عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Ünlü yönetmen Wim Wenders: Bugünün sineması midemi bulandırıyor

Wim Wenders şimdiye dek üç kez En İyi Belgesel dalında Oscar'a aday gösterildi (AFP)
Wim Wenders şimdiye dek üç kez En İyi Belgesel dalında Oscar'a aday gösterildi (AFP)
TT
TT

Ünlü yönetmen Wim Wenders: Bugünün sineması midemi bulandırıyor

Wim Wenders şimdiye dek üç kez En İyi Belgesel dalında Oscar'a aday gösterildi (AFP)
Wim Wenders şimdiye dek üç kez En İyi Belgesel dalında Oscar'a aday gösterildi (AFP)

Dünyaca ünlü yönetmen Wim Wenders, ana akım sinemayı eleştirdi. Wenders, Guardian'da dün yayımlanan röportajda yeniden çekilen filmlerin ve "tekrara düşen" film serilerinin kendisini hayal kırıklığına uğrattığını söyledi:

Bu benim midemi bulandırıyor.

Alman sinemacı "Artık tüm hayal gücünün 'Yeni bir şeyi nasıl bulurum?'a değil de 'Bunu nasıl değiştiririm?'e yöneldiğini düşünüyorum. "Hikaye böyle anlatılmaz" dedi.

1987 yapımı filmi Berlin Üzerindeki Gökyüzü'nün (Der Himmel über Berlin) Hollywood'da Melekler Şehri (City of Angels) adıyla uyarlandığını hatırlatan Wenders, şöyle konuştu:

Ana itici güç olarak olay örgüsünü kullandılar. Ancak Berlin Üzerindeki Gökyüzü, olay örgüsünden olabildiğince yoksun. İçindeki küçük olay örgüsünü itici güç haline getirdiler.

Beyazperdede üç boyutlu film metoduna da değinen 77 yaşındaki yönetmen, bu teknolojiye hak ettiği değerin verilmediğini savundu:

Hikaye anlatımının şiirsel imkanlarını üç boyutlu olarak göstermek için bunu birkaç kez denedim… Öğrencileri ve genç film yapımcılarını üç boyutlu filmleri kullanmaya teşvik ediyorum ama nedense hepsi bundan korkuyor. Dağıtımcılardan, sinema salonu sahiplerinden daha çok korkuyorlar çünkü bu insanlar üç boyutlu film teknolojisini sadece ya aksiyon malzemesi ya da çocuklar için kullanıyor.

Wenders, 1984 yapımı Paris, Texas'la Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye ödülünü kazanmıştı. Başarılı sinemacı, festivalin o tarihten bu yana çok değiştiğini ifade etti:

Artık burada herkes sinema odaklı değil. Film ticaretini seven pek çok kişi var. Birbirleriyle uyumlu olsa da ticaret birinci odak noktası olmamalı.

Wenders, Olayların Gidişi (Der Stand der Dinge), Ne Kadar Uzak, O Kadar Yakın (In weiter Ferne, so nah!) ve Pina gibi filmlerle tanınıyor. Sinemacı şimdiye kadar Venedik Film Festivali'nde Altın Aslan, Cannes Film Festivali'nde Jüri Büyük Ödülü ve Berlin Uluslararası Film Festivali'nde Gümüş Ayı'yla ödüllendirildi.

Wim Wenders'ın, Alman sanatçı Anselm Kiefer hakkında bu yıl çektiği belgesel Anselm, 17 Mayıs'ta 2023 Cannes Film Festivali'nde gösterildi. Yönetmenin bu yılki diğer filmi Perfect Days ise Altın Palmiye için yarışıyor.

 

Independent Türkçe, Guardian

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Bilim insanları primatları inceledi: Alfa erkek kural değil istisna

Erkek egemenliğinin en belirgin olduğu türlerden biri şempanzeler (AFP)
Erkek egemenliğinin en belirgin olduğu türlerden biri şempanzeler (AFP)
TT
TT

Bilim insanları primatları inceledi: Alfa erkek kural değil istisna

Erkek egemenliğinin en belirgin olduğu türlerden biri şempanzeler (AFP)
Erkek egemenliğinin en belirgin olduğu türlerden biri şempanzeler (AFP)

Bilim insanları primat türlerinde alfa erkek olgusunun pek de gerçek olmadığını tespit etti. Geniş kapsamlı araştırma, dişi ve erkekler arasındaki hiyerarşik ilişkinin daha karmaşık olduğuna işaret ediyor.

İnsanların da içinde yer aldığı primat grubunda ya erkeklerin ya da dişilerin popülasyondaki hakim cinsiyet olduğu düşünülüyordu. Genellikle erkeklerin gruptaki hakimiyeti elinde tuttuğuna inanılıyordu.

Ancak hakemli dergi PNAS'te dün (7 Temmuz) yayımlanan çalışmada durumun sanıldığı kadar net olmadığı ve beklendiğinden daha fazla popülasyonda dişilerin egemen olduğu ortaya çıktı.

Araştırmacılar maymunlar, lemurlar, tarsiyerler ve lorisler gibi 121 primat türüne ait 253 popülasyondan 5 yıl boyunca veri topladı. Ekip varsayımların ötesinde daha net bilgi edinmek adına ayrıntılı davranış kayıtları toplayıp grup içindeki kavgaları ve kazananları derledi.

Çalışmada karşı cinsler arasındaki kavga ve tartışmaların sanılandan çok daha sık yaşandığı saptandı. Bir grup içindeki anlaşmazlıkların ortalama yarısı dişi ve erkekler arasında geçti. 

Araştırma genelinde incelenen kavgaların yaklaşık yüzde 90'ını erkekler kazandığı için bu açıdan net bir erkek hakimiyeti olduğu söylenebilir.

Öte yandan araştırmacılar popülasyonların sadece yüzde 17'sinde bu durumun gözlemlendiğini söylüyor. İnsanların en yakın akrabalarından şempanze ve bonobolar bu kesimde yer alırken, lemur ve bonoboların da olduğu primat popülasyonlarının yüzde 13'ünde net bir dişi egemenliği vardı.

Geri kalan yüzde 70'lik kısımdaysa bir cinsiyetin diğeri üzerindeki hakimiyet ya orta düzeydeydi ya da hiç yoktu.

Fransa'daki Montpellier Üniversitesi'nden çalışmanın başyazarı Dr. Élise Huchard, "Sıkı bir erkek egemenliği gerçekten azınlıkta" diyerek ekliyor: 

Bunun çoğunluk olmasını beklemiyorduk çünkü literatürü iyi biliyoruz ancak yüzde 20'nin altında kalmasını pek beklemezdik.

Erkek egemenliğinin daha net olduğu gruplarda, bu cinsiyetin vücut veya dişlerinin daha büyük olduğu gözlemlendi. Ayrıca dişilerin kaçıp ağaçlara tırmanamadığı popülasyonlarda da benzer bir durum vardı.

Öte yandan dişiler hakimiyetini, üremeden gelen güçleriyle kazanıyordu. Dr. Huchard, "Bir dişi çiftleşmek istemiyorsa, erkek bu konuda hiçbir şey yapamaz" diye açıklıyor: 

Dişiler üremeyi kontrol ettiklerinde, bunu erkeklere karşı bir güç mekanizması olarak kullanabiliyorlar.

Bilim insanları ayrıca dişilerin birbirleriyle rekabet ettiği ve erkeklerin yavrulara daha fazla baktığı gruplarda da dişi egemenliğinin daha yaygın olduğunu gözlemledi. Bu türlerde dişiler ya genellikle yalnız oluyor ya da sadece erkek-dişi çiftleri halinde yaşıyorlar. Bu durum tek eşliliğin dişi hakimiyetiyle bağlantılı olduğu anlamına gelebilir.

Araştırmacılar bu sonuçların doğrudan insanlara uygulanamayabileceğini ancak yakın akraba türlerdeki cinsiyet rollerinde şaşırtıcı bir esnekliğe işaret ettiğini söylüyor. 

Dr. Huchard, "Bu sonuçlar, insanlık tarihinde daha sonra ortaya çıkan tarım toplumlarına kıyasla daha eşitlikçi olan avcı-toplayıcılar arasındaki kadın-erkek ilişkileri hakkında bildiklerimizle epey örtüşüyor" diyor.

Independent Türkçe, Science Alert, BCC Science Focus, PNAS