Google'ın yapay zekasından büyük atılım

(AP)
(AP)
TT

Google'ın yapay zekasından büyük atılım

(AP)
(AP)

Google Deepmind, yeni bir yapay zeka sisteminin yapay zeka için en zor testlerden birinde büyük atılım gerçekleştirdiğini söylüyor.

Şirket, geometri problemlerini en iyi lise öğrencileri düzeyinde çözebilen yeni bir yapay zeka sistemi yarattığını belirtiyor.

Geometri matematiğin en eski dallarından biri ancak yapay zeka sistemlerinin üzerinde çalışmasının özellikle zor olduğu görülüyor. Veri eksikliği nedeniyle onları eğitmek zor ve başarı, zorlu mantık problemlerinin üstesinden gelebilecek bir sistem oluşturmayı gerektiriyor.

Mühendisler bu tür sistemleri genellikle makine öğrenimini kullanarak eğitiyor, bu da onlara bir görevi nasıl başarıyla tamamlayacaklarına dair veriyi sağlıyor ve bunu nasıl yapacaklarını öğretiyor. Ancak özellikle geometride, insanların ortaya koyduğu ve teoremleri kanıtlamak için erişilebilecek örnekler çok az.

Araştırmacılar bunun yerine, AlphaGeometry denen yeni sistemi oluşturmak için farklı bir yaklaşım kullandıklarını söylüyor. Milyonlarca teorem ve bunların ispatlarını sentezleyerek kendini eğitebilen bir dil modeli kullandılar ve daha sonra bunu zorlu problemlerdeki sapma noktalarını arayabilen bir sistemle birleştirdiler.

Yaratıcıların iddiasına göre, bu sistem birlikte ele alındığında karmaşık geometrik problemleri insan girdisi olmadan öğrenip çözebiliyor.

Sistem, en iyi performans gösteren lise öğrencilerinden matematik teoremlerini kanıtlamalarının istendiği Uluslararası Matematik Olimpiyatı yarışmasından 30 problemle test edildi. AlphaGeometry bunlardan 25 tanesini çözmeyi başardı.

Bu, yalnızca 10 problemi çözebilen bir önceki en iyi yöntemden çok daha iyi. Bu 25,9 teorem çözen ortalama altın madalya sahibine de yaklaşıyor.

Araştırmacılar, sistemin ayrıca kanıtları insanların anlayabileceği şekilde sunabildiğini ve hatta bir teoremin yeni bir versiyonunu bulduğunu söyledi.

Sistem halihazırda sadece belirli geometri türlerinde kullanılabiliyor. Ancak araştırmacılar, sistemin nihayetinde matematiğin farklı dallarında da kullanılabileceğini söylüyor.

Son zamanlardaki yapay zeka heyecanının odak noktası ChatGPT gibi büyük dil modelleri olsa da Deepmind, öncelikle yapay zekanın daha pratik kullanımlarına odaklanıyor. Örneğin hava tahmini ve matematiğin diğer bölümlerindeki son atılımlar da buna dahil.

Çalışma, Nature akademik dergisinde yayımlanan "Solving olympiad geometry without human demonstrations" (İnsan örnekleri olmadan olimpiyat düzeyinde geometri çözmek) başlıklı yeni bir makalede anlatılıyor.

Independent Türkçe



Konakçılarını "dehşet verici" bir şekilde öldüren arı türü keşfedildi

Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
TT

Konakçılarını "dehşet verici" bir şekilde öldüren arı türü keşfedildi

Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)

Kurbanlarını "dehşet verici" bir yolla öldüren bir yaban arısı türü keşfedildi. Meyve sineklerinin içine bıraktıkları larvalar büyüyerek sineğin karnını patlatıyor. 

Parazitoid yaban arıları, genellikle yumurtalarını henüz gelişim aşamasındaki sineklere bırakıyor. Bu dönemde konakçıların daha savunmasız olması arıların işini kolaylaştırıyor. 

Yumurtadan çıkan arılar, gelişimi devam eden sineklerin içinde büyüyerek onları içeriden yiyor. Sinekler genellikle yetişkinliğe varmadan ölüyor.

Fakat araştırmacılar ilk defa yetişkin sinekleri hedef alan bir parazitoid yaban arısı türü tespit etti. 

Mississippi Eyalet Üniversitesi'nden doktora öğrencisi Logan Moore, bahçesinden topladığı meyve sineklerinin karnında, bilinmeyen bir türde yaban arısı larvası olduğunu gördü. 

Moore ve ekip arkadaşları, Syntretus perlmani adı verdikleri türün gelişim süreçlerini laboratuvar ortamında inceledi. 

Bulgularını önde gelen hakemli dergi Nature'da 11 Eylül'de yayımlayan ekip, arının iğnesiyle yetişkin meyve sineklerinin karnına yumurtasını bıraktığını kaydetti. 

Daha sonra yumurtanın larvaya dönüşerek sineğin karnında 18 gün kaldığı ve konakçısının karnını patlatarak onu terk ettiği gözlemlendi.

Ardından birkaç saat ortalıkta gezinen arı, koza evresine geçerek 23 günün ardından yetişkin olarak kozadan çıktı.

Moore, "Sineğin yan tarafından dışarı çıkıyor" diyerek ekliyor: 

Ve durumu daha dehşet verici kılan şey de sineğin genellikle bundan sonraki birkaç saat boyunca canlı kalması.

Yeni bulunan yaban arısının, dünyanın en yaygın sinek türlerinden meyve sineğini (Drosophila melanogaster) hedef alması bilim insanlarını şaşkına çevirdi. Araştırmacılar, böyle bir keşfin nasıl şimdiye kadar yapılmadığını anlamaya çalışıyor. 

Moore, "Belki de bu kadar uzun süre keşfedilmemesinin nedeni, kimsenin bunu beklememesiydi" ifadelerini kullanıyor.

Sinekler, larva vücuttan ayrıldıktan sonra genelde bir süre daha yaşıyor (Matthew Ballinger)
Sinekler, larva vücuttan ayrıldıktan sonra genelde bir süre daha yaşıyor (Matthew Ballinger)

Bilim insanları laboratuvar testlerinde Syntretus perlmani'nin, Drosophila cinsindeki başka sinekleri de konakçı olarak seçtiğini gözlemledi.

Makalenin ortak yazarı Matthew Ballinger "Sinekleri hedef alan bilinen tüm parazitoid yaban arıları olgunlaşmamış yaşam evrelerindeki sineklere saldırır ve onun içinde gelişir" diyor: 

Drosophila ve diğer sinekleri hedef alan parazitoid yaban arıları hakkında 200 yıldır araştırmalar yürütülmesine rağmen, bugüne kadar yetişkinlere saldıran bir türe hiç rastlamamıştık.

Araştırmacılar Syntretus perlmani'nin, yetişkin sinekleri konakçı haline getirecek şekilde nasıl evrimleştiğini bulmayı amaçlıyor. 

Ekip, Syntretus perlmani'nin ABD'nin doğu kısmında geniş bir yaşam alanına yayıldığını söylüyor (Matthew Ballinger)
Ekip, Syntretus perlmani'nin ABD'nin doğu kısmında geniş bir yaşam alanına yayıldığını söylüyor (Matthew Ballinger)

Ballinger "Yeni tür hakkında daha fazla bilgi edinmek için sabırsızlanıyoruz" diyerek ekliyor: 

Umarız diğer araştırmacılar da önümüzdeki yıllarda kendi projelerine başlayarak bu türün enfeksiyon biyolojisini, ekolojisini ve evrimini daha iyi anlamaya çalışır.

Independent Türkçe, Popular Science, Live Science, Nature