Kullanıcılar, yapay zekâ modellerini eğitmek amacıyla bilgilerini ifşa ettiği iddiasıyla LinkedIn'e dava açtı

LinkedIn logosu (Reuters)
LinkedIn logosu (Reuters)
TT

Kullanıcılar, yapay zekâ modellerini eğitmek amacıyla bilgilerini ifşa ettiği iddiasıyla LinkedIn'e dava açtı

LinkedIn logosu (Reuters)
LinkedIn logosu (Reuters)

LinkedIn'in Premium hizmetinin kullanıcıları, iş ve meslek odaklı sosyal medya platformunun, üretken yapay zekâ modellerini eğitmek için özel mesajlarını izinleri olmadan üçüncü taraflara ifşa ettiğini söyleyerek, Microsoft'un sahip olduğu platforma karşı dava açtı.

Milyonlarca LinkedIn Premium kullanıcısı adına açılan toplu dava, platformun geçtiğimiz ağustos ayında kullanıcıların kişisel verilerini paylaşmayı tercih etmelerine veya tercih etmemelerine olanak tanıyan bir gizlilik ayarını sessizce kullanıma sunduğunu iddia ediyor.

Kullanıcılar, LinkedIn'in daha sonra 18 Eylül'de gizlilik politikasını gizlice güncelleyerek verilerin yapay zekâ modellerini eğitmek için kullanılabileceğini söylediğini ve bir SSS (Sıkça Sorulan Sorular) bağlantısında iptalin ‘zaten gerçekleşmiş olan eğitim süreçlerini etkilemediğini’ söylediğini belirtti.

Dava, LinkedIn'in örtbas etme girişiminin, kullanıcı gizliliğini ihlal ettiğinin tamamen farkında olduğu anlamına geldiğini ve kişisel verileri yalnızca platformunu desteklemek ve geliştirmek için kullanma sözünün, kamu incelemesini ve yasal sonuçları en aza indirmek için olduğunu söylüyor.

Dava, platformun mesajlaşma hizmeti aracılığıyla mesaj gönderen veya alan ve özel bilgileri 18 Eylül'den önce yapay zekâ modellerini eğitmek için üçüncü taraflara ifşa edilen LinkedIn Premium kullanıcıları adına San Jose, California'daki federal mahkemede açıldı.

Dava, sözleşmenin ihlali ve Kaliforniya'nın Haksız Rekabet Yasası'nın ihlali için belirtilmemiş tazminatlar ve federal Veri Saklama Yasası’nın ihlali için kişi başına bin dolar talep ediyor.

LinkedIn tarafından yapılan açıklamada, “Bunlar yanlış ve asılsız iddialardır” denildi.

Davacıların avukatları şu anda başka bir yorumda bulunmadı.



NASA teleskobu, "evreni kıran problemi" çözdü

James Webb Uzay Teleskobu, evrenin ilk dönemlerine bakarak mevcut teorileri sorgulamaya açıyor (NASA)
James Webb Uzay Teleskobu, evrenin ilk dönemlerine bakarak mevcut teorileri sorgulamaya açıyor (NASA)
TT

NASA teleskobu, "evreni kıran problemi" çözdü

James Webb Uzay Teleskobu, evrenin ilk dönemlerine bakarak mevcut teorileri sorgulamaya açıyor (NASA)
James Webb Uzay Teleskobu, evrenin ilk dönemlerine bakarak mevcut teorileri sorgulamaya açıyor (NASA)

James Webb Uzay Teleskobu'nu (JWST) kullanan bilim insanları, "evreni kıran problemi" çözdüklerini öne sürdü. Evrenin ilk dönemlerine ait gizemli kırmızı noktaların, kara deliklerden gelebileceği tespit edildi.

NASA, ESA ve Kanada Uzay Ajansı işbirliğiyle geliştirilen JWST, 2022'de evrenin ilk dönemlerinden gelen çok sayıda kırmızı nokta gözlemlemişti. 

Standart modele göre yaklaşık 13,8 milyar yıl önce gerçekleşen Büyük Patlama'dan sonraki 1,5 milyar yıla yayılan bu gözlemlerin, galaksilerdeki yıldızlardan kaynaklandığı düşünülüyordu. Bazıları evrenin oluşumundan sadece 500 milyon yıl sonraya aitti.

Ancak bu dönemde galaksilerin, küçük kırmızı noktaları üretebilmesi için muazzam bir boyuta ulaşması gerekiyordu. Evrenin bebeklik döneminde böyle bir şeyin nasıl gerçekleştiği anlaşılmazken, bazıları kozmolojinin "çöktüğünü" öne sürüyordu. 

JWST'nin küçük kırmızı nokta gözlemlerine dair bugüne kadarki en kapsamlı veri kümesini oluşturup inceleyen araştırmacılar bu gizemi aydınlatmış görünüyor. 

Gökbilimciler, kırmızı noktaların gözlemlendiği galaksilerin yaklaşık yüzde 70'indeki gazın saniyede 1000 kilometre hızla döndüğünü tespit etti. Bu veriler, galaksilerin merkezindeki süper kütleli kara deliklerin etrafındaki yığılma disklerine işaret ediyor.

Kara deliklerin etrafında toz, gaz ve parçacıklardan oluşan ve hızla dönen kütlelere yığılma diski deniyor. 
 

fbghtyjukı
Küçük kırmızı noktaların sayısı, Büyük Patlama'dan 1,5 milyar yıl sonra ciddi bir düşüşe geçiyor (Colby College)

Amerikan Astronomi Topluluğu'nun dün düzenlenen 245. toplantısında sunulan bulgular, küçük kırmızı noktaların büyük bir kısmının, galaksilerdeki yıldızlardan değil, kara deliklerin etrafındaki disklerden kaynaklandığına işaret ediyor. 

ABD'deki Colby College'dan çalışmanın başyazarı Dale Kocevski şöyle diyor:

Bu küçük kırmızı noktaların doğasını ve ışıklarının, kara delikler tarafından kontrol edilip edilmediğini belirlemek için çok fazla çalışma yapıldı.

Bazı galaksilerin merkezindeki aktif galaksi çekirdeği diye bilinen bölgeler, diskteki maddelerin kara deliklere düşmesi sonucu yayılan ışık nedeniyle muazzam bir parlaklığa ulaşabiliyor. 

Araştırmacılar kırmızı noktaların aktif galaksi çekirdeğinden kaynaklandığını söylüyor. 

Austin Teksas Üniversitesi'nden Anthony Taylor, ortak yazarı olduğu çalışma hakkında "Evreni kıran problem işte böyle çözülür" diyor. NASA da yaptığı açıklamada "Manşetlerin aksine, kozmoloji çökmedi" ifadelerini kullanıyor. 

Ancak araştırmacılar meselenin tamamen kapanmadığını da belirtiyor. Küçük kırmızı noktalar, Büyük Patlama'dan 600 milyon yıl sonra yoğunlaşırken, patlamadan 1,5 milyar yıl sonra sayılarında ciddi bir düşüş görülüyor. 

Bilim insanları bunun nedenini araştırmayı planlıyor fakat ihtimallerden biri, gaz ve toz bulutları tarafından örtüldükleri yönünde. Çalışmanın yazarlarından Steven Finkelstein belirli bir noktadan sonraki azalmayla ilgili şöyle diyor:

Eğer bunlar büyüyen kara deliklerse (en az yüzde 70'inin öyle olduğunu düşünüyoruz) bu durum, erken evrende gizlenmiş bir kara delik büyümesi dönemine işaret ediyor.

Independent Türkçe, Space.com, Mashable, NASA