Bilim dünyası Güney Kutbu’nun derinliklerini dinliyor

Antarktika sularındaki alıcılar, davranışlarını anlamak için deniz canlılarını dinliyor

Hidrofonlar, deniz memelilerinin davranışlarını anlamak için seslerin kaydedilmesini sağlar (AFP)
Hidrofonlar, deniz memelilerinin davranışlarını anlamak için seslerin kaydedilmesini sağlar (AFP)
TT

Bilim dünyası Güney Kutbu’nun derinliklerini dinliyor

Hidrofonlar, deniz memelilerinin davranışlarını anlamak için seslerin kaydedilmesini sağlar (AFP)
Hidrofonlar, deniz memelilerinin davranışlarını anlamak için seslerin kaydedilmesini sağlar (AFP)

Kolombiyalı bilim insanı Andrea Bonya, Antarktika'nın derinliklerindeki bir keşif gezisi sırasında su yaşamını dinlerken, suya batırılmış kulaklıkların "uzay aracına" benzer sesler ve çeşitli çarpıcı vızıltılar tespit ettiğini söylüyor.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı haberine göre, New York'taki Cornell Üniversitesi'nden biyolog, 500 metre derinliğe, bir yıl boyunca derinliklerdeki ses dalgalarını kaydedecek titanyum kaplı su hoparlörleri yerleştirdi.

Bu sesler deşifre edildiğinde, Antarktika'daki deniz memelilerinin davranış ve hareketlerini anlamak mümkün olacak.

Kolombiya Donanması'na ait Ark Simone Bolivar gemisinde bulunan 32 yaşındaki Kolombiyalı bilim insanı, bu sularda "Star Wars" serisinde veya uzay araçlarında duyulanlara benzer şaşırtıcı seslere sahip türler olduğunu ve sadece birkaçını dinleme fırsatı bulduğunu söylüyor.

Deniz akustiği alanında doktora sahibi olan Bonya, diğer bilim insanlarıyla birlikte 10. Kolombiya Antarktika Seferi gemisinde, geçen yıl Türk Donanması tarafından yönetilen bir görev sırasında takılan mikrofonları topluyor.

GPS koordinatları tarafından yönlendirilen gemi buluşma alanına giriyor.

Bonya, su hoparlörünü derinliklerden çekmek için bir çapa bırakıyor ve onu su altında tutuyor. Sekiz dakika bekledikten sonra ekip su yüzeyinde küçük bir bayrağın belirdiğine tanık olur.

Meslektaşları onu içtenlikle tebrik ederken, o da bu görevi tamamladıktan sonra rahatladığını söylüyor. "Çok heyecanlıyım. Bu sularda ilk kez benzer bir manevra gerçekleştiriyoruz (...). Her şey yolunda gidiyor."

Karaya ulaştığında, kayıtların genel bir analizini de yapıyor.

"Deniz ortamında ses çok önemlidir çünkü gürültü veya işitsel rahatsızlıklar türler arasındaki iletişimi etkileyebilir veya balıkçılık gibi doğal faaliyetleri engelleyebilir.”

Bu araştırma aynı zamanda dünyanın en korunaklı yerlerinden birinde memelilerin maruz kaldığı insan faaliyetlerinin ve kirliliğin etkisini ölçmeyi de amaçlamaktadır.

Deniz koruma alanı

Şarku’l Avsat’ın aktardığı araştırmanın bir diğer amacı da 2012 yılından bu yana Şili ve Arjantin tarafından desteklenen Antarktika Yarımadası'nın bir "deniz koruma alanı" haline getirilmesi önerisini desteklemek.

Bonya, çalışmalarında ses frekanslarını görsel olarak gösteren spektrometreler kullanıyor. Farklı boyutlardaki hayvanlar için orta ve yüksek frekanslar kaydediliyor.

Bu keşifler sadece deniz memelilerini izlemek için kullanılmayacak, aynı zamanda kulaklıklar yer hareketleri ve eriyen buzlardan yayılan düşük frekansları topladığı için jeofizik araştırmalarına da fayda sağlayacak.

Gemiden çok uzakta olmayan bir penguen kolonisi dev bir buz kütlesinin üzerinde yürürken, derin suların üzerinde araştırmacılar bir kambur balinanın, onu Pasifik Okyanusu'nun daha sıcak bölgelerine doğru itecek olan kış başlangıcından önce son nefeslerinden birini almasını izliyor.

Bonya şöyle diyor: “Bir balinayla ilk kez karşılaştığımda bu hayvan şarkı söylüyordu ve sanırım bu benim hayatımı değiştirdi.”

Antarktika Kıtası ve Şili'deki Macellan Boğazı'nda birkaç ay beslendikten sonra, bu büyük memelilerin binlercesi Haziran ve Ekim ayları arasında üremek için Kosta Rika'nın güneyinden Peru'nun kuzeyine uzanan bir deniz yolunda toplanır.

Bilim insanı şöyle diyor: "Sadece burada yaşayan Weddell foku ve leopar foku gibi türler de var. Bu türler, davranışları hakkında bilgi veren farklı perdelere ve ahenkli kombinasyonlara sahip keskin sesler çıkarıyor.”

Bilim adamı yeni bir su hoparlörü fırlatmaya ve gelecek yıl geri döndüğünde sudaki yerini belirlemek için kullanılacak titanyum bir silindirin başına kırmızı bir bayrak takmaya hazırlanıyor.

Keşif gezisi sırasında ikisi Bransfield Sound'da ve biri Drake Passage'da olmak üzere üç hoparlör suya bırakıldı.



Apple'ın yeni "malzemesi" sıvı cam nedir?

Fotoğraf: Apple
Fotoğraf: Apple
TT

Apple'ın yeni "malzemesi" sıvı cam nedir?

Fotoğraf: Apple
Fotoğraf: Apple

Apple'ın tanıttığı en dikkat çekici unsur, bir ürün ya da özellik değil; şirketin "malzeme" olarak adlandırdığı bir kavram: Sıvı Cam.Bu, geleneksel bir malzeme değil ve fiziksel olarak da yok. Bunun yerine, Apple'ın tüm ürünlerinin yazılımının kapsamlı bir şekilde yeniden tasarlanmasının ardındaki fikir ve Apple Watch'un küçük ekranından TV'nin büyük ekranına kadar her şeyin görünümünü değiştirecek.

ghyjuı
Fotoğraf: Apple

En basit haliyle Sıvı Cam, yazılımın yeni görünümü. Temel özellikleri, mevcut görünümden daha şeffaf ve parlak olması.

Ancak değişiklikler sistemin her yerinde olacak. Cihazların kontrolleriyle uygulama simgelerinin görünümünü değiştirecek ve Apple ürünlerinin tamamında görünecek.

Bu değişiklikler, pazartesi günü Apple'ın Dünya Geliştiriciler Konferansı'nda açıklanan yeni işletim sistemi güncellemelerinin bir parçası. Sözkonusu güncellemeler bu yıl halka sunulacak ve iPhone'un iOS, iPadOS, MacOS ve tvOS sistemlerine gelecek.
 

fgbhju
Fotoğraf: Apple

Yeni görünüm, iki yıl önce ilk kez tanıtılan Apple başlığı Vision Pro'dan esinlenerek tasarlandı. Bu cihaz, piyasaya çıktığında camsı ve şeffaf bir görünüme sahipti, bu da örneğin önüne yerleştirilen şeffaf arka planın arkasındaki pencereleri görebilmeyi mümkün kılıyordu.

Ancak yeni yazılımda bu özellik daha da ileriye götürüldü. Cam görünümü, etrafındaki içerik ve hareketlerin etkisiyle değişebiliyor. Bu nedenle Apple, "gerçek cam gibi" iddiasında bulundu.

Yeniden tasarımın muhtemelen ilk olarak göze çarpacağı yer, ekranın zaman göstergesi ve diğer kısımlarında cam görünümü kullanan yeni Kilit Ekranı olacak. Ancak Apple, uygulamalarını da yeni görünümü kullanacak şekilde yeniden tasarladı.

Üçüncü taraf uygulama geliştiricileri de bunu kullanabilecek. Apple, yeni tasarımı kolayca benimseyebilmeleri ve uygulamalarını yeni görünüme uyacak şekilde yenileyebilmeleri için teknolojiyi kullanıma sunacağını söyledi.

kıo
Fotoğraf: Apple

Apple, yeni "malzemeyi" tanıtarken aynı zamanda yazılımı özelleştirmeyi de kolaylaştırdı. Buna, örneğin MacOS'ta klasörlerin rengini değiştirme, ekran için yeni renk tonları ve şeffaf menü çubuğu da dahil.

Sıvı Cam, gelecekteki Apple cihazlarına dair bir ipucu da olabilir ve Apple, yeni tasarımın yeni nesil ürünler için zemin hazırladığını açıkça belirtti. Bunun tam olarak ne anlama geldiği belli değil. Ancak Apple'ın örneğin yapıldıkları cam donanıma daha fazla ağırlık verecek cihazlar hazırladığını gösterebilir.

Independent Türkçe