Yapay zeka mizahta insanları geride bıraktı

Profesyonel yazarlarla yarışıyor

Yapay zekanın yaratıcılık gerektiren meslekleri layığıyla yerine getirip getiremeyeceği son dönemlerin önemli bir tartışma konusu (Reuters)
Yapay zekanın yaratıcılık gerektiren meslekleri layığıyla yerine getirip getiremeyeceği son dönemlerin önemli bir tartışma konusu (Reuters)
TT

Yapay zeka mizahta insanları geride bıraktı

Yapay zekanın yaratıcılık gerektiren meslekleri layığıyla yerine getirip getiremeyeceği son dönemlerin önemli bir tartışma konusu (Reuters)
Yapay zekanın yaratıcılık gerektiren meslekleri layığıyla yerine getirip getiremeyeceği son dönemlerin önemli bir tartışma konusu (Reuters)

Bilim insanları yapay zekanın esprilerinin, insanlarınkinden daha komik olabileceğini öne sürdü. 

Özellikle son birkaç yılda hızla gelişen yapay zeka, çeşitli meslekleri insanların elinde alma korkusu da yayıyor. Sanat ve eğlence sektörü çalışanları da bu listede yer alırken, geçen yılın ses getiren Hollywood grevlerinde bu meseleye ağırlık verilmişti. 

Kısmen bu endişelerin ne kadar gerçekçi olduğunu test etmek isteyen araştırmacılar ChatGPT ve insanların yaptığı esprileri karşılaştırdı. Çalışmada, haberlere getirdiği hicivli yorumlarıyla bilinen ABD merkezli medya kuruluşu Onion'ın başlıkları da yer aldı. 

Hakemli dergi PLOS One'da çarşamba günü yayımlanan araştırmada 105 katılımcıdan üç yönergeye göre espri yazması istendi. Katılımcıların akronimlerden esprili ifadeler çıkarması, cümleleri komik bir şekilde tamamlaması ve

Aynı yönergeler ChatGPT 3.5'e verildikten sonra iki taraftan gelen espriler karıştırılarak 200 kişinin beğenisine sunuldu. 

Hangi şakayı kimin yaptığını bilmeyen katılımcıların yüzde 70'i yapay zeka sohbet botunu daha komik buldu. Katılımcıların yüzde 25'i insanların yaptığı esprileri tercih ederken, yüzde 5'i iki tarafın eşit derecede komik olduğu görüşündeydi. 

Araştırmacılar daha sonra Onion'ın başlıklarını tanıttıkları ChatGPT'den benzer başlıklar atmasını istedi. Ardından 217 kişilik ayrı bir grup, Onion'ın gerçek başlıklarıyla yapay zekanın attıklarını, kimin yazdığını bilmeden değerlendirdi. 

Bu çalışmanın sonucunda iki tarafın komiklik derecesi arasında kayda değer bir fark görülmedi. İlk 4'te Onion ve  ChatGPT'nin ikişer başlığı yer alırken, "Bölge halkından bir adam yeni bir duygu keşfetti fakat yine de bunu düzgün bir şekilde tanımlayamıyor" başlığıyla birinci sıra yapay zekanın oldu. 

Çalışmayı yürüten Drew Gorenz bulguları şöyle değerlendiriyor: 

ChatGPT duyguları hissetmese de yenilikçi şakaları ortalama bir insandan daha iyi yaptığından bu çalışma, gerçekten iyi bir şaka yapmak için iyi bir espriyi takdir etme hissine gerek olmadığına dair kanıtlar sunuyor.

Bulguların, eğlence sektörü çalışanları açısından endişe verici olduğunu düşünen araştırmacılar makalede "Günlük iletişimlerini bir doz mizahla geliştirmek isteyen kişiler için sonuçlar daha olumlu" diye yazıyor:

Ancak sonuçlarımız, geniş dil modellerinin profesyonel komedi yazarları açısından ciddi bir istihdam tehdidi oluşturabileceğini gösteriyor.

Öte yandan çalışmada yazılı esprilere yer verildi. Mizahın tonlama ve duraklama gibi öğeleri göz önüne alınırsa, yapay zekanın komedyen veya stand up sanatçılarının yerini alması daha zor görünüyor.

Independent Türkçe, PsyPost, TechXplore, PLOS One



NASA teleskobu, "evreni kıran problemi" çözdü

James Webb Uzay Teleskobu, evrenin ilk dönemlerine bakarak mevcut teorileri sorgulamaya açıyor (NASA)
James Webb Uzay Teleskobu, evrenin ilk dönemlerine bakarak mevcut teorileri sorgulamaya açıyor (NASA)
TT

NASA teleskobu, "evreni kıran problemi" çözdü

James Webb Uzay Teleskobu, evrenin ilk dönemlerine bakarak mevcut teorileri sorgulamaya açıyor (NASA)
James Webb Uzay Teleskobu, evrenin ilk dönemlerine bakarak mevcut teorileri sorgulamaya açıyor (NASA)

James Webb Uzay Teleskobu'nu (JWST) kullanan bilim insanları, "evreni kıran problemi" çözdüklerini öne sürdü. Evrenin ilk dönemlerine ait gizemli kırmızı noktaların, kara deliklerden gelebileceği tespit edildi.

NASA, ESA ve Kanada Uzay Ajansı işbirliğiyle geliştirilen JWST, 2022'de evrenin ilk dönemlerinden gelen çok sayıda kırmızı nokta gözlemlemişti. 

Standart modele göre yaklaşık 13,8 milyar yıl önce gerçekleşen Büyük Patlama'dan sonraki 1,5 milyar yıla yayılan bu gözlemlerin, galaksilerdeki yıldızlardan kaynaklandığı düşünülüyordu. Bazıları evrenin oluşumundan sadece 500 milyon yıl sonraya aitti.

Ancak bu dönemde galaksilerin, küçük kırmızı noktaları üretebilmesi için muazzam bir boyuta ulaşması gerekiyordu. Evrenin bebeklik döneminde böyle bir şeyin nasıl gerçekleştiği anlaşılmazken, bazıları kozmolojinin "çöktüğünü" öne sürüyordu. 

JWST'nin küçük kırmızı nokta gözlemlerine dair bugüne kadarki en kapsamlı veri kümesini oluşturup inceleyen araştırmacılar bu gizemi aydınlatmış görünüyor. 

Gökbilimciler, kırmızı noktaların gözlemlendiği galaksilerin yaklaşık yüzde 70'indeki gazın saniyede 1000 kilometre hızla döndüğünü tespit etti. Bu veriler, galaksilerin merkezindeki süper kütleli kara deliklerin etrafındaki yığılma disklerine işaret ediyor.

Kara deliklerin etrafında toz, gaz ve parçacıklardan oluşan ve hızla dönen kütlelere yığılma diski deniyor. 
 

fbghtyjukı
Küçük kırmızı noktaların sayısı, Büyük Patlama'dan 1,5 milyar yıl sonra ciddi bir düşüşe geçiyor (Colby College)

Amerikan Astronomi Topluluğu'nun dün düzenlenen 245. toplantısında sunulan bulgular, küçük kırmızı noktaların büyük bir kısmının, galaksilerdeki yıldızlardan değil, kara deliklerin etrafındaki disklerden kaynaklandığına işaret ediyor. 

ABD'deki Colby College'dan çalışmanın başyazarı Dale Kocevski şöyle diyor:

Bu küçük kırmızı noktaların doğasını ve ışıklarının, kara delikler tarafından kontrol edilip edilmediğini belirlemek için çok fazla çalışma yapıldı.

Bazı galaksilerin merkezindeki aktif galaksi çekirdeği diye bilinen bölgeler, diskteki maddelerin kara deliklere düşmesi sonucu yayılan ışık nedeniyle muazzam bir parlaklığa ulaşabiliyor. 

Araştırmacılar kırmızı noktaların aktif galaksi çekirdeğinden kaynaklandığını söylüyor. 

Austin Teksas Üniversitesi'nden Anthony Taylor, ortak yazarı olduğu çalışma hakkında "Evreni kıran problem işte böyle çözülür" diyor. NASA da yaptığı açıklamada "Manşetlerin aksine, kozmoloji çökmedi" ifadelerini kullanıyor. 

Ancak araştırmacılar meselenin tamamen kapanmadığını da belirtiyor. Küçük kırmızı noktalar, Büyük Patlama'dan 600 milyon yıl sonra yoğunlaşırken, patlamadan 1,5 milyar yıl sonra sayılarında ciddi bir düşüş görülüyor. 

Bilim insanları bunun nedenini araştırmayı planlıyor fakat ihtimallerden biri, gaz ve toz bulutları tarafından örtüldükleri yönünde. Çalışmanın yazarlarından Steven Finkelstein belirli bir noktadan sonraki azalmayla ilgili şöyle diyor:

Eğer bunlar büyüyen kara deliklerse (en az yüzde 70'inin öyle olduğunu düşünüyoruz) bu durum, erken evrende gizlenmiş bir kara delik büyümesi dönemine işaret ediyor.

Independent Türkçe, Space.com, Mashable, NASA