Mars yolcusu Starship önemli bir testi geçti

Starship, Teksas'taki fırlatma rampasına bağlıyken 6 Raptor motorunun tamamını ateşledi

(SpaceX)
(SpaceX)
TT

Mars yolcusu Starship önemli bir testi geçti

(SpaceX)
(SpaceX)

SpaceX, Starship'in bir sonraki fırlatma denemesi öncesinde, Mars'a göndermeyi planladığı aracın son derece önemli bir testini gerçekleştirdi.

Bir sonraki uçuş denemesinde Super Heavy roket iticisinin üzerine oturacak üst aşama Starship, çarşamba günü SpaceX'in Teksas'taki Starbase tesisinde bir fırlatma rampasına sabitlendi ve 6 Raptor motorunun tamamı ateşlendi.

SpaceX, eski adıyla Twitter olan X'e yazdığı bir gönderide "Uçuş 3 Starship, Raptor motorlarının 6'sıyla birlikte tam süreli statik ateşlemeyi tamamladı" dedi.

Özel uzay firması, motor testinin ağır çekim ve drone'la kaydedilmiş görüntülerini paylaştı ve 6 Raptor'ın da başarıyla ateşlendiğini gösterdi.

Starship, tüm parçaları üst üste yerleştirildiğinde şimdiye kadar yapılmış en uzun ve en güçlü roket oluyor fakat henüz yörüngeye yük ulaştırmadı.

SpaceX halihazırda iki uçuş denemesi gerçekleştirdi ve ilki nisanda iki aşama ayrılmaya çalıştığında alevli bir patlamayla sonuçlandı. Geçen ay yapılan ikinci denemedeyse ayrılma sağlandı ancak her iki aşama da kısa süre sonra parçalandı.

Bir sonraki fırlatma denemesi için henüz bir tarih belirlenmedi ancak SpaceX'in patronu Elon Musk geçen ay, mühendislerin kalkış sırasında uygulanan devasa kuvvetlere dayanabilecek bir fırlatma rampası inşa edebilmelerinin ardından uçuş denemelerinin gelecekte daha sık yapılabileceğini ima etmişti.

X'te "Starship fırlatma rampasını az önce inceledim ve harika durumda" yazmıştı.

Bir sonraki fırlatma için su soğutmalı çelik plakada herhangi bir yenileme gerekmiyor. SpaceX ekibini ve yüklenicileri böylesine sağlam bir sistemi bu kadar hızlı tasarlayıp inşa ettikleri için kutluyorum!

Next Spaceflight'a göre Ship 28, iki Super Heavy roket iticisiyle birlikte SpaceX'in Starbase tesisinde geliştirilmekte olan üç üst aşama prototipinden biri. 

SpaceX'in herhangi bir Starship fırlatma girişiminde bulunmadan önce ABD Federal Havacılık İdaresi dahil düzenleyici kurumlardan onay beklemesi gerekecek.

Yeni nesil roketleri Artemis programında kullanmak üzere NASA'yla milyarlarca dolarlık sözleşme imzalayan SpaceX'in Starship roketinin testlerini 2024'te hızlandırması bekleniyor.

Musk'ın firması, ABD uzay ajansının Ay'da varlık göstermeyi hedeflediği program için roket ve diğer teknolojileri geliştirmek üzere sözleşme yapılan birkaç özel şirketten biri.

Teknoloji milyarderinin nihai amacı, 2050'den önce mümkün olacağını öne sürdüğü, Mars'ta kalıcı bir insan kolonisi kurmak için bir Starship filosu inşa etmek.

Independent Türkçe



Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
TT

Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)

Deepfake videoların gelişmiş saptama yöntemlerini yanıltabildiği ve her geçen gün daha gerçekçi hale geldiği tespit edildi. 

Bir kişinin yüzünün ya da vücudunun dijital olarak değiştirilmesiyle oluşturulan deepfake videolar endişe yaratmaya devam ediyor. 

Bu videolar gerçek bir kişinin görüntüsünün yapay zeka kullanılarak değiştirilmesiyle yapılıyor. Aslında bu teknoloji, kullanıcıların yüzünü kediye dönüştüren veya yaşlandıran uygulamalar gibi zararsız amaçlarla da kullanılabiliyor.

Ancak insanların cinsel içerikli videolarını üretmek veya masum insanlara iftira atmak için de kullanılabilmesi ciddi bir sorun teşkil ediyor.

Bu videoların sahte olup olmadığını anlamak için kullanılan gelişmiş yöntemlerden biri kalp atışlarını izlemek. 

Uzaktan fotopletismografi (rPPP) adlı araç, deriden geçen ışıktaki küçük değişiklikleri tespit ederek nabzı ölçüyor. Nabız ölçen pulse oksimetreyle aynı prensiple çalışan bu araç, çevrimiçi doktor randevularının yanı sıra deepfake videoları tespit etmek için de kullanılıyor.

Ancak bulguları hakemli dergi Frontiers in Imaging'de bugün (30 Nisan) yayımlanan çalışmaya göre deepfake görüntülerde artık gerçekçi kalp atışları var.

Bilim insanları çalışmalarına videolardaki nabız hızını otomatik olarak saptayıp analiz eden bir deepfake dedektörü geliştirerek başladı. 

Ardından rPPP tabanlı bu aracın verilerini, EKG kayıtlarıyla karşılaştırarak hassasiyetini ölçtüler. Son derece iyi performans gösteren aracın EKG'yle arasında dakikada sadece iki-üç atımlık fark vardı. 

Ekip aracı deepfake videolar üzerinde test ettiğindeyse rPPP, videoya kalp atışı eklenmese bile son derece gerçekçi bir kalp atışı algıladı. 

Bilim insanları kalp atışlarının videoya kasten eklenebileceği gibi, kullanılan kaynak videodan kendiliğinden geçebileceğini de söylüyor.

Almanya'daki Humboldt Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Peter Eisert "Kaynak video gerçek bir kişiye aitse, bu artık deepfake videoya aktarılabiliyor" diyerek ekliyor: 

Sanırım tüm deepfake dedektörlerinin kaderi bu; deepfake'ler gittikçe daha iyi hale geliyor ve iki yıl önce iyi çalışan bir dedektör bugün tamamen başarısız olmaya başlıyor.

Araştırmacılar yine de sahte videoları saptamanın başka yolları olduğunu düşünüyor. Örneğin sadece nabız hızını ölçmek yerine, yüzdeki kan akışını ayrıntılı olarak takip eden dedektörler geliştirilebilir.

Eisert, "Kalp atarken kan, damarlardan geçerek yüze akıyor ve daha sonra tüm yüz bölgesine dağılıyor. Bu harekette gerçek görüntülerde tespit edebileceğimiz küçük bir gecikme var" diyor.

Ancak bilim insanına göre nihai çözüm deepfake dedektörlerinden ziyade, bir görüntünün üzerinde oynanıp oynanmadığını anlamaya yarayan dijital işaretlere odaklanmaktan geçiyor:

Bir şeyin sahte olup olmadığını tespit etmek yerine bir şeyin değiştirilmediğini kanıtlayan teknolojiye daha fazla odaklanmadığımız sürece, deepfake'lerin saptanmalarını zorlaştıracak kadar iyi olacağını düşünüyorum.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, TechXplore, Frontiers in Imaging