'Şeytan yüzü' sendromuna sahip kişilerin başkalarını nasıl gördüğü ortaya kondu

Prosopometamorfopsi (PMO), hastanın yüzleri nasıl algıladığını değiştiren son derece nadir bir görsel bozukluk

(Dartmouth College)
(Dartmouth College)
TT

'Şeytan yüzü' sendromuna sahip kişilerin başkalarını nasıl gördüğü ortaya kondu

(Dartmouth College)
(Dartmouth College)

Bilgisayarda oluşturulan görüntüler, "şeytan yüzü" sendromu yaşayan bir kişinin başkasına baktığında ne görebileceğine dair fikir veriyor.

Prosopometamorfopsi (PMO), hastanın yüzleri nasıl algıladığını değiştiren son derece nadir bir görsel bozukluk.

31 aydır insanların yüzünün çarpık ve kendi deyimiyle "şeytani" göründüğünü söyleyen 58 yaşındaki bir adam, değerlendirme için bir üniversite laboratuvarını ziyaret etti.

İncelemelerin ardından araştırmacılar hastanın PMO'su olduğu sonucuna vardı.

Bipolar ve travma sonrası stres bozukluğu geçmişi olan hasta, algısındaki çarpıklıkların yüz hatlarında şiddetli gerilmeler ve alında, yanaklarda ve çenede derin çukurlar görmesini sağladığını söyledi.

Ancak ev ya da araba gibi nesnelere bakarken herhangi bir çarpıklık olmadığını bildirdi.

Hasta, ABD'nin New Hampshire eyaletine bağlı Hanover'daki Dartmouth College'da Psikoloji ve Beyin Bilimleri Bölümü'nden araştırmacılara, yüzler çarpık olsa da gördüğü kişilerin kim olduğunu anlayabildiğini söyledi.

31 aydır insanların yüzünün çarpık ve kendi deyimiyle "şeytani" göründüğünü söyleyen 58 yaşındaki bir adam, değerlendirme için bir üniversite laboratuvarını ziyaret etti (Dartmouth College)
31 aydır insanların yüzünün çarpık ve kendi deyimiyle "şeytani" göründüğünü söyleyen 58 yaşındaki bir adam, değerlendirme için bir üniversite laboratuvarını ziyaret etti (Dartmouth College)

Araştırmacılar şöyle diyor: 

Dikkat çekici nokta, yüz fotoğraflarını ekran veya kağıt üzerinde gördüğünde hiçbir çarpıklık olmadığını bildirmesi.

Çarpıklıklara, ailesi ya da arkadaşları gibi görüştüğü kişilerin kimliklerine ilişkin sanrısal inançlar eşlik etmiyor.

43 yaşındayken ciddi bir kafa travması geçiren hasta bu nedenle hastaneye kaldırılmıştı.

Ayrıca 55 yaşındayken, çarpıklık semptomlarının başlamasından 4 ay önce olası bir karbonmonoksit zehirlenmesi geçirmişti.

Kendisine herhangi bir ilaç yazılmayan hasta, yasadışı bir madde de kullanmadığını söyledi.

Araştırmacılar daha sonra hastanın geri bildirimleri ve fotoğraf düzenleme yazılımını kullanarak insan yüzlerine baktığında gördüklerinin kabataslak görüntülerini oluşturdu.

Çalışmanın yazarlarından Antonio Vitor Reis Goncalves Mello, "Bunun insanların PMO hakkındaki düşüncelerinde, özellikle de PMO'nun ne kadar şiddetli olabileceğini anlayabilmelerinde büyük bir etki yaratmasını umuyoruz" diyor.

Çalışma 23 Mart'ta The Lancet adlı bilimsel dergide yayımlandı.

Independent Türkçe



NASA, "tuhaf yörüngeli" bir ötegezegen keşfetti

TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TT

NASA, "tuhaf yörüngeli" bir ötegezegen keşfetti

TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)

Bilim insanları, beklenmedik hareketler sergileyen bir ötegezegenin, gezegen sistemlerine dair bilinenlere meydan okuduğunu söylüyor. 

Dünya'dan yaklaşık 455 ışık yılı uzaktaki bir yıldızın etrafında dönen TOI-1408 b adlı bir sıcak Jüpiter geçen yıl keşfedilmişti. 

Sıcak Jüpiter, Güneş Sistemi'ndeki Jüpiter'e benzese de yıldızına çok yakın yörüngelerle dönen gaz devlerini ifade ediyor.

NASA'nın Geçiş Halindeki Ötegezegen Araştırma Uydusu'nun (Transiting Exoplanet Survey Satellite / TESS) saptadığı gezegen, Jüpiter'in iki katı genişliğe ve kütleye sahipti. 

Gezegenin, TOI-1408 adlı yıldızına çok yakın dönmesi bilim insanlarını hayrete düşürmüştü. Ancak bu yıl yapılan başka bir keşif, şaşkınlıklarını daha da artırdı.

Lund Üniversitesi'nden araştırmacılar yine TESS'in yardımıyla, sistemde yıldıza daha yakın ve daha küçük başka bir gezegen tespit etti. 

Bulgularını The Astrophysical Journal Letters adlı hakemli dergide aktaran ekip, TOI-1408 c adlı küçük gezegenin aynı zamanda tuhaf bir yörüngeye de sahip olduğunu gözlemledi. 

Dünya'nın iki katı genişliğe ve 8 katı kütleye sahip ötegezegenin, gaz ve kaya karışımından oluştuğu tahmin ediliyor. Ötegezegen, Güneş Sistemi dışındaki gezegen anlamına geliyor. 

Araştırmacılar, TOI-1408 c'nin yıldızı etrafında dönme hızının beklenmedik şekilde değiştiğini gördü. 

Makalenin başyazarı Dr. Judith Korth, 5 Eylül Perşembe günü yaptığı açıklamada "Küçük gezegen çok sıradışı bir yörünge davranışı sergiliyor ve yıldızının önünden geçtiği zamanla ilgili ciddi farklılıklar sergiliyor; bu da genellikle görmediğimiz bir şey" diyerek ekliyor:

Küçük gezegenin varlığı, gezegen sistemlerinin oluşumu ve istikrarı hakkındaki mevcut teorilere meydan okuyor.

Bilim insanları alışılmadık bu yörünge hareketinden ve yıldızlarına yakınlıklarından dolayı sistemdeki iki gezegenin yörünge hareketlerini inceledi. 

Analizlerin ardından büyük gezegenin yıldız etrafında attığı her tura karşılık, küçük yoldaşının iki tur attığı sonucuna varıldı. 

Araştırmacılar, yıldızın etrafında "ritmik bir dans" içinde döndüğünü söyledikleri gezegenlerin bu sayede yakın yörüngelerde varlıklarını sürdürebildiğini buldu. 

Dr. Korth, Space.com'a yaptığı açıklamada "Hem TOI-1408 b hem de TOI-1408 c, Güneş Sistemi'ndeki gezegenlere kıyasla yıldızlarına inanılmaz derecede yakın. Jüpiter'in neredeyse her 4 günde bir (Merkür'ün periyodunun 20'de biri) Güneş'e çok yakın bir yörüngede döndüğünü düşünün" diyerek ekliyor:

Bu zaten yıldıza çok yakın bir yörünge ve yıldıza daha da yakın başka bir gezegen tespit ettik. Bu gezegen, büyük komşusuyla güçlü bir etkileşime girerek yörüngelerinin daha önce hiç görmediğimiz şekillerde sallanmasına neden oluyor.

Araştırmacılar ayrıca sistemde henüz keşfedilmemiş üçüncü bir gezegen de olabileceğini düşünüyor. Gözlemlenen tuhaf yörünge hareketlerinin bir açıklaması da bu gökcismi olabilir. 

Ekip, keşfettikleri nadir sistemin, gezegen sistemine dair çalışmalara katkı sunacağını umuyor. 

Dr. Korth "Elde ettiğimiz sonuçlar, gezegenlerin nasıl oluştuğu ve özellikle dev gezegenlerin bulunduğu sistemlerde birbirlerine çok yakın olduklarında nasıl davrandıkları hakkında daha fazla bilgi edinilmesine fayda sağlayabilir" diyor. 

Independent Türkçe, Space.com, Debrief, Lund Üniversitesi, The Astrophysical Journal Letters