıyor.

Sinekler, larva vücuttan ayrıldıktan sonra genelde bir süre daha yaşıyor (Matthew Ballinger)
Sinekler, larva vücuttan ayrıldıktan sonra genelde bir süre daha yaşıyor (Matthew Ballinger)

Bilim insanları laboratuvar testlerinde Syntretus perlmani'nin, Drosophila cinsindeki başka sinekleri de konakçı olarak seçtiğini gözlemledi.

Makalenin ortak yazarı Matthew Ballinger "Sinekleri hedef alan bilinen tüm parazitoid yaban arıları olgunlaşmamış yaşam evrelerindeki sineklere saldırır ve onun içinde gelişir" diyor: 

Drosophila ve diğer sinekleri hedef alan parazitoid yaban arıları hakkında 200 yıldır araştırmalar yürütülmesine rağmen, bugüne kadar yetişkinlere saldıran bir türe hiç rastlamamıştık.

Araştırmacılar Syntretus perlmani'nin, yetişkin sinekleri konakçı haline getirecek şekilde nasıl evrimleştiğini bulmayı amaçlıyor. 

Ekip, Syntretus perlmani'nin ABD'nin doğu kısmında geniş bir yaşam alanına yayıldığını söylüyor (Matthew Ballinger)
Ekip, Syntretus perlmani'nin ABD'nin doğu kısmında geniş bir yaşam alanına yayıldığını söylüyor (Matthew Ballinger)

Ballinger "Yeni tür hakkında daha fazla bilgi edinmek için sabırsızlanıyoruz" diyerek ekliyor: 

Umarız diğer araştırmacılar da önümüzdeki yıllarda kendi projelerine başlayarak bu türün enfeksiyon biyolojisini, ekolojisini ve evrimini daha iyi anlamaya çalışır.

Independent Türkçe, Popular Science, Live Science, Nature