NASA, tehlikeli güneş fırtınalarını araştıracak uzay aracının inşasını tamamladı

Bir sanatçının resmettiği, uzayda NASA'nın İkili Yeniden Bağlantı ve Kutup Elektrodinamik Keşif Uyduları (Tandem Reconnection and Cusp Electrodynamics Reconnaissance Satellites, TRACERS). Görevde, Güneş'teki aktivitenin Dünya'nın etrafında, gezegenin manyetik alanının hakim olduğu bölgeyle etkileşime girdiği manyetik yeniden bağlanma araştırılacak (NASA aracılığıyla Millennium Space Systems)
Bir sanatçının resmettiği, uzayda NASA'nın İkili Yeniden Bağlantı ve Kutup Elektrodinamik Keşif Uyduları (Tandem Reconnection and Cusp Electrodynamics Reconnaissance Satellites, TRACERS). Görevde, Güneş'teki aktivitenin Dünya'nın etrafında, gezegenin manyetik alanının hakim olduğu bölgeyle etkileşime girdiği manyetik yeniden bağlanma araştırılacak (NASA aracılığıyla Millennium Space Systems)
TT

NASA, tehlikeli güneş fırtınalarını araştıracak uzay aracının inşasını tamamladı

Bir sanatçının resmettiği, uzayda NASA'nın İkili Yeniden Bağlantı ve Kutup Elektrodinamik Keşif Uyduları (Tandem Reconnection and Cusp Electrodynamics Reconnaissance Satellites, TRACERS). Görevde, Güneş'teki aktivitenin Dünya'nın etrafında, gezegenin manyetik alanının hakim olduğu bölgeyle etkileşime girdiği manyetik yeniden bağlanma araştırılacak (NASA aracılığıyla Millennium Space Systems)
Bir sanatçının resmettiği, uzayda NASA'nın İkili Yeniden Bağlantı ve Kutup Elektrodinamik Keşif Uyduları (Tandem Reconnection and Cusp Electrodynamics Reconnaissance Satellites, TRACERS). Görevde, Güneş'teki aktivitenin Dünya'nın etrafında, gezegenin manyetik alanının hakim olduğu bölgeyle etkileşime girdiği manyetik yeniden bağlanma araştırılacak (NASA aracılığıyla Millennium Space Systems)

NASA, seneye Güneş rüzgarlarını ve bunların Dünya üzerindeki etkilerini araştırmak için fırlatacağı ikiz uyduların inşasını tamamladı.

İkili Yeniden Bağlantı ve Kutup Elektrodinamik Keşif Uyduları (Tandem Reconnection and Cusp Electrodynamics Reconnaissance Satellites) veya "TRACERS", bilim insanlarının uzay hava koşullarını ve Güneş'ten gelen partiküllerin gezegenimizin etrafında, Dünya'nın manyetik alanının hakim olduğu bölgeyle nasıl etkileşime geçtiğini daha iyi anlamasını sağlayacak.

Partikül patlamaları, jeomanyetik fırtınalara yol açabilir. Fırtınalar, Dünya'nın atmosferinde iletişim için kullanılan radyo dalgalarını yansıtan bir bölgeyi etkileyerek gezegende radyo ve elektrik kesintilerine, astronotlar için tehlikeli koşullara neden olabiliyor.

Bilim insanları, Güneş halihazırda döngüsünün solar maksimum dönemindeyken gelecek sene boyunca Güneş aktivitesinde bir artış yaşanacağını öngörüyor. Yaklaşık 11 yılda bir, Güneş'in manyetik kutupları yer değiştiriyor ve 4,5 milyar yıllık sarı cüce yıldız daha fırtınalı ve daha aktif hale geliyor.

TRACERS görevi özellikle Güneş'teki aktivitenin, Dünya'nın koruyucu manyetosferiyle, yani gezegenin etrafındaki manyetik alanın hakim olduğu bölgeyle etkileşime girişindeki manyetik yeniden bağlanmaya odaklanacak. Bu etkileşim, manyetik alan çizgilerinin bağlantısının kesilip yeniden bağlanmasına yol açıyor ve Dünya'nın atmosferine parçacıklar yağıyor.

Bu görev için uydular, Dünya'nın manyetik alanlarının kuzey ve güney kutuplarının üzerinde açılan huni şeklindeki bölgeler boyunca tek sıra halinde uçacak. Bilim insanları, uçuşlardan elde edilen verilerle manyetik yeniden bağlanmanın ne kadar hızlı değiştiğini gözlemleyecek.

Güneş, 6 Kasım 2024'te, sabah 8.40'ta zirveye ulaşan güçlü bir Güneş patlaması yaydı. NASA'nın Güneş Dinamikleri Gözlemevi, X2.3 diye sınıflandırılan olayın bir görüntüsünü yakaladı.
Uydular, Boeing şirketine bağlı Millennium Space Systems tarafından inşa edildi. Ekip, TRACERS araçlarının uyduyla entegrasyonunu tamamlıyor. NASA, uyduların Kaliforniya'daki Vandenberg Uzay Kuvvetleri Merkezi'ne nakliye edilip fırlatma aracıyla birleştirilmeden önce test edileceğini bildirdi.

juk78
TRACERS uyduları, Dünya'yla Güneş rüzgarı arasındaki manyetik etkileşimleri incelemek üzere Dünya'nın manyetik kutupları boyunca uçacak. Araştırma, bilim insanlarına radyo ve elektrik kesintilerine yol açabilen Güneş fırtınaları hakkında yeni bilgiler verecek (NASA)

TRACERS görevinin baş araştırmacısı David Miles, yaptığı açıklamada "TRACERS araçlarının ve iki uzay aracının bir araya geldiğini görmek heyecan verici. Ekip fırlatmaya doğru mükemmel bir ilerleme kaydediyor" dedi.

scd
TRACERS görevi için tamamlanmış bir uydu, bir destek yapısının üzerinde duruyor. Uydu, gelecek sene nisandan önce fırlatılmayacak (NASA aracılığıyla Millennium Space Systems)

Uydular, Nisan 2025'ten önce fırlatılmayacak. Görev, 2019'da açıklanmıştı.
Independent Türkçe



Yeni rapora göre Çin, insan seviyesindeki yapay zekada arayı hızla kapatıyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Yeni rapora göre Çin, insan seviyesindeki yapay zekada arayı hızla kapatıyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Yeni rapora göre Çin, son teknoloji yapay zekanın geliştirilmesinde ABD'yi hızla yakalıyor.

Stanford Üniversitesi'nin 2025 Yapay Zeka Endeksi Raporu'na göre, her iki ülkede inşa edilen önde gelen yapay zeka modelleri arasındaki performans farkları 2024'te "neredeyse eşit seviyeye" gelirken, Çin yapay zeka yayınları ve patentlerinde başı çekiyor.

Çin'in önde gelen yapay zeka modellerindeki performans sıçraması, ABD'nin Çin'in gelişmiş yapay zeka oluşturmak için gerekli yarı iletkenlere erişimini engelleme girişimleri sürerken geldi.

Stanford araştırmacıları raporda, ABD'nin çip yaptırımlarının Çin'deki Büyük Dil Modelleri'nin (LLM) gelişimini etkilediğini ancak Çinli bilim insanlarının, insan düzeyinde zeka yaratma arayışlarında kısıtlamaları aşmanın yolunu bulduğunu belirtti.

Raporda, "DeepSeek'in V3 modelinin Aralık 2024'te piyasaya sürülmesi, özellikle önde gelen birçok LLM'den çok daha az hesaplama kaynağı gerektirirken olağanüstü yüksek performans elde etmesi sayesinde büyük ilgi topladı" dendi.

ABD'nin üst düzey yapay zeka modelleri genellikle Çin modellerine kıyasla hesaplama açısından çok daha yoğun... Eğitim hesaplamasına göre ilk 10 Çin dil modeli, 2021'in sonlarından bu yana yılda yaklaşık üç kez ölçeklendi. 2018'den bu yana dünyanın geri kalanında gözlemlenen yılda 5 kez eğiliminden epey yavaş.

Çin'in yükselişi aynı zamanda yapay zeka yatırımlarındaki büyük eşitsizliğe rağmen gerçekleşiyor. Geçen yıl ABD'nin bu teknolojiye yaptığı özel yatırım 109,1 milyar dolarla Çin'in 9,3 milyar dolarının yaklaşık 12 katıydı.

Çin'deki sadece 15 ve Avrupa'daki üç modele kıyasla 40 kayda değer yapay zeka modeli üreten ABD sayı açısından hâlâ lider.

Stanford'ın 456 sayfalık raporunda dikkat çeken bir başka eğilim de yapay zekayla ilgili olayların sayısının yüzde 50'den fazla artarak 2024'te rekor seviyeye ulaşması.

Bu olaylar arasında, ölümlere yol açan sürücüsüz arabalar ya da haksız tutuklamalara yol açan yüz tanıma sistemleri gibi yapay zekanın etik açıdan kötüye kullanımı da yer alıyor.

Raporda bahsedilen olaylardan biri, sohbet robotu karakteriyle "uzun süreli etkileşimlerin" ardından intihar eden 14 yaşındaki bir çocukla ilgili.

Raporda, "Bu vaka, yapay zeka güdümlü arkadaşlığın etik zorluklarına ve konuşan yapay zekanın yeterli gözetim olmadan kullanımının olası risklerine işaret ediyor" dendi.

Yapay zeka sohbet robotları duygusal destek sunabilirken, eleştirmenler önlemler olmadan istemeden zararlı davranışları güçlendirebilecekleri veya kullanıcılar sıkıntı içindeyken müdahale edemeyebilecekleri uyarısını yapıyor.

Independent Türkçe