Kutup ayılarından ilham alınarak kazak üretildi

Bilim insanları, elyafın yıkanabilir ve boyanabilir olduğunu da söylüyor

Grönlandlı avcı Peter Arqe-Hammeken, 18 Ağustos 2023'te Ittoqqortoormiit'te bir kutup ayısının derisini açıyor (AFP)
Grönlandlı avcı Peter Arqe-Hammeken, 18 Ağustos 2023'te Ittoqqortoormiit'te bir kutup ayısının derisini açıyor (AFP)
TT

Kutup ayılarından ilham alınarak kazak üretildi

Grönlandlı avcı Peter Arqe-Hammeken, 18 Ağustos 2023'te Ittoqqortoormiit'te bir kutup ayısının derisini açıyor (AFP)
Grönlandlı avcı Peter Arqe-Hammeken, 18 Ağustos 2023'te Ittoqqortoormiit'te bir kutup ayısının derisini açıyor (AFP)

Bilim insanları kutup ayılarının kürkünün yapısından ilham alarak yeni bir elyaf geliştirdi ve bu elyafın, kullanıcıları aşırı soğuktan koruyacak bir kazak şeklinde örülebileceğini söyledi.

Çin Bilimler Akademisi'nden araştırmacılar, yıkanabilir ve dayanıklı elyafın sıradan kazaklara kıyasla çok daha ince bir şekilde örülerek onu giyenleri soğuktan koruyabileceğini söylüyor.

Testler, ultra hafif bir malzeme türü olan aerojelden yapılan örülebilir elyafın olağanüstü ısı yalıtımı sağlayabildiğini ortaya koydu. Sonuçlar perşembe günü Science adlı bilimsel dergide yayımlandı.

Kuzey Kutbu ve Antarktika gibi aşırı soğuk ortamlarda yaşayan hayvanlar, kendilerini sıcak ve kuru tutan özel kürklerle evrimleşmiştir.

Örneğin kutup ayısının tüyleri, yoğun kabuk yapısının içindeki gözenekli bir çekirdekten oluşuyor.

Çalışmalar, ayının kürkünün güç ve esnekliğini korurken olağanüstü ısı yalıtımı da sağladığını gösteriyor.

Yeni çalışmada, bilim insanları kutup ayısı kürkünün bu çekirdek-kabuk yapısını taklit ettiler.

Araştırmacılar, ince ve gerilebilir kauçuk katmanla kaplanan gözeneklere sahip EAF adlı güçlü bir polimerik aerojel elyaf üretti.

Elde edilen elyaf mükemmel ısı yalıtımı performansına sahipti ve aynı zamanda mekanik olarak sağlam olması onu örme veya dokuma için uygun hale getiriyordu.

Çalışmada elyafın yıkanabilir ve boyanabilir olduğu da tespit edildi.

Eksi 20 santigrat derecelik soğuk ortamda EAF kumaşı, şişme mont, yün ve pamuk kazak giyen bir gönüllü (Science)
Eksi 20 santigrat derecelik soğuk ortamda EAF kumaşı, şişme mont, yün ve pamuk kazak giyen bir gönüllü (Science)

Araştırmacılar, elyafın yüzde bin gerilmeye kadar esneyebildiğini ve bunun sadece yüzde iki gerilmeye ulaşan sıradan elyaflara kıyasla önemli bir gelişme olduğunu belirtti.

Çalışma, ısı yalıtım özelliklerinin yüzde 100 gerilimli ve 10 bin tekrarlı esnetme döngüsünden sonra bile minimum düzeyde etkilendiğini ortaya koydu.

Daha sonraki testlerde, bilim insanları elyaftan ince bir kazak dokudu ve şişme montun yaklaşık beşte biri kalınlığında olmasına rağmen benzer yalıtım performansı sağladığını buldular.

Bulgular, basit işlemler kullanılarak ölçekli üretilebilecek çok işlevli elyafların daha da geliştirilmesi olasılığını gösterdi.

Independent Türkçe



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT