Amerikan Akciğer Derneği raporu: Elektrikli arabalar 100 binden fazla kişinin hayatını kurtarabilir

2035'e gelindiğinde fosil yakıtlı araç satışlarını yasaklamaya yönelik hedefler de 3 milyon daha az astım atağı geçirilmesini sağlayabilir

22 Mayıs 2023'te bir Toyota RAV4, kablosuz şarj girişimi Electreon'un özel olarak tasarladığı elektrikli bir yolda ilerleyerek 1942 km yol kat etti (Electreon)
22 Mayıs 2023'te bir Toyota RAV4, kablosuz şarj girişimi Electreon'un özel olarak tasarladığı elektrikli bir yolda ilerleyerek 1942 km yol kat etti (Electreon)
TT

Amerikan Akciğer Derneği raporu: Elektrikli arabalar 100 binden fazla kişinin hayatını kurtarabilir

22 Mayıs 2023'te bir Toyota RAV4, kablosuz şarj girişimi Electreon'un özel olarak tasarladığı elektrikli bir yolda ilerleyerek 1942 km yol kat etti (Electreon)
22 Mayıs 2023'te bir Toyota RAV4, kablosuz şarj girişimi Electreon'un özel olarak tasarladığı elektrikli bir yolda ilerleyerek 1942 km yol kat etti (Electreon)

Elektrikli araçlara geçişin 2050'ye kadar ABD'de 100 binden fazla hayat kurtarabileceği yeni bir araştırmada belirtildi.

Ayrıca Amerikan Akciğer Derneği'nin çarşamba günü yayımladığı rapora göre 2035'te yollarda benzinle çalışan araba kalmaması durumunda, fosil yakıt kullanan araçlardan sıfır salımlı araçlara geçiş 3 milyon daha az astım atağının görülmesini sağlayacak.

Güneş ve rüzgar gibi yenilenebilir kaynaklarla daha temiz elektrik üretimiyle birlikte bu durum, gelecek çeyrek yüzyılda 1,2 trilyon doların üzerinde kamu sağlığı yardımı yaratabilir.

Raporda salımı azaltmanın, kabul edilemez dozlarda zehirli hava kirliliğine yol açacak şekilde elektrik üretilen yerlerin veya işlek yolların yakınında yaşayanların sağlığı üzerinde ne gibi etkiler yaratacağı hesaplanıyor.

Amerikan Akciğer Derneği'ni raporunda, "Daha temiz hava sayesinde, 110 bine kadar varan erken ölümün yanı sıra yaklaşık 3 milyon astım atağının ve 13 milyondan fazla iş günü kaybının önüne geçilmesi gibi faydalar görülecek" diye belirtildi.

Politika ve yatırımlarda, kirliliğin yükünü orantısız şekilde taşıyan düşük gelirli ve beyaz olmayan topluluklara öncelik verilmeli. Eyalet yönetimleri ve yerel yönetimler, politikaları mümkün olan en kısa sürede uygulamak üzere harekete geçmeli.

Raporda, böylesine hızlı bir geçişin küresel ölçekte "iklim değişikliğinin daha da vahim sonuçlarını" önleyeceği de belirtiliyor.

Birçok ülke iklim hedeflerine ulaşmak için gelecek yıllarda fosil yakıtlı araçların satışını yasaklama taahhüdünde bulunurken, bazı büyük otomotiv şirketleri de bu araçların üretimini durduracağını açıkladı.

En büyük iki otomobil pazarını temsil eden ABD ve Çin; Birleşik Krallık (BK) ve Avrupa'ya benzer şekilde 2040'a gelindiğinde yüzde 100 sıfır salımlı araç satışını hedefliyor.

Bu hedeflere rağmen ABD İşgücü İstatistikleri Bürosu'nun rakamlarına göre, 2021'de ABD'de satılan otomobillerin yalnızca yüzde 4,6'sı elektrikliydi.

BK'de ise elektrikli araba satışlarında son dönemde görülen sıçramayla bu araçlar geçen yıl ilk kez yeni dizel otomobil satışlarını geride bıraktı.

Independent Türkçe



Guatemala'daki "kan mağarası"nda vahşi Maya ritüelinin izleri ortaya çıktı

Yucatán Yarımadası'ndaki bir mağarada Mayalara ait çanak çömlek bulundu (Medina-Elizalde/Eurekalert)
Yucatán Yarımadası'ndaki bir mağarada Mayalara ait çanak çömlek bulundu (Medina-Elizalde/Eurekalert)
TT

Guatemala'daki "kan mağarası"nda vahşi Maya ritüelinin izleri ortaya çıktı

Yucatán Yarımadası'ndaki bir mağarada Mayalara ait çanak çömlek bulundu (Medina-Elizalde/Eurekalert)
Yucatán Yarımadası'ndaki bir mağarada Mayalara ait çanak çömlek bulundu (Medina-Elizalde/Eurekalert)

Arkeologlar Guatemala'daki bir mağarada, yağmur tanrısını yatıştırmak için insanların kurban edildiği vahşi bir Maya ritüelinden kalan parçalanmış kafataslarını ortaya çıkardı.

Cueva de Sangre ya da "kan mağarası" ilk kez 1990'larda Petén'deki arkeolojik kazı alanında yapılan bir araştırma sırasında keşfedilmişti.

Travmatik yaralanma izleri taşıyan kemikler zemine dağılmış halde bulunsa da yakın zamana kadar iyice incelenmemişlerdi.

Araştırmacılar, Maya halkının yaklaşık iki bin yıl önce mağarayı insan kurban etme ritüelleri için kullandığını gösteren kanıtlar sundu.

Aralarında Kaliforniya Eyalet Üniversitesi'nden Michele Bleuze'in de bulunduğu araştırmacılar, kemiklerin ritüel amaçlı parçalara ayrıldığına dair izler buldu.

Örneğin bir kafatası parçasının bir tarafında balta gibi bir aletle vurulduğunu gösteren bir iz var. Bir bebeğin kalça kemiğindeki benzer bir iz de muhtemelen ölüm anına yakın vakitte meydana gelmiş.

Araştırmacılar kemiklerin gömülmeyip yere saçılmış olmasının ve bazılarının tuhaf bir şekilde dizilmesinin, ritüelde kullanıldıklarına işaret ettiğini söylüyor.

Dahası arkeologlar, mağarada obsidyen bıçaklar ve kırmızı aşıboyası gibi ritüellerde kullanıldığı bilinen şeyler buldu.

Mağara alanı toplamda "yetişkin ve çocuklara ait 100'den fazla insan kemiği parçası" içeriyordu.

Araştırmacılar şöyle yazıyor:

Amerikan Yerlileri kozmolojisinde kutsal, canlı Dünya'nın önemi nedeniyle, insan kalıntılarının yeraltı boşluklarında biriktirilmesi Mezoamerika'da özel bir kültürel öneme sahipti.

Kemiklerdeki yaraların vahşi doğasını ve mağaradaki yüksek yoğunluğunu göz önüne alan araştırmacılar, Cueva de Sangre'nin yaklaşık MÖ 400 ila MS 250'de Mayaların ritüel amaçlı insan kurban etme alanı olduğu sonucuna vardı.

Bilim insanları "Mevcut iskelet unsurlarının türleri, travma, kemiklerin dizilişi ve kemiklerdeki değişiklikler, mağaradaki kalıntıların kurban niteliği taşıdığını güçlü bir şekilde destekliyor" diye yazıyor.

Mağaraya, bir su birikintisine açılan bir geçide inen küçük bir açıklıktan ulaşılabiliyor. Antik Mayalar için mağara muhtemelen sadece marttan mayısa kadar süren kurak mevsimde açıktı, sonrasında yağmurlar mağarayı erişilemez hale getirmiş olmalı.

Araştırmacılar, insan kurban edilen vahşi ritüellerin muhtemelen Maya yağmur tanrısı Chaac'ı yatıştırmak için yapıldığını ancak bu tür uygulamaların doğasını daha iyi anlamak için kemiklerin DNA analizinin yapılması gibi daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğunu söylüyor.

Gelecekteki araştırmaların, İspanyolların fethinden önce Orta Amerika'daki yaşama da daha fazla ışık tutabileceğini belirtiyorlar.

Independent Türkçe