Teknoloji dünyasını sallayan DeepSeek, Ay Yeni Yılı tatiline girdi

DeepSeek'in Pekin'deki ofislerinin kat işareti (AFP)
DeepSeek'in Pekin'deki ofislerinin kat işareti (AFP)
TT

Teknoloji dünyasını sallayan DeepSeek, Ay Yeni Yılı tatiline girdi

DeepSeek'in Pekin'deki ofislerinin kat işareti (AFP)
DeepSeek'in Pekin'deki ofislerinin kat işareti (AFP)

Bu hafta çığır açan yapay zeka modelleriyle teknoloji dünyasını sallayan Çinli girişim DeepSeek, Ay Yeni Yılı için bir ara verdi.

Amerikalı teknoloji devleri OpenAI, Google ve Meta'ya rakip olacak düşük maliyetli ve açık kaynaklı yapay zeka modelleri çıkararak sektörü ve küresel borsaları sarsan şirket, pazartesi günü ABD hisselerinde yaklaşık bir trilyon dolarlık değer kaybına yol açmıştı.

Silikon Vadisi, Wall Street ve yeni başkan Donald Trump da dahil Amerika'nın siyasi yönetimi hâlâ DeepSeek'in atılımını tartışıyorken şirketin Hangzhou'daki merkezi, bir hafta sürecek Yeni Ay Yılı tatiline girdi.

DeepSeek, son güncellemesini pazartesi gününün sonlarına doğru yayımladı ve yerel basında çıkan haberlerde girişimin ofislerinin salı sabahından itibaren tatil nedeniyle terk edildiği bildirildi.

Yeni Ay Yılı, 12 yıllık bir döngüden oluşuyor ve döngüdeki her sene, Çin astrolojisinde metal, ahşap, su, ateş veya toprakla eşleştirilmiş bir hayvanla bağlantılı. Yılan Yılı kutlamaları çarşamba günü itibarıyla başladı.

Tech in Asia'nın bildirdiğine göre yine de şirkete duyulan heyecan sürüyor ve güvenlik görevlileri merkeze gelen davetsiz misafirleri geri çeviriyor.

Şirket bu hafta R1 adlı gelişmiş yapay zeka modelinin, OpenAIın eğitmek için daha fazla sayıda pahalı Nvidia çipi kullandığı ChatGPT'si gibi batılı rakiplerinden çok daha düşük maliyetle eğitildiğini iddia etmişti.

DeepSeek, yapay zeka modelinin OpenAI, Meta ve Google gibi ABD şirketlerinin benzer sistemler üretmek için harcadığı milyarlarca doların aksine, eski Nvidia H800 çipleriyle eğitilmesine harcadığı hesaplama gücünün 6 milyon dolardan daha aza mal olduğunu söylemişti. Girişim eski çiplerle çalışmak zorunda kalmıştı çünkü ABD, Çin'in yapay zeka alanındaki ilerlemesini engellemek amacıyla gelişmiş Nvidia sistemlerinin ihracatını yasaklamıştı.

DeepSeek'in bu zor koşullara rağmen elde ettiği başarı, Amerikalı büyük yapay zeka şirketlerinin servetlerinde hızlı ve keskin değişimlere yol açmıştı. Salı günü hisseleri yüzde 17 düşen Nvidia, piyasa değeri 500 milyar doların üzerindeki şirketler arasında en büyük tek günlük kayıpla tarihe geçmişti.

Trump, Çin girişiminin başarısının ABD teknoloji sektörü için bir "uyarı" olduğunu söylemişti.

Salford Üniversitesi'nden bir ekonomi uzmanı olan Richard Whittle, "DeepSeek'in üst seviye yapay zeka aracını ücretsiz bir şekilde piyasaya sürmesi ve geliştirilme maliyetinin çok düşük olduğunu bildirmesi hızla ilerleyen yapay zeka pazarında Silikon Vadisi ve Amerika'nın hakimiyetine duyulan inancı sarstı" demişti.
 

xzscdfvgrth
Pekin'deki DeepSeek ofislerinin binası (AFP)

DeepSeek ekibi, kayda değer başarısına rağmen dikkat çekmekten sakınıyor. Girişimin hakim hissedarı Liang Wenfeng aynı zamanda High-Flyer adlı kantitatif serbest yatırım fonunun kurucularından. Serbest yatırım fonunun DeepSeek'te ne kadar hissesi olduğu bilinmiyor.

Hükümet kayıtları, High-Flyer'ın yapay zeka modellerini eğitmek için kullanılan çiplerin patentlerine sahip olduğunu gösteriyor.

Kamuoyu, hükümet kayıtlarına göre resmi adı Hangzhou DeepSeek Yapay Zeka Temel Teknoloji Araştırma Co Ltd olan Deepseek'in diğer çalışanları hakkında pek fazla bilgiye sahip değil.

Şirketin yapay zeka modeli üzerine arXiv veritabanında yayımladığı araştırmada, yaklaşık 70 çalışanın adı geçiyor.

Independent Türkçe



İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
TT

İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Çin'in güneybatısında keşfedilen 300 bin yıllık nadir ahşap aletler, bölgedeki ilk insanların büyük ölçüde kök ve yumrular gibi yeraltı bitkileriyle beslendiğini gösteriyor.

Hakemli dergi Science'da perşembe günü yayımlanan bulgular, Doğu Asya'daki erken insan atalarının gelişmiş bilişsel becerilerine, yaşantılarına, beslenme biçimlerine ve çevrelerine ışık tutuyor.

Yunnan eyaletinin Jiangchuan bölgesinde yer alan göl kıyısındaki Gantangqing arkeolojik kazı alanında, oksijenden yoksun kil tortularda ahşap aletlerin korunması sayesinde bu nadir buluntu elde edildi.

Araştırmacılar tortularda yaklaşık bin organik kalıntı da buldu.

Ortaya çıkarılan kalıntıları gelişmiş teknikler kullanarak tarihlendiren bilim insanları, aletlerin 250 bin ila 350 bin yıllık olduğunu tespit etti.

Bilim insanları, çeşitli biçim ve işlevlere sahip "son derece nadir" ahşap aletlerin yaklaşık 300 bin yıllık katmanlardan çıkarıldığını söylüyor.

Bugüne kadar bu döneme ait, biri Avrupa'da diğeri Afrika'da olmak üzere ahşap alet içeren sadece iki keşif yapılmıştı.
 

Görsel kaldırıldı.

Gantangqing'deki ahşap aletler (Liu ve ekip arkadaşları/Science)


Yeni keşfedilen çubuklardan ikisi, İtalya'nın Poggetti Vecchi bölgesinde bulunan 171 bin yıllık aletlere benzerlik gösteriyor.

Kanca biçimli benzersiz 4 aletin daha ortaya çıkarıldığını belirten bilim insanları, bunların muhtemelen kökleri kesmek için kullanıldığını söylüyor.

Ayrıca araştırmacıların ahşap aletlerin üzerinde kasıtlı cilalama ve kazıma izleri, kenarlarındaysa toprak kalıntıları saptaması, bunların kök ve yumrular gibi yeraltı bitkilerini kazmak için kullanıldığına işaret ediyor.

Bilim insanları, "Ahşap aletler arasında kazma çubukları ve küçük, eksiksiz, elle tutulan sivri uçlu aletler var" diye yazıyor.

Bilim insanları bu bulgulara dayanarak insanların Doğu Asya'daki atalarının muhtemelen bitki temelli bir beslenme biçimi izlediğinden şüphelenirken, bölgede çam fıstığı, fındık, kivi meyvesi ve su yumrularına dair kanıtlar tespit edildi.

Buna karşılık Avrupa ve Afrika'da saptanan ahşap aletler av aletleri, mızraklar ve mızrak uçlarıydı.

Çalışmanın ortak yazarı arkeolog Bo Li şöyle diyor:

Bu keşif, erken insan adaptasyonuna ilişkin önceki varsayımlara meydan okuyor. Çağdaş Avrupa yerleşimleri (Almanya'daki Schöningen gibi) büyük memelileri avlamaya odaklanırken, Gantangqing subtropik bölgelerde bitki temelli, eşsiz bir hayatta kalma stratejisini ortaya koyuyor.

Dr. Li, "Ahşap aletlerin çeşitliliği ve karmaşıklığı da arkeolojik kayıtlardaki önemli bir boşluğu dolduruyor, çünkü 100 bin yıldan daha eski ahşap aletler Afrika ve Batı Avrasya dışında son derece nadir görülüyor" ifadelerini kullanıyor.

Keşif, ahşap aletleri kullanan erken insanların dünya genelinde çok daha geniş bir alana yayıldığını gösteriyor.

Ayrıca farklı ortamlarda yaşayan tarih öncesi kültürlerin yerel olarak işlerine yarayacak aletler geliştirdiğine de işaret ediyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news