Dünya'ya çarpma ihtimaliyle rekor kıran asteroit hakkında net açıklama

Çarpışma ihtimali defalarca yükselse de artık düşmeye başladı ancak asteroit hâlâ Ay'a çarpabilir

2024 YR4 asteroidi (AP)
2024 YR4 asteroidi (AP)
TT

Dünya'ya çarpma ihtimaliyle rekor kıran asteroit hakkında net açıklama

2024 YR4 asteroidi (AP)
2024 YR4 asteroidi (AP)

Andrew Griffin 

Dünya'ya çarparak bir felakete yol açma potansiyeli nedeniyle korku yaratan asteroit, son tahminlere göre aslında bizi ıskalayacak.

Resmen 2024 YR4 diye bilinen asteroit kısa süre önce Dünya'nın yanından geçti ve 2032'de geri dönmeye hazırlanıyor. Yakın zamanda yapılan tahminler, geri döndüğünde Dünya'yla çarpışma ihtimali olduğunu gösteriyordu.

Herhangi bir çarpışmanın, örneğin dinozorları yok eden topyekun felaketin aksine, bölgesel olması bekleniyordu. Ancak yine de feci sonuçlar doğurabilirdi: Asteroidin potansiyel rotası, dünyanın en büyük şehirlerinin birçoğundan geçiyor ve çarptığı yerden yaklaşık 50 kilometre uzaklığa kadar "ciddi patlama hasarına" neden olabilir.

Böyle bir çarpışma ihtimali son haftalarda giderek artıyordu. Önceki günlerde bu olasılık rekor seviyeye ulaşmıştı: NASA çarpışma ihtimalinin, bu büyüklükteki bir cisim için kaydedilen en yüksek orana ulaşarak yüzde 3,1 olduğunu açıklamıştı.

Ancak son günlerde bu ihtimaller düşüyor. Avrupa Uzay Ajansı (ESA) artık neredeyse sıfıra indiğini belirtiyor.

ESA, çarpışma olasılığının halihazırda sadece yüzde 0,16 olduğunu ve muhtemelen daha da düşeceğini açıkladı.

Uzay ajansı son güncellemesinde, "Yeni gözlemler sayesinde Dünya artık daralan 'belirsizlik penceresinin' sınırında yer alıyor" diye yazdı. 

Bu eğilim devam ederse, risk yakında yüzde 0'a ulaşabilir.

Gökbilimciler daha iyi gözlemler topladıkça uzay taşının evrende yol alırken izleyebileceği yolu daha iyi tahmin edebiliyor. 

Asteroidin Dünya'yla değil ama Ay'la çarpışma ihtimali hâlâ var. Hatta artmış görünen bu ihtimal, halihazırda yüzde 1,2 seviyesinde.

Independent Türkçe,independent.co.uk/tech



Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)
TT

Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Şempanzelerin insan yüz ifadelerini taklit eden bir android robottan esneme "kapabildiğini" öne süren yeni araştırma, bu davranışın evrimsel kökenleri hakkında daha fazla soru işareti yaratıyor.

Esnemenin dikkat değişiklikleri, vücut ısısının düzenlenmesi ve dinlenmeyle uyarılma arasındaki geçişle ilişkili olduğu biliniyor.

Bulaşıcı esnemeyse, bir hayvanın başka birinin aynı davranışı sergilediğini gördükten sonra esnediği tuhaf bir davranış.

Bu davranışın bulaşıcı yönü, empati ve taklit gibi bazı sosyal etkileşim unsurlarıyla ilişkilendiriliyor.

Bugüne kadar memelilerde ve bazı balıklarda gözlemlenen bulaşıcı esnemenin evrimsel kökenleri hâlâ bilinmiyor.

Bilim insanları bu davranışın insanlarda, şempanzelerde ve köpeklerde yavaş yavaş ortaya çıktığını, insanlarda yaklaşık 4 ve şempanzelerde 5 yaşında, köpeklerdeyse yaklaşık 7 ayda belirginleştiğini söylüyor.

Görsel kaldırıldı.
Şempanzelerin esneme ve uzanma davranışları sergiledikleri örnekler (RMJM/Aline Sardin-Damasso/Mona)


Perşembe günü hakemli dergi Nature'da yayımlanan yeni bir araştırma, şempanzelerin bir android robotun esnemesine tepki olarak hem esneme hem de uzanma davranışı sergilediğini ortaya koydu.

Bulgular, başka bir bireyin esnemesini gözlemlemenin şempanzelerde otomatik bir tepkiyi tetiklemekten ziyade, dinlenme işareti işlevi görebileceğini düşündürüyor.

Bilim insanları çalışmada yüz ifadelerini taklit edebilen bir android kafa kullanarak 10 ila 33 yaşındaki 14 yetişkin şempanzenin tepkilerini test etti.

Android kafada esneme gibi yüz ifadelerini oluşturan kas görevi gören 33 adet dönme motoru vardı ve her ifade 10 saniye sürüyordu.

Çalışmadaki şempanzeler, androidin esneme, ağzını açma ve nötr yüz ifadeleri sergilediği 15 dakikalık 4 seansa sokuldu.

Bilim insanları bu seansları kamerayla kaydetti ve her şempanzenin tepki verme derecesiyle uzanarak geçirdiği süre puanlandı.
 

Görsel kaldırıldı.Android kafa ağzını açma ve esneme davranışı sergiliyor (Aline Sardin-Damasso/Mona)


14 şempanzeden 8'inin, androidin "esneme" ifadesine tepki olarak esnediği saptandı.

Araştırmacılar şöyle yazıyor: 

Sonuçlar, yetişkin şempanzelerin bireyler arası esneme bulaşıcılığını değişen derecelerde sergilediğini gösterdi: En yüksek bulaşıcılık, android ağzını tamamen açtığında meydana geldi, ağzı kısmen açık olduğunda tepki azaldı ve androidin ağzı kapalıyken bulaşma görülmedi.

8 şempanze de esneme karşısında uzandı ve bazıları uzanmadan önce yatak malzemesi topladı.

Bilim insanları, "Şempanzeler, androidin esnemesini izlerken yatak malzemesi toplamak, yuva yapmak ve uzanmak gibi uyku haliyle ilişkili davranışlar sergiledi" diye yazıyor.

Araştırmacılara göre bulgular, cansız bir model kaynaklı bulaşıcı esnemenin ilk örneğini sunuyor gibi görünüyor.

Bilim insanları bu sonuçların, primatların bulaşıcı davranışlara yatkınlığına daha fazla ışık tuttuğunu söylese de burada tam olarak hangi biyolojik mekanizmaların rol oynadığının belirsizliğini koruduğunu ekliyor.

Araştırmacılar, gelecekteki çalışmaların robotların gerçekleştirdiği diğer eylemlerin de hayvanlar için bulaşıcı olup olmadığını ortaya çıkarmasını umuyor.


 Independent Türkçe, independent.co.uk/news