Dünya'nın iç çekirdeğinin "pürüzleri" ortaya çıktı

nasa.gov
nasa.gov
TT

Dünya'nın iç çekirdeğinin "pürüzleri" ortaya çıktı

nasa.gov
nasa.gov

Depremlerden gelen sismik dalgaların hareketini gözlemleyen bilim insanları, Dünya'nın iç yapısına dair önemli bir detayı daha ortaya çıkardı.

ABD'deki Utah Üniversitesi'nden Guanning Pang liderliğindeki bir araştırma ekibinin elde ettiği verilere göre, Dünya'nın katı iç çekirdeğinin homojen değil, dokulu bir yapıya sahip olduğu ortaya çıktı.

Büyük depremlerin yarattığı sismik dalgaların gezegende hareket ederken uğradığı bozulmalar, neredeyse 100 yıldır Dünya'nın iç yapısını anlamak için kullanılıyor.

Örneğin gezegenin katı bir iç çekirdeğe sahip olduğu da 1930'larda bu sismik dalgaların yansımaları sayesinde keşfedilmişti.

Herhangi bir ülkenin nükleer cihazları test edip etmediğini gözetlemek için inşa edilen Uluslararası İzleme Sistemi'nin (IMS) kurulmasından bu yana sismik dalgaların verdiği detaylar da önemli ölçüde arttı.

Zira 1954'te kurulan IMS son derece hassas gözlemler elde ediyor.

Son araştırmada bu cihazı kullanan ekip, büyüklüğü 5,7'den büyük her depremden dalgaların çekirdekten geçişini gözlemledi. Toplamda 2 bin 455 depremin yansımaları incelendi.

Bunun sonucunda dalgaların "pürüzlü" bir yol izlediği anlaşıldı.

Saygın bilimsel dergi Nature'da yayımlanan bulgular, iç ve dış çekirdek arasındaki sınırın 500 ila 800 kilometre altında daha da pürüzlü yapılar olduğunu ortaya koydu.

Pang, "İç çekirdeğin içinde her yerde homojen olmayan yapılar var. Bunu ilk kez doğruladık" diye konuştu:

En büyük keşfimiz de şu: Homojen olmama durumu, çekirdeğin derinlerine indikçe daha da belirginleşiyor ve güçleniyor.

Independent Türkçe, IFL Science, Utah Üniversitesi



Fransa'da toplu tecavüz davası: İsimsiz sohbet sitesi Coco nasıl kullanıldı?

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

Fransa'da toplu tecavüz davası: İsimsiz sohbet sitesi Coco nasıl kullanıldı?

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

Coco, kullanıcılarının isimsiz bir şekilde iletişim kurmasını mümkün kılan, basit arayüzlü ücretsiz bir sohbet sitesiydi.

Ancak kapatılan Coco forumu "istismarcıların inine" dönüşmüş ve Dominique Pelicot'nun siteyi, eski eşi Gisèle'e yönelik korkunç bir toplu tecavüzü organize etmek için kullandığı ortaya çıkmıştı.

Perşembe günü 20 yıl hapis cezası alan Pelicot, eşine tecavüz eden erkeklerin birçoğunu yasadışı sohbet sitesi üzerinden bularak istismarını koordine etmiş ve suçlarını platform aracılığıyla örtebilmişti.
 

sdvfgrb
Site, cinayet, pedofili, homofobik saldırılar ve cinsel saldırılara karıştığı gerekçesiyle bu yıl yasaklanmıştı (Archive.ph)

Avignon'daki tıklım tıklım Vaucluse duruşma salonunda, Pelicot da dahil olmak üzere 47 erkek tecavüzden hüküm giydi. İki ayrı kişi tecavüze teşebbüsten, başka iki kişi de cinsel saldırıdan ceza aldı.

Üç ay süren duruşmada, Pelicot'nun nasıl eşine ilaç vererek kendisi ve yabancılar onu istismar ederken kayda aldığı anlatıldı. Pelicot, Avignon'daki evlerinde 10 yıl boyunca işlenen suçların 20 binden fazla videosunu arşivlemişti.

Yazılım mühendisi Isaac Steidl'ın 2003'te kurduğu isimsiz forum Coco, tecavüz davasının merkezinde yer alıyordu.

Site, kullanıcıların 18 yaşından büyük olduğunu doğrulamasını talep etse de kullanıcılar platforma giriş yaptıktan sonra hızla yaşlarını değiştirerek uydurma bir kullanıcı adıyla sohbet edebiliyordu.

İnsan hakları organizasyonları, LGBTQ+ aktivistler ve çocuk koruma kurumları Fransa'da "istismarcıların ini" diye adlandırılan siteye dair endişelerini dile getirmişti.

Fransız savcılar, bu yıl itibarıyla sitenin 23 binden fazla suç faaliyeti raporunda yer aldığını ve 480'den fazla mağdurun siteyle ilgili adli işlemlere dahil olduğunu öne sürüyor.
 

y6ju7kı8
Pelicot, Fransa'nın güneyindeki evine erkekleri çağırmak üzere "onun haberi olmadan" anlamına gelen "à son insu" anonim takma adı kullanmıştı (edinilmiştir)

Pelicot ise Fransa'nın güneyindeki evine erkekleri çağırmak üzere "onun haberi olmadan" anlamına gelen "à son insu" anonim takma adı kullanmıştı.

Pelicot, Gisèle uyurken erkeklerin onunla sevişmesinin eşiyle paylaştığı bir fetiş olduğunu iddia etmişti.

Davet edilen erkeklerin çoğu, rızaya dayalı bir cinsel rol yapma oyunu oynadıklarına inandığını öne sürerken soruşturmayı yürütenler, Pelicot'nun "tecavüz" kelimesini birçok kez açıkça kullandığını ve eşine ilaç verdiğini olası saldırganlara anlattığını tespit etmişti.
 

dferg
Sanıklar duruşmaları sırasında mahkeme salonunda Pelicot'yla (Reuters)​​​​​​

Coco, Pelicot'nun forumu yıllarca herhangi bir ceza almadan kullanabilmesini mümkün kılacak kadar denetimsizdi.

Yetkililer ancak bir market güvenlik görevlisi 2020'de onu alışveriş yapan kadınların videolarını çekmeye çalışırken yakalamasının ardından Pelicot'dan haberdar olmuştu.

Site, Fransa'nın ulusal organize suçlarla mücadele kurumu Junalco'nun soruşturma başlatması ve Fransız yasalarındaki bir değişiklikle yöneticilerin sitelerindeki belirli faaliyetlerden sorumlu tutulmasının ardından nihayet kapatılmıştı.

Junalco'ya çeşitli Avrupa ülkelerinden kurumlar da katılmış ve sitenin alan adının 2022'de Fransa'dan Guernsey'e taşındığı bildirilmesine rağmen platform bu yıl haziranda kapatılmıştı.

Savcıların siteye ya da iki yıl önce Bulgaristan'a taşındığı bildirilen kurucusu Steidl'a dava açıp açmayacağı henüz net değil.

Steidl'in avukatı Julien Zanetta, geçen aylarda CNN'e müvekkilinin Pelicot'nun işlediği suçlarda internet sitesini kullanmasına dair yorum yapmayacağını söylemişti.

Herhangi bir cinsel saldırıya uğramanız halinde Aile ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın Alo 183 hattından Adalet Bakanlığı'nın ilgili birimlerinden destek isteyebilirsiniz.

Independent Türkçe