Elon Musk en büyük süper bilgisayarı yapmak için harekete geçti

Yapay zeka aracını geliştirmek için kullanacak.

Elon Musk'ın şirketi xAI, misyonunun "evrenin gerçek doğasını anlamak" olduğunu belirtiyor (Reuters)
Elon Musk'ın şirketi xAI, misyonunun "evrenin gerçek doğasını anlamak" olduğunu belirtiyor (Reuters)
TT

Elon Musk en büyük süper bilgisayarı yapmak için harekete geçti

Elon Musk'ın şirketi xAI, misyonunun "evrenin gerçek doğasını anlamak" olduğunu belirtiyor (Reuters)
Elon Musk'ın şirketi xAI, misyonunun "evrenin gerçek doğasını anlamak" olduğunu belirtiyor (Reuters)

Elon Musk'ın bugüne kadarki en büyük süper bilgisayarı yapmayı planladığı bildirildi. Milyarder, bilgisayarın yapay zeka sohbet botu Grok'u geliştirmek üzere üretileceğini söyledi. 

Musk'ın yapay zeka şirketi xAI'ın geliştireceği bilgisayarda Nvidia H100 çipleri kullanılacak. 

Teknoloji odaklı yayın yapan Information'ın dün aktardığı üzere Musk, yatırımcılara bu ay yaptığı açıklamada bu çiplerin meydana getirdiği GPU (grafik işlem birimi) kümesinin, mevcut bilgisayarların "en az 4 katı" büyüklüğe sahip olacağını öne sürdü.

Musk geçen ay Grok 2'nin 20 bin adet Nvidia H100 GPU gerektirdiğini ve üçüncü sürümde muhtemelen 100 bin tane kullanılacağını söylemişti. Sohbet botunun halka açık mevcut sürümü Grok 1.5 adını taşıyor.

Yapay zeka alanında OpenAI, Google ve Meta gibi teknoloji devleriyle yarışan xAI'ın, yüksek talepten dolayı bu kadar çipi temin edip edemeyeceği belli değil.

Information, teknoloji milyarderinin yeni süper bilgisayarın 2025'in sonbaharında faaliyete geçmesi için bizzat kolları sıvadığını da aktardı. Bu devasa bilgisayarın yapımında xAI'ın, yazılım şirketi Oracle'la işbirliği kurması bekleniyor.

Elektrikli araç üreticisi Tesla'nın patronu Musk, süper bilgisayarın "bilişimin gigafactory'si" olacağını da söyledi. Bir milyara karşılık gelen ölçüm birimi "giga"dan türeyen gigafactory terimini Musk ortaya atmıştı ve artık büyük ölçekte elektrikli araç bataryası üreten bütün fabrikalar için kullanılıyor.    

Geçen yıl kurulan xAI'ın sohbet botu Grok halihazırda premium X (Twitter) üyeliğine sahip kullanıcılara açık. Ayrıca yapay zeka aracı, Musk'a ait sosyal medya platformundaki verilere erişebiliyor. 

OpenAI'ın ortak kurucularından Musk, 2018'de şirketten ayrılmış ve daha sonra CEO Sam Altman'ın yönetimindeki kurumun kâr odaklı yaklaşımından rahatsız olduğunu dile getirmişti. 

Teknoloji milyarderi, kâr amacı gütmemeye yönelik misyonundan kaydığı suçlamasıyla OpenAI'a bu yıl martta dava açmıştı. ChatGPT'nin yaratıcısı bu iddiaların "kurmaca" olduğunu ve Musk'ın şirketin başarısını "kendisine mal etmek istediğini" öne sürmüştü.

Independent Türkçe, Reuters, France 24, CNN



Betelgeuse'in uzun "kalp atışlarının" gizemi çözülüyor mu?

Betelgeuse, süpernova patlaması yaşadığında muhtemelen gündüz vakti bile görülebilecek ancak bunun binlerce yıl daha yaşanması beklenmiyor (ALMA/ESO)
Betelgeuse, süpernova patlaması yaşadığında muhtemelen gündüz vakti bile görülebilecek ancak bunun binlerce yıl daha yaşanması beklenmiyor (ALMA/ESO)
TT

Betelgeuse'in uzun "kalp atışlarının" gizemi çözülüyor mu?

Betelgeuse, süpernova patlaması yaşadığında muhtemelen gündüz vakti bile görülebilecek ancak bunun binlerce yıl daha yaşanması beklenmiyor (ALMA/ESO)
Betelgeuse, süpernova patlaması yaşadığında muhtemelen gündüz vakti bile görülebilecek ancak bunun binlerce yıl daha yaşanması beklenmiyor (ALMA/ESO)

Bilim insanları, gökyüzündeki en parlak yıldızlardan biri olan Betelgeuse'in yalnız olmayabileceğini öne sürdü. 

Orion Takımyıldızı'nda Dünya'dan 427 ışık yılı uzaktaki Betelgeuse, yeryüzüne en yakın kırmızı üstdev. 

Evrendeki en büyük hacme sahip bu yıldızların kütlesi, boyutuna oranla daha az oluyor. Betelgeuse de Güneş'in 700 katı büyüklüğe ve 15 katı kütleye sahip.

Dünya'dan görülebilen en parlak yıldızlar arasındaki Betelgeuse, gökbilimciler tarafından da epey detaylı bir şekilde inceleniyor. Ancak yeni bir araştırmaya göre çok önemli bir şey gözden kaçmış olabilir. 

Betelgeuse gibi yıldızlar, belirli periyotlar halinde şişip iniyor. Yıldızın çekirdeğindeki gazın ısınıp yüzeye çıkması ve ardından soğuyarak geri inmesi sonucu bu döngü yaşanıyor. 

Yapılan gözlemlerde Betelgeuse'in bu türden 400 günlük döngülere girdiği ve bu nedenle parlaklığının artıp azaldığı kaydediliyor. 

Ancak gökbilimciler Betelgeuse'in 2 bin 170 gün süren daha yavaş bir döngüde de parlaklığının artıp azaldığını gözlemliyor. 

Bilim insanları, uzun ikincil periyot (long secondary period / LSP) dedikleri bu ikinci döngünün sebebini saptayamıyor. 

Henüz hakem denetiminden geçmeyen ve ön baskı sunucusu arXiv'de yayımlanan araştırmaya göre, Güneş'in yaklaşık 1,7 katı kütleye sahip bir yıldız bu uzun periyoda yol açıyor olabilir. 

2019 sonu ila 2020 başında Betelgeuse'in parlaklığında ciddi bir düşüş yaşanmıştı. Bu olayı yıldızın ömrünün sonuna geldiği ve süpernova patlaması geçireceği şeklinde yorumlayanlar olmuştu. 

Fakat daha sonra araştırmacılar, çok yüksek ihtimalle Dünya'yla Betelgeuse arasına büyük bir toz bulutu girmesinin parlaklıktaki muazzam düşüşe yol açtığı sonucuna varmıştı.

Yeni çalışmayı yürüten ekip LSP'yi açıklayabilecek farklı senaryolar üzerinden çeşitli hesaplamalar yaptı. 

Hesaplamalar, başka bir yıldızın Betelgeuse'i çevreleyen toz bulutunun içinden geçmesinin 2 bin 170 günlük döngüyü açıklayabileceğine işaret ediyor.

Ekip, yoldaş yıldızın bu döngü içinde toz bulutunu kısa süreliğine dağıtarak Betelgeuse'in parlaklığını artırdığını öne sürüyor. 

Betelgeuse'in bir yoldaşı olabileceği ihtimali daha önce de ortaya atılmıştı. Ancak yeni araştırmayı yürüten ekip 2020'deki parlaklık düşüşünden sonraki gözlemlerin bu teoriyi güçlendirdiğini savunuyor. 

Bilim insanları ayrıca yıldızın çok uzun bir süre boyunca daha süpernova patlaması geçirmeyeceğini düşünüyor.

Araştırmacılar yoldaş yıldızın Güneş'in 1,7 katı kütleye sahip olduğunu tahmin ediyor ancak bir nötron yıldızı da olabilir. 

Bazı yıldızların süpernova patlamasından sonra kendi içine çökmesiyle oluşan nötron yıldızları çok daha yoğun oluyor. 

Yeni çalışmada öne sürülen teori Betelgeuse'le ilgili önemli bir soru işaretini giderme potansiyeli taşısa da doğrulanması için gözlem verilerine ihtiyaç var. 

Independent Türkçe, Live Science, EarthSky, Evrim Ağacı, arXiv