Google'ın yapay zekasından büyük atılım

(AP)
(AP)
TT

Google'ın yapay zekasından büyük atılım

(AP)
(AP)

Google Deepmind, yeni bir yapay zeka sisteminin yapay zeka için en zor testlerden birinde büyük atılım gerçekleştirdiğini söylüyor.

Şirket, geometri problemlerini en iyi lise öğrencileri düzeyinde çözebilen yeni bir yapay zeka sistemi yarattığını belirtiyor.

Geometri matematiğin en eski dallarından biri ancak yapay zeka sistemlerinin üzerinde çalışmasının özellikle zor olduğu görülüyor. Veri eksikliği nedeniyle onları eğitmek zor ve başarı, zorlu mantık problemlerinin üstesinden gelebilecek bir sistem oluşturmayı gerektiriyor.

Mühendisler bu tür sistemleri genellikle makine öğrenimini kullanarak eğitiyor, bu da onlara bir görevi nasıl başarıyla tamamlayacaklarına dair veriyi sağlıyor ve bunu nasıl yapacaklarını öğretiyor. Ancak özellikle geometride, insanların ortaya koyduğu ve teoremleri kanıtlamak için erişilebilecek örnekler çok az.

Araştırmacılar bunun yerine, AlphaGeometry denen yeni sistemi oluşturmak için farklı bir yaklaşım kullandıklarını söylüyor. Milyonlarca teorem ve bunların ispatlarını sentezleyerek kendini eğitebilen bir dil modeli kullandılar ve daha sonra bunu zorlu problemlerdeki sapma noktalarını arayabilen bir sistemle birleştirdiler.

Yaratıcıların iddiasına göre, bu sistem birlikte ele alındığında karmaşık geometrik problemleri insan girdisi olmadan öğrenip çözebiliyor.

Sistem, en iyi performans gösteren lise öğrencilerinden matematik teoremlerini kanıtlamalarının istendiği Uluslararası Matematik Olimpiyatı yarışmasından 30 problemle test edildi. AlphaGeometry bunlardan 25 tanesini çözmeyi başardı.

Bu, yalnızca 10 problemi çözebilen bir önceki en iyi yöntemden çok daha iyi. Bu 25,9 teorem çözen ortalama altın madalya sahibine de yaklaşıyor.

Araştırmacılar, sistemin ayrıca kanıtları insanların anlayabileceği şekilde sunabildiğini ve hatta bir teoremin yeni bir versiyonunu bulduğunu söyledi.

Sistem halihazırda sadece belirli geometri türlerinde kullanılabiliyor. Ancak araştırmacılar, sistemin nihayetinde matematiğin farklı dallarında da kullanılabileceğini söylüyor.

Son zamanlardaki yapay zeka heyecanının odak noktası ChatGPT gibi büyük dil modelleri olsa da Deepmind, öncelikle yapay zekanın daha pratik kullanımlarına odaklanıyor. Örneğin hava tahmini ve matematiğin diğer bölümlerindeki son atılımlar da buna dahil.

Çalışma, Nature akademik dergisinde yayımlanan "Solving olympiad geometry without human demonstrations" (İnsan örnekleri olmadan olimpiyat düzeyinde geometri çözmek) başlıklı yeni bir makalede anlatılıyor.

Independent Türkçe



Tek şarjla yaşam boyu enerji sağlayabilen nükleer pil geliştirildi

Radyokarbonla çalışan betavoltaik pil (Su-Il In)
Radyokarbonla çalışan betavoltaik pil (Su-Il In)
TT

Tek şarjla yaşam boyu enerji sağlayabilen nükleer pil geliştirildi

Radyokarbonla çalışan betavoltaik pil (Su-Il In)
Radyokarbonla çalışan betavoltaik pil (Su-Il In)

Bilim insanları karbonun radyoaktif bir formuyla çalışan küçük bir prototip nükleer pilin, tek bir şarjla cihazlara onlarca yıl ve hatta muhtemelen bir kullanıcının tüm ömrü boyunca güvenli bir şekilde enerji sağlayabileceğini söylüyor.

Araştırmacılar, örneğin böyle bir batarya takılı bir kalp pilinin, bir kişinin tüm yaşamı boyunca dayanabileceğini ve ameliyatla değiştirme ihtiyacını ortadan kaldırabileceğini söylüyor.

Ancak bilim insanları, bataryanın enerji dönüşüm verimliliğinin daha iyi hale getirilmesi için daha fazla optimizasyona ihtiyaç duyduğunu belirtiyor.

Modern çağda cep telefonları ve diğer birçok mobil cihaz, şarjları genellikle birkaç saat ila birkaç gün dayanan lityum iyon bataryalar kullanıyor.

Ancak bu bataryalar kullandıkça bozuluyor ve daha sık şarj edilmeleri gerekiyor.

Lityum madenciliği de enerji ve yüksek miktarlarda su gerektirdiği için çevreye zarar veriyor.

Bu nedenle araştırmacılar, lityuma alternatif olarak sık şarj gerektirmeyen güvenli nükleer piller geliştirmeyi düşünüyor.

Güney Kore'deki Daegu Gyeongbuk Bilim ve Teknoloji Enstitüsü'nden çalışmanın baş araştırmacısı Su-Il In, "Li-ion bataryaların performansı neredeyse doymuş durumda" diyor.

Bu bataryalar, belirli malzemeler tarafından engellenebilen radyasyon yayan güvenli radyoaktif malzemelerin yaydığı yüksek enerjili parçacıklardan yararlanarak enerji üretiyor.

Örneğin beta ışınlarının (ya da yüksek hızlı elektronlar) ince bir alüminyum levha tarafından korunabilmesi, betavoltaikleri nükleer pillerde güvenli bir seçim haline getiriyor.

Amerikan Kimya Topluluğu'nun son toplantısında sunulan yeni çalışmada araştırmacılar, karbonun kararsız ve radyoaktif bir formu olan karbon-14'le çalışan bir betavoltaik batarya prototipini sergiledi.

Bilim insanları, karbonun bu formunun sadece metal bir levha kullanılarak engellenebilen beta ışınları ürettiğini ve ayrıca nükleer enerji santrallerinden çıkan bir yan ürün olduğu için "kolayca erişilebildiğini" söylüyor.

Dr. In şu ifadeleri kullanıyor:

Karbonun radyoaktif bir izotopunu kullanmaya karar verdim çünkü sadece beta ışınları üretiyor.

Bataryada elektronlar titanyum dioksit bazlı bir yarı iletkene çarparak bir "elektron transferi şelalesine" yol açıyor.

Araştırmacılar uygulamalar sırasında, her iki elektrottaki radyokarbondan salınan beta ışınlarının harici bir devreden geçen ve kullanılabilir elektrik üreten bir elektron şelalesi oluşturduğunu keşfetti.

Radyokarbon çok yavaş bozunduğundan, bataryanın teoride bütün bir ömür boyunca dayanabileceğini söylüyorlar.

"Güvenli nükleer enerjiyi parmak büyüklüğündeki cihazlara yerleştirebiliriz" diyen Dr. In, bataryaların özellikle tıbbi cihazlarda kullanım alanı bulabileceğini ekliyor.

Independent Türkçe