2023-YKS sonuçları açıklandı

Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığınca, 17-18 Haziran'da düzenlenen Yükseköğretim Kurumları Sınavı'nın (2023-YKS) sonuçları açıklandı.

AA
AA
TT

2023-YKS sonuçları açıklandı

AA
AA

ÖSYM Başkanı Bayram Ali Ersoy, 2023-YKS sonuçlarına ilişkin basın toplantısı düzenledi.

Değerlendirme işlemlerinin tamamlandığını bildiren Ersoy, adayların sınav sonuçlarına ÖSYM'nin, "https: //sonuc.osym.gov.tr" adresi üzerinden erişebileceklerini söyledi.

Başarının bir ekip işi olduğunu dile getiren Ersoy, başta adaylar olmak üzere, sürece katkı sunan tüm öğretmenleri ve eğitim camiasını, adayları sınava hazırlayan velileri ve ailelerini tebrik etti. Adayların başarılarının devamını dileyen Ersoy, adayların eğitimlerini en verimli şekilde tamamlayarak ülkeye faydalı vazifelerde bulunacağına dair inancının tam olduğunu kaydetti.

Ersoy, sınav sonuçlarının açıklanmasıyla tercih sürecinin de başladığını belirterek, "2023-YKS tercih işlemleri 27 Temmuz-8 Ağustos tarihleri arasında yapılacaktır. Adaylarımız öncelikle ilgi ve yeteneklerini dikkate almalı, tercih etmeyi düşündüğü bölümlerle ilgili meslekleri iyi araştırmalılar. Yayınlayacağımız kılavuzdan bölümlere ilişkin bilgileri dikkatlice okumalarını, tercih sürecinde profesyonel destek almalarını kendilerine tavsiye ediyorum. Yapacakları tercihlerin şimdiden hayırlı olmasını diliyorum." diye konuştu.

ÖSYM Başkanı Ersoy, 2023-YKS'ye başvuran aday sayısı itibarıyla rekor kırıldığını, 3 milyon 500 binin üzerinde adayın sınava başvurduğunu bildirerek, "Sınavda sorulan sorular itibarıyla herhangi bir soru iptali ve cevap seçeneği değişikliği bulunmamaktadır. Dolayısıyla tertemiz bir YKS süreci tamamlanmıştır." ifadelerini kullandı.

Sayısal alanda birinciliği iki aday paylaştı

Sınav alanlarına göre birincileri açıklayan Ersoy, şu bilgileri verdi:

"Öncelikle Temel Yeterlilik Testi (TYT) alanında başvuran aday sayımız, 3 milyon 527 bin 443'tür. Bu adaylar arasından Harun Durak, Bor Şehit Ramazan Konuş Fen Lisesi-Niğde... Alan Yeterlilik Testi'ne (AYT) başvuran aday sayımız 2 milyon 573 bin 169'dur. Sayısal alanda iki kardeşimiz birinciliği paylaştı. Mustafa Özcan, Atatürk Anadolu Lisesi-Ankara, Namık Emre Acar, Özel Profesyonel Eğitim Fen Lisesi-Konya. Eşit ağırlık alanında Emre Ekici, Süleyman Demirel Fen Lisesi-Afyonkarahisar, sözel alanda Ahmet Berk Takır, Kabataş Erkek Lisesi- İstanbul. Yabancı Dil Testi alanında başvuran aday sayımız 338 bin 9'dur. Bu alanda Almanca için Volkan Emre Eke, Atatürk Lisesi-İzmir, Arapça alanında Hüseyin Furkan Erdem, Mustafa Büyükkaplan Anadolu İmam Hatip Lisesi-Konya, Fransızca alanında Emirhan Kılıç, Galatasaray Üniversitesi Galatasaray Lisesi-İstanbul, ingilizce alanında Metin Furkan Amarat, Özel Buca Doğa Fen ve Teknoloji Lisesi-İzmir, Rusça alanda Bengisu Akbaba, Özel Takev Anadolu Lisesi-İzmir."

Birincileri tebrik eden Ersoy, "Onlar bizim geleceğimiz. Biliyor ve inanıyoruz ki bir milletin ve devletin gücü, tankı, topu, silahı, teknolojisi değil bunun yanında en önemlisi büyük Türkiye ideali yolunda vatan, millet aşkıyla çalışan gençliğidir. Biz gençlerimize güveniyoruz. Onlar bizim yarınlarımızın teminatıdır. Sonuçların hayırlı olmasını diler, tercihlerinin puanlarına uygun, gönüllerinin dileyince olmasını temenni ederim. Sonuçların adaylarımıza, ailelerine, tüm millete hayırlı olmasını dilerim." değerlendirmesinde bulundu.



Samanyolu'nun kalbindeki gizemli parıltı, karanlık maddenin ilk kanıtı olabilir

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Samanyolu'nun kalbindeki gizemli parıltı, karanlık maddenin ilk kanıtı olabilir

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Galaksimizin ortasından gizemli bir parıltı geliyor ve bilim insanları, bunun evrenin en derin gizemlerinden birinin çözülmesine katkı sağlayabileceğini söylüyor.

Samanyolu'nun merkezine doğru giden gama ışınlarının dağınık parıltısı onlarca yıldır açıklanamıyor. Ancak araştırmacılar, bunun karanlık madde parçalarının çarpışması veya nötron yıldızlarının kendi etraflarında dönmesi sonucu ortaya çıkmış olabileceğine inanıyor.

Eğer ilk açıklama doğruysa ve parıltı karanlık maddeden kaynaklanıyorsa bu, karanlık maddenin gerçekten var olduğuna dair ilk kanıtı sunabilir.

Johns Hopkins Üniversitesi'nde fizik ve astronomi alanında öğretim üyesi ve çalışmanın ortak yazarı Joseph Silk yaptığı açıklamada, "Evrene egemen olan karanlık madde galaksileri bir arada tutuyor. Son derece önemli ve büyük bir çabayla, onu tespit etmemizi sağlayacak yollar arıyoruz" diyor.

Gama ışınları ve özellikle galaksimizin merkezinde gözlemlediğimiz fazladan ışınım, ilk ipucumuz olabilir.

Bilim insanları yeni bir çalışmada karanlık maddenin Samanyolu'nun hangi bölgelerinde bulunmasını beklediklerini gösteren bir harita hazırladı. Galaksinin ilk yıllarında karanlık madde ve diğer maddelerden oluşan daha küçük sistemler galaksinin merkezine doğru gelip kümelenerek karanlık madde arasındaki çarpışma sayısını artırıyordu.

Bu haritalar, Samanyolu'nun merkezindeki gama ışınları parıltısının karanlık maddeden kaynaklandığını gösteren bir dizi kanıt arasında yer alıyor. Simülasyonların, gerçek dünyada gözlemlenen sinyallerle aynı özellikleri taşıdığını belirtiyorlar.

Ancak yeniden uyanan yaşlı nötron yıldızlarının da aynı kanıtların çoğunu açıklayabilecek ışığı yayabileceğini belirtiyorlar. Fakat bu teorinin işe yaraması için bilim insanlarının, aslında gördüklerinden daha fazla pulsarın var olduğunu öne sürecek şekilde matematik hesaplamalarını biraz değiştirmesi gerekiyor.

Araştırmacılar, nihayetinde başka bir deneyin daha fazla kesinlik sağlayacağını ve karanlık maddenin varlığına dair ilk kanıtı sunabileceğini umuyor. Gama ışınları daha yüksek enerjiye sahipse, muhtemelen bu yıldızlardır ve daha düşük enerjili ışınlarsa muhtemelen karanlık madde arasındaki çarpışmalardan kaynaklanıyordur.

Silk, "Bence net bir sinyal doğrudan bir kanıt olurdu" diyor.

O zamana kadar, Samanyolu çevresindeki diğer galaksilerin de benzer simülasyonlarını yaparak bunları verilerle karşılaştırmayı umuyorlar.

Silk, "Yeni verileri inceleyerek hangi teorinin daha geçerli olduğunu ortaya koymamız mümkün" ifadelerini kullanıyor. 

Ya da belki hiçbir şey bulamayız, bu durumda çözülmesi gereken daha da büyük bir gizemle karşı karşıya kalırız.

Independent Türkçe


"Kıyamet ustası" László Krasznahorkai'nin 5 eseri

Birçok farklı ülkede yaşayan László Krasznahorkai, çığır açıcı eserleriyle kariyerinde Man Booker ve Prix Formentor gibi saygın ödüllere layık görüldü (Reuters)
Birçok farklı ülkede yaşayan László Krasznahorkai, çığır açıcı eserleriyle kariyerinde Man Booker ve Prix Formentor gibi saygın ödüllere layık görüldü (Reuters)
TT

"Kıyamet ustası" László Krasznahorkai'nin 5 eseri

Birçok farklı ülkede yaşayan László Krasznahorkai, çığır açıcı eserleriyle kariyerinde Man Booker ve Prix Formentor gibi saygın ödüllere layık görüldü (Reuters)
Birçok farklı ülkede yaşayan László Krasznahorkai, çığır açıcı eserleriyle kariyerinde Man Booker ve Prix Formentor gibi saygın ödüllere layık görüldü (Reuters)

Minerva'nın Baykuşu bu hafta, Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan Macar yazar László Krasznahorkai'nin labirentvari eserlerinin peşinden gidiyor. 

İsveç Akademisi, 71 yaşındaki yazarın "kıyametvari dehşetin ortasında sanatın gücünü yeniden teyit eden etkileyici ve vizyoner eserleri nedeniyle" ödüle layık görüldüğünü açıkladı.

Amerikalı denemeci Susan Sontag'in de "kıyamet ustası" diye nitelediği Krasznahorkai, yer yer yüzlerce sayfa süren cümleleriyle bilindik anlatı tekniklerini altüst edip kendine has bir üslup yaratmayı başaran nadir yazarlardan. 

Okuru her şeyin dağılmaya yüz tuttuğu bir dünyaya gönderen romanlarında, zamanın askıya alındığı tuhaf bir yersizlik yurtsuzluk deneyimi kadar bir anda patlayıveren kahkahalar ve keskin bir mizah da işbaşında. 

"Aslında yazar olmayı hiç istememiştim" diyen Krasznahorkai, Macar yönetmen Béla Tarr'ın yakın dostu ve onun 6 filminin senaryosunu kaleme aldı. 

Listedeki kitaplar, Krasznahorkai'nin tepetaklak dünyasına 5 farklı kapıdan giriş sunuyor.

Şeytan Tangosu

Krasznahorkai'nin 31 yaşındayken yayımladığı ilk romanı Şeytan Tangosu'nda (Satanstango) adeta donup kalmış bir zamana kriz ve çöküş duygusu eşlik ediyor. 

Tango adımlarını andıracak şekilde altı adım ileri (I-VI'ya), altı adım geri (VI'dan I'e) giden bölümlerden oluşan roman, terk edilmiş bir köyde dünyadan neredeyse izole şekilde yaşayan insanları konu ediniyor. 

sdfrgt
Edebi üslup ve biçimde radikal yenilikler getiren yaklaşık 330 sayfalık romanın her bölümü tek bir paragraftan oluşuyor (Can Yayınları)​​​​​

Ancak gelecekten umudunu, birbirlerine güvenlerini ve dayanışma ruhunu yitirmiş köylülerin hayatı, öldüklerini sandıkları Irimiás'ın gizemli şekilde geri dönüşüyle değişir.

Kendini bir nevi kurtarıcı ve peygamber olarak tanıtan Irimiás'ın köylülerin üzerindeki hipnotize edici etkisi, dönemin komünist Macaristan'ının eleştirisini içerdiği gibi, genel anlamda bir insanlık komedyasının sahnelenişine de dönüşür. 

Bela Tarr, 1985'te yayımlandığı gibi büyük ilgi uyandıran Şeytan Tangosu'nu aynı adla 1994'te beyazperdeye taşımış, ortaya 7 saati aşan siyah-beyaz bir yapıt çıkmıştı. 

Macarcadan çeviren: Bülent Şimşek, 328 s., 2013, Can Yayınları

Direnişin Melankolisi

Şeytan Tangosu'ndan 4 yıl sonra yayımlanan Direnişin Melankolisi (Az ellenállás melankóliája) de yine Gogolvari bir jestle taşraya dışarıdan gelenin, kasaba yaşamının hakikatlerini ortaya serdiği bir dönüşümün hikayesini anlatıyor. 

1989'da yayımlanan romanda kasabaya gelen gizemli sirkin etrafında şekillenen olaylar, kasaba sakinleri arasında huzursuzluğa yol açar. 

dfrgt
Britanyalı eleştirmen James Wood, Direnişin Melankolisi'ni "kıyamet güldürüsü" diye nitelemişti (AFP)

Görünmez düşmanlarla, "dış mihraklarla" savaşan Eszter Hanım için bu kaos ortamı, tüm kasabayı kontrol edebileceği bir fırsat sunar. Doğu Bloku'nda birçok protestonun yaşandığı bir dönemde kaleme alınan Direnişin Melankolisi, ironi ve karamsarlık arasında salınırken hem insan ilişkilerinin karanlık yönleri hem de toplumsal dönüşüm girişimlerinin çıkmazları üzerine düşünüyor.

Krasznahorkai'nin sonradan senaryoya dönüştürdüğü anlatı, yine Béla Tarr tarafından 2000'de Karanlık Armoniler (Werckmeister harmoniak) adıyla sinemaya uyarlanmıştı. 

Macarcadan çeviren: Leyla Önal, 376 s., 2023, Can Yayınları

Savaş ve Savaş

Krasznahorkai, Savaş ve Savaş (Háború és háború) üzerinde çalışırken Avrupa'da uzun bir seyahate çıktı, farklı ülkelerde yaşadı. Daha sonra rotasını ABD'ye çeviren yazar, bir süre New York'ta ünlü şair Allen Ginsberg'ün dairesinde kaldı. 

Romanın tamamlanmasında Beat kuşağının ikonik isimlerinden Amerikalı şairin büyük katkısı olduğunu söyleyen Krasznahorkai, Savaş ve Savaş'ta da bir elyazmasına kafayı takan Macar arşivci Korin'in New York şehrine yolculuğunu anlatıyor. 

dfrt
Savaş ve Savaş, 1999'da yayımlandı (AFP)

Bir savaştan kaçmak isterken bir başka savaşa yakalanan dört arkadaşın hikayesini konu edinen bu elyazması Korin'i derinden sarsar. Belgeyi çalar ve herkesin erişimine açmak için bunu internette paylaşmaya karar verir. 

Bir saplantı ve kendine amaç edinme arzusunu ele alan roman, diğer yandan insanın yakasını bırakmayan kaybolmuşluk ve amaçsızlık duygusunun baskısını da kaydediyor. 

Macarcadan çeviren: Gün Benderli, 320 s., 2025, Can Yayınları

Seiobo Orada, Aşağıdaydı

İlk romanının yakaladığı başarıyla dönemin Batı Almanya yönetiminden burs alan Krasznahorkai, 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Almanya'ya gitti. Sonrasında Doğu Asya'ya uzun bir yolculuğa çıkan yazar Moğolistan ve Çin'de bir süre yaşadı, farklı dönemlerde Japonya'ya da gitti ve Kyoto'da kaldı. 

Doğu Asya'nın estetik ve felsefi anlayışlarından etkilenen Krasznahorkai, bunları kendi geçmişi ve Avrupa kültürüyle harmanlayarak sıradışı eserler kaleme aldı. Bunlardan biri olan Seiobo Orada, Aşağıdaydı (Seiobo járt odalent), kusursuzluk peşinde ölümlüler diyarına inen Japon tanrıçası Seiobo'nun peşine takılıyor.

gthyrgt
Romanı oluşturan 17 bölüm, Fibonacci dizisine göre 1'den başlayıp 2584'te bitecek şekilde numaralandırılıyor​​​​​ (Reuters)

Farklı dönemlerde yaşayan, kimi kurgusal kimi gerçek sanatçıların yaratım süreçlerini takip eden hikayelerden oluşan 2008 çıkışlı roman, kadim ritüellerin peşinde içkinlik, yücelik, ölümlülük ve hakikat gibi en temel meselelerin etrafında girilmemiş patikalarda dolanıyor. 

Macarcadan çeviren: Gün Benderli, 432 s., 2019, Can Yayınları

Herscht 07769

Saplantılı ve safdil Florian Herscht'in hikayesini anlatan Herscht 07769, okuru Almanya'da neo-Nazilerin, kuantum fiziğinin ve tuhaf karşılaşmaların ortasına gönderiyor. 

Thüringen eyaletindeki hayali Kana kasabasında yaşayan yetim Herscht, "Patron" lakaplı bir neo-Nazi tarafından duvarlardaki çeşitli grafitileri temizlemesi için işe alınır. 

dfgthy
Herscht 07769, tek bir cümleden oluşan yaklaşık 400 sayfalık sıradışı bir yapıt (AP)

​​​​​Fizik öğrencisi başkarakter, antimaddenin evrende fazla biriktiğini ve bunun kozmik bir kaosa yol açacağı fikrine kapılır. Panikler ve bu büyük felaketi önlemesi için dönemin Almanya Başbakanı ve kuantum kimyasında doktora derecesine sahip Angela Merkel'e bir sürü mektup yazar.

Avrupa'da radikal sağın yükselişinin gölgesinde geçen anlatı, Forrest Gump'ı andıran Florian'ın Merkel'e mektupları ve Bach saplantısı etrafında gittikçe sıradışı bir yere doğru sürüklenir. 

Macarcadan İngilizceye çeviren: Ottilie Mulzet, 406 s., 2024, New Directions Publishing
 

Yahudi babası Nazi işgalinden sağ kurtulan Krasznahorkai'nin neredeyse her eserini birer politik alegori olarak okumak mümkün. Gelgelelim onun yazı ufkunun genişliği, eserlerin kaleme alındığı dönemle sınırlandırılmasını veya herhangi bir "edebi akımın" çerçevesine sıkıştırılmasını imkansız kılıyor. Yapıtlarındaki insan komedyasında tarih kadar dil, düşünce ve hayatın kendisi de her seferinde baştan düşünülmesi gereken bir soru olarak kalıyor.

Siyasetçilerin her gün savaş tamtamlarını çaldığı, piyasanın emrine amade kılınmış, körlemesine ilerleyen teknolojinin eline terk edilmiş bir dünyada, bu trajikomediyi dillendiren eserleri yeniden okumak gerekiyor. 

Krasznahorkai, yıllar önce verdiği bir söyleşide "Bu boktan hayatta tek amacımız daha fazla para kazanmak mı?" diye sorduktan sonra merceği genişletip şöyle devam etmişti:

10 bin yılın sonunda vardığımız yer bu mu? Gerçekten mi? Mikrofonumuz, dizüstü bilgisayarımız, teknolojik bir toplumumuz var, hepsi bu mu? Çok üzücü, büyük bir hayal kırıklığı. Leonardo'dan Einstein'a, Buda'dan Endre Szemerédi'ye kadar insanlık tarihinde pek çok dahi vardı, bunlar inanılmaz şahsiyetlerdi ve çalışmaları muazzam derecede önemliydi, ama biz bunlarla hiçbir şey yapamıyoruz, neden?

Independent Türkçe


Hibrit otomobiller benzinli araçlar kadar kirliliğe yol açıyor

Yeni bir araştırmaya göre, şarj edilebilir hibrit elektrikli araçlar, benzinli otomobiller kadar kirliliğe neden oluyor (Reuters)
Yeni bir araştırmaya göre, şarj edilebilir hibrit elektrikli araçlar, benzinli otomobiller kadar kirliliğe neden oluyor (Reuters)
TT

Hibrit otomobiller benzinli araçlar kadar kirliliğe yol açıyor

Yeni bir araştırmaya göre, şarj edilebilir hibrit elektrikli araçlar, benzinli otomobiller kadar kirliliğe neden oluyor (Reuters)
Yeni bir araştırmaya göre, şarj edilebilir hibrit elektrikli araçlar, benzinli otomobiller kadar kirliliğe neden oluyor (Reuters)

Yeni bir rapor, şarj edilebilir hibrit elektrikli araçların (plug-in hybrid electric vehicles / PHEV'ler) neredeyse benzinli otomobiller kadar kirliliğe neden olduğunu ortaya koydu.

Tamamen elektrikli otomobillerin aksine hibrit araçlar hem elektrikli bataryalardan hem de içten yanmalı motorlardan güç alıyor ve otomobil üreticileri tarafından daha uzun mesafeler kat ederken emisyonları azaltmanın yolu olarak satılıyor.

Ancak 2021 ve 2023 arasında 800 bin Avrupa otomobili üzerinde yapılan analiz, şarj edilebilir hibritlerin "gerçek dünya"da, laboratuvar testlerinin gösterdiğinden neredeyse 5 kat daha fazla kirliliğe neden olduğunu ortaya koydu.

Kâr amacı gütmeyen savunuculuk örgütü Transport and Environment, PHEV'lerin benzinli ve dizel otomobillere göre sadece yüzde 19 daha az CO2 yaydığını tespit etti; ancak daha önceki laboratuvar testleri, yüzde 75 daha az kirliliğe yol açtıklarını öne sürüyordu.

Araç içi yakıt tüketim sayaçlarından toplanan veriler, gerçek dünya karbondioksit salımının, standart laboratuvar testlerinden elde edilenlerden 4,9 kat daha fazla olduğunu gösterdi; 2021'deyse 3,5 kat daha yüksekti.

Transport and Environment araştırmacısı ve raporun ortak yazarı Sofía Navas Gohlke, The Guardian'a şunları söyledi: 

Gerçek dünyadaki emisyonlar artarken, resmi emisyonlar azalıyor. Giderek kötüleşen bu fark, gerçek bir sorun. Sonuç olarak PHEV'ler neredeyse benzinli otomobiller kadar kirlilik yaratıyor.

Araştırmacılar, araçlar sadece elektrikli modda kullanıldığında bile elektrikli motorların tek başına çalışacak kadar güçlü olmadığını buldu. Bu, motorların elektrikli modda kat edilen mesafenin neredeyse üçte birinde fosil yakıt kullanması gerektiği anlamına geliyor.

Hibrit araçların elektrik menzilini uzatma eğilimi de emisyonların artmasına yol açıyor. Daha büyük bataryalar araçları ağırlaştırarak motor modunda daha fazla yakıt yakmasına yol açıyor.

Ayrıca bu ağır araçlar bataryayla çalıştırıldığında daha küçük arabalara göre daha fazla enerji tüketiyor. Veriler, 75 km'nin üzerinde elektrikli menzile sahip şarj edilebilir hibritlerin, 45 ila 75 km menzile sahip olanlardan ortalama daha fazla CO2 saldığını gösteriyor.

Avrupa otomotiv endüstrisi, AB'nin sıfır emisyonlu otomobiller için son tarih olarak belirlediği 2035'ten sonra hibrit otomobil satışına izin verilmesini istiyor.

Transport and Environment'ın otomobil direktörü Lucien Mathieu şöyle diyor:

Şarj edilebilir hibritler için kuralları gevşetmek, Avrupa'nın otomobil CO2 yasasının gövdesine delik açmak gibi olur. Otomobil üreticileri, piyasayı uygun fiyatlı sıfır emisyonlu otomobillere yönlendirmek yerine, pahalı ve çevreyi kirleten PHEV'lerle dolduracak. Bu durum, piyasanın acilen ihtiyaç duyduğu elektrikli araç yatırımı güvencesini baltalama riski taşıyor.

Raporda ayrıca PHEV'lerin hem elektrikli hem de motor modlarındaki gizli yakıt tüketimi nedeniyle, sürücülere iddia edilen yakıt ve şarj maliyetinden yılda 500 euro daha fazla maliyet çıkardığı da tespit edildi.

Şarj edilebilir hibritlerin sürüşü daha pahalı ancak satın alma maliyeti de temiz alternatiflere göre daha yüksek fiyatlı. Bloomberg Intelligence'a göre 2025'te Almanya, Fransa ve Birleşik Krallık'ta PHEV'lerin ortalama satış fiyatı 55 bin 700 euro. Bu, bataryalı bir elektrikli otomobilin ortalama fiyatından 15 bin 200 euro daha yüksek.

Independent Türkçe