Meta’nın yüz kamerası yeni gözetim çağının habercisi

Yüze takılabilen şık ve hafif bir bilgisayar

Meta’nın yüz kamerası yeni gözetim çağının habercisi
TT

Meta’nın yüz kamerası yeni gözetim çağının habercisi

Meta’nın yüz kamerası yeni gözetim çağının habercisi

Parklarda, trenlerde, mağaza ve restoranların içinde (tamamen gazetecilik amacıyla) yabancıların gizlice fotoğraflarını çekmek ve videolarını kaydetmek için yeni bir kamera kullanarak iki hafta geçirdim. Kamerayı saklamıyordum ama takıyordum ve kimse fark etmedi.

Meta gözlük testi

Mark Zuckerberg'in sosyal medya imparatorluğunun ünlü güneş gözlüğü markasıyla iş birliği yaparak ürettiği yeni Ray-Ban Meta (300 dolar) güneş gözlüklerini test ediyordum. Bu gelişmiş gözlükler, müzik dinlemek ve telefonla konuşmak için kullanılabilecek bir dizi hoparlör ve mikrofonun yanı sıra fotoğraf çekmek ve video kaydetmek için bir kamera içeriyor.

Şarku’l Avsat’ın New York Times’tan aktardığı habere göre Meta, yeni gözlüğün kullanıcının "anı yaşamasına" ve aynı zamanda gördüklerini dünyayla paylaşmasına yardımcı olduğunu söylüyor. Örneğin, Instagram'da bir konserin canlı yayınını açabilir ve performansı bir telefon yerine canlı olarak izleyebilirsiniz. Bu hedef size biraz mütevazı gelebilir, ancak Silikon Vadisi'nde bilgi işlemin odağını akıllı telefon ve bilgisayar ekranlarından yüzümüze kaydırmaya yönelik daha geniş bir hırsın parçasını temsil ediyor.

göz

Aralarında Apple, Meta ve Magic Leap'in de bulunduğu teknoloji şirketleri, yazılımlarının gerçek dünyadaki nesnelerle etkileşime girmesini sağlayan kameralar kullanan karma gerçeklik başlıklarını kitlesel olarak tanıtıyor. Zuckerberg kısa bir süre önce Instagram'da, akıllı gözlüklerin bir gömleği taramak ve uygun pantolonu seçmesine yardımcı olmak için yapay zekayı nasıl kullanabildiğini gösteren bir video klip yayınladı. Bu şirketler, giyilebilir bir bilgisayarın nihayet çalışma ve yaşama şeklimizi değiştirebileceğini söylüyor. Apple, zekâsı ve güzel tarzıyla öne çıkan ve etkileyici görevleri yerine getiren ilk gelişmiş gözlüğü Vision Pro’yu (3.500 $) önümüzdeki yıl piyasaya sürmeye hazırlanıyor.

Zarif ve hafif tasarım

Gelişmiş kasklar, büyük ölçüde büyük, estetik açıdan hoş tasarımları nedeniyle son yedi yılda yaygınlaşmadı. Yeni Meta-Ray-Ban gözlükleri, bir gün başarılı olmaları halinde akıllı gözlükler için olası bir formu yansıtan mütevazı bir tasarıma sahip.

Zarif, hafif ve rahat: Bunlar yeni Meta gözlüklerinin günlük hayatımıza zahmetsizce uyum sağlamasına olanak tanıyan nitelikleri. Kabul etmek gerekir ki, bu makale üzerinde çalıştığımı bilen editör dahil hiç kimse gözlüğü sıradan bir gözlükten ayırt edemedi ya da onu fotoğrafladığımı anlayamadı.

Meta-Ray-Ban gözlükleri tam bir ay boyunca taktıktan sonra, onları çıkarırken kendimi rahat hissettim. Konforundan ve modern tasarımından etkilenmiş olsam da, mahremiyetimize açıkça müdahale etmelerinden rahatsız oldum ve bu gözlüklerin konsantrasyon yeteneğimiz üzerindeki etkisinden endişe duydum. Takarken, hiçbir özelliğini kullanmadığım zamanlarda bile dikkatimin dağıldığını hissettim. Ancak asıl sorun, gözlüğün bugün telefonumuzla yaptığımız pek çok şeyi yapamamasıydı.

Meta yaptığı açıklamada, gözlüğü tasarlarken gizliliğin ön planda tutulduğunu belirterek şunları söyledi: "Akıllı gözlük takmayı günlük hayatımızın doğal bir parçası haline getirmek istiyorsak, gizliliğin her şeyden önce gelmesi ve yaptığımız her şeye dahil edilmesi gerektiğinin farkındayız."

Camların çalışmasının değerlendirilmesi

Akıllı gözlüklerin ilerlememizi nasıl etkileyebileceğini değerlendirmek için gözlükleri taktım ve çeşitli günlük aktiviteler (çalışma, yemek pişirme, yürüyüş, kaya tırmanışı, araba ve elektrikli bisiklet sürme) sırasında yüzlerce fotoğraf ve video çektim ve işte nasıl gitti.

- Sürekli dikkat dağıtıcı. İlk test için gözlükleri kaya spor salonumda taktım, manevralarımı gerçek zamanlı olarak kaydettim ve videoları tırmanmayı seven arkadaşlarımla paylaştım.

Kayıtları izlediğimde tırmanış performansımın normal günlere göre daha kötü olması beni şaşırttı. Bir tırmanış denememi kaydettiğimde ayağım kaydı ve düştüm ve özellikle aynı rotayı daha önce başarıyla tırmandığım için hayal kırıklığına uğradım. Belki de sorunsuz bir tırmanışı kaydetme ve yayınlama baskısı performansımı etkiledi, özellikle de gözlüklerimi çıkardıktan sonra rotayı tamamlamayı başardım.

Bu dikkat dağınıklığı hissi günlük hayatımın diğer yönlerini de ele geçirdi; arabamı ve elektrikli bisikletimi sürerken konsantre olmakta zorlandım. Sadece video klip çekmek için sürekli fırsat kollamakla kalmadım, aynı zamanda başka bir arabanın farının gözlük camlarımdan yansıyarak içeri girmesinin güçlü etkisini de yaşadım. Ray-Ban gözlüklerinin kullanımı için Meta tarafından yayınlanan güvenlik kılavuzları, tüketicilerin sürüş sırasında odaklanmalarını tavsiye ediyor ancak farların parlamasından bahsetmiyor.

"Konfor ve modern tasarıma duyulan hayranlık ile gözlüğün mahremiyete bariz müdahalesinden duyulan rahatsızlık"

Bilgisayarda çalışırken gözlüklerin gereksiz olduğunu hissettim çünkü masamda fotoğraf çekmeye değer bir şey yoktu. Ancak beynimin bir kısmı her zaman fotoğrafik olasılıklarla meşgul olmaya devam etti.

San Francisco'da fotoğraf profesörü olan Ben Long ise Meta'nın gözlüklerle öncelikli amacının insanların varlıklarını sürdürmelerine yardımcı olmak olduğundan şüphe duyuyor ve şöyle ekliyor: "Eğer bir kamera takıyorsanız, bu anı kaybettiğiniz anlamına gelir çünkü her zaman sunabileceğiniz ve fotoğrafını çekebileceğiniz bir şeyi merak edersiniz.”

-Mahremiyet belirsizleşiyor

Meta-Ray-Ban güneş gözlükleri, insanların çekim yaptıklarını bilmelerini sağlamak amacıyla, cihazın kayıt yaptığını göstermek için sağ çerçeveye yerleştirilmiş bir LED ışığa sahiptir; fotoğraf çektiğinizde bu ışık kısa bir süre yanar. Bir video kaydederken ise sürekli yanar.

Trenler, yürüyüş yolları ve parklar gibi halka açık yerlerde yaklaşık 200 fotoğraf ve video çektim ve kaydettim, ancak kimse ışığa bakmadı veya bana sormadı. Bunu neden yapıyorlar? Birinin gözlüğüne bakmak bir yana, gözlüğü hakkında yorum yapmak bile kabalık olarak kabul ediliyor.

Yaygın gözetleme konusu yeni değil çünkü akıllı telefonların, kameralı kapı zillerinin ve araba kameralarının yaygın kullanımı, her yerde fotoğrafınızın çekilebileceği anlamına geliyor. Ancak gözetim teknolojisinin etkilerini inceleyen bağımsız bir gizlilik uzmanı olan Chris Gilliard, akıllı gözlüklere gizlenmiş kameraların kötü aktörlerin (spor salonunda başkalarının gizlice fotoğraflarını çeken kişiler gibi) daha fazla zarar vermesine olanak sağlayacağına inanıyor.

Gilyard, "Bu şeylerin yaptığı şey, daha önce mevcut olmayan şeyleri kullanılabilir hale getirmek değil, daha ziyade kolay olmayanı kolaylaştırmaktır" dedi.

Meta sözcüsü Albert Aydın ise şirketin gizlilik konusunu ciddiye aldığını ve kullanıcıların projektörün üzerini bantla kapatmasını önlemek için kurcalama algılama teknolojisi gibi koruyucu önlemler tasarladığını söyledi.

-Değerli yaşam anları

Meta-Ray-Ban gözlüklerin kendimi daha mevcut veya güvende hissetmemi sağlamadığı doğru, ancak belirli bir tür fotoğraf çekmede (ellerim meşgul olduğu için normal günlerde fotoğrafını çekemeyeceğim hayatımın anları) iyi performans gösterdiler.

Bu tür bir an gerçekten değerli olsa da, mahremiyet ve odaklanmayı kaybetmek için ödeyecekleri bedel göz önüne alındığında, insanları akıllı gözlük almaya ve takmaya ikna etmek için yeterli bir neden değildir.

Bununla birlikte, bu gözlükleri sonunda popüler ve tanıdık bir ürüne dönüştürebilecek bazı uygulamalar hayal edebiliriz, örneğin bir sunum sırasında gözünüzün köşesinde bir 3D okuma ekranı gibi. Son olarak, ister "Meta" ister "Vision Pro "dan sonra akıllı gözlük üretmeyi uman "Apple" aracılığıyla olsun, bu ürünün gerçeğe dönüşeceği geleceğin hiç de uzak görünmediğini kabul etmeliyiz.



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT