Asteroide çarpan NASA aracı, gökcisminin şeklini değiştirdi

"Bonibondan bir ısırık alınmış gibi"

Bilim insanları, Dünya'yı tehdit eden bir asteroide karşı bu çarpışma yönteminin kullanılabileceğini düşünüyor (Reuters)

NASA'nın Çift Asteroid Yönlendirme Testi (DART) adlı uzay aracının çarptığı Dimorphos asteroidinin şeklini değiştirdiği belirlendi.

DART, Eylül 2022'de düzenlenen görevde dünyadan yaklaşık 11 milyon kilometre uzaktaki Dimorphos asteroidine planlı çarpma gerçekleştirmişti.

Dimorphos, kendisinden daha büyük olan Didymos'la ikili bir asteroid sistemi oluşturuyor. İki asteroidin de Dünya'ya çarpma riski yok fakat bilim insanları, DART göreviyle böyle bir tehdit oluşması durumunda herhangi bir asteroidin yörüngesinin değiştirilebileceğini göstermişti.

Çarpmanın ardından, Dimorphos'un Didymos etrafında bir turu tamamlama süresi 33 dakika kısalarak 11 saat ve 23 dakika olarak ölçülmüştü.

Bilimsel dergi Nature Astronomy'de pazartesi günü yayımlanan çalışmada, DART'ın çarpması sonucu Dimorphos'un şeklinin büyük ölçüde değiştiği ifade edildi.  

Araştırmacılar, çarpışmadan elde edilen verileri "düzleştirilmiş parçacık hidrodinamiği" (smoothed-particle hydrodynamics) adı verilen bir yöntemle simülasyona dönüştürdü. Simülasyonun hazırlanması için yaklaşık 250 saat harcandı.

Bilim insanları Dimorphos'un, Didymos asteroidinden kopan parçalardan oluşan ve zayıf yerçekimiyle bir arada duran bir yığın olduğunu belirtti. 

İsviçre'deki Bern Üniversitesi'nden Martin Jutzi, DART'ın asteroide çarpmasıyla Dimorphos'ta büyük bir krater oluştuğunu söyledi.

IMPACT SUCCESS! Watch from #DARTMIssion’s DRACO Camera, as the vending machine-sized spacecraft successfully collides with asteroid Dimorphos, which is the size of a football stadium and poses no threat to Earth. pic.twitter.com/7bXipPkjWD

— NASA (@NASA) September 26, 2022

Jutzi, çarpışma sonucunda asteroidde yaklaşık 160 derecelik bir krater oluştuğunu, zayıf yerçekimi nedeniyle bunun zaman içinde genişlediğini söyledi. Bilim insanı, bu süreçte kraterin Dimorphos'un şeklini tamamen değiştirdiğini belirtti. 

Bern Üniversites'inden Sabina Raducan da "Dimorphos'un başlangıçta çikolatalı bir bonibona benzediğini düşünürseniz, şimdi sanki bir ısırık alınmış gibi görünüyor" dedi.

Avrupa Uzay Ajansı, DART aracının gerçekleştirdiği çarpışmanın yarattığı etkiyi daha yakından incelemek için Hera projesini başlatmıştı. Proje kapsamında ekimde fırlatılması planlanan Hera uzay aracının, Dimorphos ve Didymos'a Aralık 2026'da ulaşması öngörülüyor.  

Independent Türkçe, CNN, Space