150 yıllık evrim tartışmasını yapay zeka bitirdi

Darwin cinsel seçilimi, Wallace doğal seçilimi işaret etmişti

Kelebeklerdeki renk ve desen çeşitliliğine dişilerin nasıl katkıda bulunduğu ortaya çıktı (Unsplash)
Kelebeklerdeki renk ve desen çeşitliliğine dişilerin nasıl katkıda bulunduğu ortaya çıktı (Unsplash)
TT

150 yıllık evrim tartışmasını yapay zeka bitirdi

Kelebeklerdeki renk ve desen çeşitliliğine dişilerin nasıl katkıda bulunduğu ortaya çıktı (Unsplash)
Kelebeklerdeki renk ve desen çeşitliliğine dişilerin nasıl katkıda bulunduğu ortaya çıktı (Unsplash)

Charles Darwin ve Alfred Russel Wallace arasında anlaşmazlığa yol açan evrim sorusu, yaklaşık 150 yılın ardından yapay zekayla cevaplandı. 

Evrim teorisinin kurucularının, kuş ve kelebeklerin renk ve desenlerindeki çeşitliliğin sebebine dair farklı görüşleri vardı. Darwin'e göre dişiler, erkeklerin görüntüsüne göre eş seçtiği için erkeklerdeki çeşitlilik daha fazlaydı; yani cinsel seçilim temel bir rol oynuyordu. 

Wallace ise daha geniş kapsamlı olan doğal seçilimin, bu farklılıkları ortaya çıkardığı görüşündeydi. Evrimin temel mekanizmalarından olan doğal seçilim, canlıların farklılıklarından dolayı ortama daha iyi uyum sağlayıp hayatta kalması ya da sağlayamayıp yok olması anlamına geliyor. 

19. yüzyıla ait bu evrim tartışması, Communications Biology adlı hakemli dergide pazartesi günü yayımlanan bir çalışmayla çözüme kavuşturuldu. 

Çalışma kapsamında kuşkanatlı kelebeklerin pek çok türüne ait en az 16 bin görüntü incelendi. Bu kelebekler, çarpıcı görüntülerinin yanı sıra erkek ve dişiler arasında belirgin farklılıklar olmasından dolayı tercih edildi. 

Yapay zekaya başvuran araştırmacılar bir makine öğrenimi modeli sayesinde çok çeşitli kanat biçimlerini, renk ve desenleri analiz etti. Çalışmanın sorumlu yazarı Dr. Jennifer Cuthill "Farklı biyolojik gruplarda ve hem erkekler hem de dişiler arasında ne kadar çeşitlilik olduğunu test etmek için ilk kez evrimin görünür boyutlarını ölçebiliyoruz" diyerek ekliyor:

Makine öğrenimi bize, bugüne kadar ihmal edilmiş gruplar da dahil, biyolojik çeşitliliği yaratan ve sürdüren evrimsel süreçler hakkında yeni bilgiler veriyor.

Dr. Cuthill "ihmal edilmiş gruplar" derken dişileri kastediyor. Bu canlıların erkeklerindeki çeşitlilikler daha belirgin olduğu için genellikle dişiler üzerine daha az çalışma yapılıyor. 

Analizler sonucunda bilim insanları, erkeklerin genellikle daha farklı şekil ve desenlere sahip olduğunu gördü. Fakat hem erkeklerin hem de dişilerin genel çeşitliliğe katkıda bulunduğu da saptandı.

İlk bulgu Darwin'i, ikincisi de Wallece'ı haklı çıkarıyor. Dr. Cuthill, "Erkek kelebekler arasında görünen yüksek seviyedeki çeşitlilik, ilk başta Darwin'in öne sürdüğü gibi erkek çeşitliliği üzerinde, dişilerin eş seçiminden kaynaklanan cinsel seçilimin gerçek dünyada önemli bir yer tuttuğu düşüncesini destekliyor" ifadelerini kullanıyor:

Dişi kelebeklerin görünümlerinin kendi türlerindeki erkeklerden daha fazla çeşitliliğe sahip olduğu durumlar da kaydedildi. Bu örnekler Wallace'ın öne sürdüğü gibi, türler arası çeşitlilikte doğal seçilimin, dişi çeşitliliğinde önemli bir rol oynadığı görüşünü destekliyor.

Independent Türkçe, New Atlas, Science Daily, Communications Biology



Fırlatmaların daha çok izlenmesini isteyen NASA, Netflix'le ortaklık kurdu

Bu yaz Netflix, NASA+ canlı yayınlarını platformunda gösterecek (NASA)
Bu yaz Netflix, NASA+ canlı yayınlarını platformunda gösterecek (NASA)
TT

Fırlatmaların daha çok izlenmesini isteyen NASA, Netflix'le ortaklık kurdu

Bu yaz Netflix, NASA+ canlı yayınlarını platformunda gösterecek (NASA)
Bu yaz Netflix, NASA+ canlı yayınlarını platformunda gösterecek (NASA)

Netflix, bu yazdan itibaren platformunda roket fırlatmalarını canlı yayımlamak için NASA'yla işbirliği yaptı.

Pazartesi günü duyurulan yeni ortaklık, yayın devinin canlı etkinlik kapsamını genişletmek istediği bir dönemde geldi.

İzleyiciler roket fırlatmalarının yanı sıra astronotların uzay yürüyüşlerini, görev yayınlarını ve Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan Dünya'nın çarpıcı canlı görüntülerini de izleyebilecek.

Ajansın Washington'daki merkezinde NASA+ Genel Müdürü görevini üstlenen Rebecca Sirmons, "1958 tarihli Ulusal Havacılık ve Uzay Yasası bizi uzay keşfi hikayemizi mümkün olan en geniş kitleyle paylaşmaya çağırıyor" dedi.

Birlikte, ister koltuklarında ister avuçlarının içindeki telefonlarda olsun, yeni nesillere ilham verecek bir İnovasyon ve Keşif Altın Çağı yaratmaya kararlıyız.

Bu yeni ortaklıkla NASA, Netflix'in 700 milyondan fazla kişiden oluşan küresel kitlesinden yararlanmayı umuyor.

NASA'dan yapılan açıklamada, "Ajansın daha geniş kapsamlı çabaları arasında video, ses, sosyal medya ve canlı etkinlikler aracılığıyla mümkün olduğunca çok kişiyle bağlantı kurmak yer alıyor" dendi.

Amaç basit: Ajansın keşiflerinin, icatlarının ve uzay araştırmalarının heyecanını nerede olurlarsa olsunlar insanlara ulaştırmak.

Bu yayınların Netflix'e özel olmayacağını, NASA uygulaması ve NASA.gov üzerinden ücretsiz olarak izlenebileceğini belirtmekte fayda var.

NASA+ içeriğinin Netflix'te ne zaman yayımlanacağına dair kesin bir tarih henüz açıklanmadı ancak bu yaz başlayacak.

Aboneler NASA+ canlı yayınlarını hesaplarıyla entegre bir şekilde, en sevdikleri dizilerin hemen yanında bulabilecek.

Bu yeni girişim Netflix'in canlı yayın dünyasına ikinci büyük adımını oluşturuyor. Platformun ilk büyük spor etkinliğini, yani Jake Paul ve Mike Tyson arasında Kasım 2024'te gerçekleşen karşılaşmayı canlı yayımlamasından aylar sonra geliyor.

Maç Netflix'te rekor kırarak 108 milyon küresel izleyici çekerken, yayında teknik zorluklar ve donma sorunları yaşanması büyük bir öfkeye neden olmuştu. Daha sonra Floridalı bir adam, yayın sırasında sürekli yaşanan teknik sorunlardan etkilenen tüketiciler adına yayıncıya karşı dava açmıştı.

Bir sonraki ay ilk kez ABD Ulusal Futbol Ligi Noel Maçı'nı yayımlayan platform, Kansas City Chiefs-Pittsburgh Steelers ve Baltimore Ravens-Houston Texans maçlarını ekrana getirmişti. Bu canlı yayın etkinliği oldukça sorunsuz geçmiş ve izleyicilerden önemli bir şikayet gelmemişti.

Öte yandan şubatta, Netflix'in Formula 1'in Birleşik Devletler'deki canlı yayın haklarına göz diktiği bildirilmişti. ABD'de F1'in canlı yayın haklarını ESPN elinde bulunduruyor ancak kanalın F1 yöneticileriyle şartları görüşmek için münhasırlık süresi sona erdi. 2026 ve sonrasındaki sezonlar için teklif verme süreci bu yıl başlayacak.

Independent Türkçe