Finlandiya gerçekten dünyanın en mutlu ülkesi mi? Mutluluk sıralamasıyla ilgili yanlış anlaşılan 5 şey

"Finlandiya'nın mutluluğu basit bir kurala bağlı"

Finlandiya'da hem başkent Helsinki'de hem de kırsal bölgelerde turistlere mutluluk dersleri veriliyor (AFP)
Finlandiya'da hem başkent Helsinki'de hem de kırsal bölgelerde turistlere mutluluk dersleri veriliyor (AFP)
TT

Finlandiya gerçekten dünyanın en mutlu ülkesi mi? Mutluluk sıralamasıyla ilgili yanlış anlaşılan 5 şey

Finlandiya'da hem başkent Helsinki'de hem de kırsal bölgelerde turistlere mutluluk dersleri veriliyor (AFP)
Finlandiya'da hem başkent Helsinki'de hem de kırsal bölgelerde turistlere mutluluk dersleri veriliyor (AFP)

Finlandiya, Dünya Mutluluk Raporu'nun yıllık sıralamasında üst üste 6 kez dünyanın en mutlu ülkesi seçildi.

Bazı yorumcular, Finlandiya'nın "mutluluk istikrarını" sıkıcı bulurken, bazıları da ülkenin bu listede neden hep üst sıralarda yer aldığını anlamaya çalışıyor.

Finlandiyalı felsefeci ve yazar Frank Martela ise mutluluk sıralamasıyla ilgili bazı maddelerin yanlış anlaşıldığını dile getiriyor.

Martela, kendi internet sitesinde yayımladığı bir yazıda Finlandiya'nın dünyanın en mutlu ülkesi olmasının tam olarak ne anlama geldiğinin kavranabilmesi için en yaygın 5 yanlış anlaşılmayı sıralıyor.

Martela, okuduğu 40'tan fazla röportajda en öne çıkan yanlış anlaşılmaları bu 5 maddede topluyor:

1. Tüm sıralama tek bir soruya dayanıyor

Mutluluk sıralamasının sosyal destek, gelir, sağlık, özgürlük ve yolsuzluğun olmaması gibi faktörlere dayandığı düşünülebilir. Ancak Martela, böyle olmadığını belirtiyor.

Yazara göre dünyanın en mutlu ülkesini belirlemek için yapılan anketlerde her ülkeden yaklaşık bin kişiye şu soru soruluyor:

Lütfen basamakları en altta 0'dan en üstte 10'a kadar numaralandırılmış bir merdiven hayal edin. Merdivenin tepesinin sizin için mümkün olan en iyi hayatı temsil ettiğini ve merdivenin alt kısmının sizin için mümkün olan en kötü hayatı temsil ettiğini söylediğimizi varsayalım. Şu anda kişisel olarak merdivenin hangi basamağında durduğunuzu hissettiğinizi söyler misiniz?

Bu sorunun cevaplarına dayanarak bir ortalama hesaplanıyor ve bu ortalama, söz konusu ülkenin mutluluk puanı oluyor.

2. Sadece Finlandiya değil, bütün İskandinavya

Yayımlanan son raporda ortalama puanı 7,80 olan Finlandiya'yı 7,59'da Danimarka ve 7,53'le İzlanda izlemişti.

Martela buradan hareketle genel olarak İskandinavların bu soruya benzer yanıtlar verdiği sonucuna ulaşıyor.

"İskandinav ülkelerinin istikrarlı başarısı çarpıcı. 5 İskandinav ülkesi (Finlandiya, İsveç, Norveç, Danimarka ve İzlanda) dünyanın ilk 7'sinde" diyen yazar, şöyle ekliyor:

Finlandiya'nın başarısı için açıklama ararken, İskandinav ülkelerinin diğer ülkelere kıyasla neyi doğru yaptığını incelemeye odaklanıyorum.

3. Kültürel alışkanlıklar değil kurumlar

Finlandiya, Danimarka'yı geride bıraktığında Fin sauna kültürü ve "sisu adı verilen mistik kültürel özelliklere dikkat çekildi. Ancak Martela, sırrın bu öğeler olmadığı görüşünde.

Martela'ya göre yolsuzluğun olmaması, basın özgürlüğü, hukukun üstünlüğü veya demokrasi kalitesi sıralamalarına bakıldığında, Finlandiya ve diğer İskandinav ülkeleri sürekli olarak dünyanın en iyi performans gösteren ülkeleri arasında yer alıyor.

Yazar bu yüzden söz konusu listelerdeki başarıyı güvenilir kurumların varlığına bağlıyor:

İskandinav ülkelerinin ünlü olduğu refah politikalarıyla (ücretsiz sağlık hizmeti, ücretsiz eğitim, işsizlik yardımları ve emekli maaşları) birleştirin. Büyük resmi görmeye başlarsınız.

4. İnsanları mutlu etmekle değil, mutsuzluk kaynaklarını ortadan kaldırmakla ilgili

Martela ayrıca, "Devlet vatandaşı mutlu edemez. Ancak iyi işleyen kurumlar ve sosyal yardım hizmetleri, insanların hayatındaki birçok mutsuzluk kaynağını ortadan kaldırabilir" diyor.

Finlandiya'da ve diğer İskandinav ülkelerinde dünyanın herhangi bir yerinde olduğundan daha az mutsuz insan var.

5. Mutluluk sıralaması sadece bir eğlence değil, ciddi bir politik hedef olmalı

Yazara göre politika yapıcılar, ülkenin başarısını ve ilerlemesini değerlendirirken çok uzun süredir ekonomik ölçütlere odaklanıyor.

"İşleyen bir ekonomi, yoksulluğun ortadan kaldırılmasında önemli bir faktör. Ama ülke ne kadar zenginse, insanların mutluluğu ve yaşam kalitesi ekonomiye o kadar az bağlı olur" diyen yazar, şöyle ekliyor:

Tüm hükümet anayasaları, yalnızca, altında yaşayanların mutluluğunu artırma eğiliminde oldukları oranda değerlidir.

Bu yüzden Martela, Fin mutluluğunun basit ama uygulamada zor bir kurala bağlı olduğunu vurguluyor:

Sadece dar bir seçkinler grubuna değil, genel olarak yurttaşlara gerçekten hizmet eden kurumlar inşa edin.

 

Independent Türkçe, Frank Martela



Netflix'in yeni Narnia filminin kötüsü bulundu

Emma Mackey'nin Asa Butterfield'la başrolleri paylaştığı BAFTA ödüllü Sex Education, ilk kez 2019'da izleyiciyle buluşmuş ve 4 sezonun ardından sona ermişti (Netflix)
Emma Mackey'nin Asa Butterfield'la başrolleri paylaştığı BAFTA ödüllü Sex Education, ilk kez 2019'da izleyiciyle buluşmuş ve 4 sezonun ardından sona ermişti (Netflix)
TT

Netflix'in yeni Narnia filminin kötüsü bulundu

Emma Mackey'nin Asa Butterfield'la başrolleri paylaştığı BAFTA ödüllü Sex Education, ilk kez 2019'da izleyiciyle buluşmuş ve 4 sezonun ardından sona ermişti (Netflix)
Emma Mackey'nin Asa Butterfield'la başrolleri paylaştığı BAFTA ödüllü Sex Education, ilk kez 2019'da izleyiciyle buluşmuş ve 4 sezonun ardından sona ermişti (Netflix)

Netflix'in Narnia uyarlamasında Beyaz Cadı bulundu.

Britanyalı oyuncu Emma Mackey, Greta Gerwig'in C.S. Lewis imzalı çok satan roman serisi Narnia Günlükleri'nin (The Chronicles of Narnia) sinema uyarlamasında, kötü kalpli büyücü Beyaz Cadı'ya hayat verecek.

Yayın devinin yapımcılığını üstlendiği projede Gerwig, serinin 6. kitabı olan Büyücünün Yeğeni'ni (The Magician's Nephew) sinemaya uyarlıyor. Bu proje aynı zamanda Gerwig'le Mackey'yi gişe canavarı Barbie'den sonra yeniden bir araya getiriyor. 29 yaşındaki Mackey, Gerwig'in gişede 1 milyar doları aşan Barbie filminde de rol almıştı.

Charli XCX'in adı geçiyordu

Aylardır oyuncu kadrosuna dair çeşitli söylentiler dolaşıyordu. Bir dönem pop yıldızı Charli XCX'in Beyaz Cadı rolü için adı geçse de bu ihtimal gerçekleşmedi. Pek çok oyuncunun talip olduğu rol için son aşamada Emma Mackey'yle Cevher'le (The Substance) dikkat çeken Margaret Qualley arasında seçim yapıldı.

Beyaz Cadı, gerçek adıyla Jadis, sadece Büyücünün Yeğeni'nin değil, serinin en bilinen kitabı Aslan, Cadı ve Dolap'ın (The Lion, the Witch and the Wardrobe) da başlıca kötü karakteri. Narnia'yı sonsuz bir kışa mahkum eden ve düşmanlarını taşa çeviren karakter olarak hafızalarda yer ediyor.

Proje hâlâ oyuncu seçimi aşamasında. Emma Mackey'nin yanı sıra, Narnia'nın kralı Aslan'ı seslendirmesi için Oscarlı usta oyuncu Meryl Streep'le de görüşmeler sürüyor.

Netflix, alışılmışın dışında bir kararla, Narnia'yı 2026 sonbaharında iki haftalığına IMAX salonlarında vizyona sokacak. Bu özel gösterim, yönetmen Gerwig'in isteğiyle gerçekleşecek.

Bu rol, Mackey'nin hızla yükselen kariyerini daha da perçinleyecek gibi görünüyor. Netflix dizisi Sex Education'la yıldızı parlayan oyuncu, Nil'de Ölüm (Death on the Nile) ve Barbie'nin kadrosunda yer almıştı. Son olarak, Emily Brontë'nin hayatını konu alan Emily adlı filmdeki başrolüyle çeşitli ödüllerde adaylıklar kazanmıştı.

Mackey, şu sıralar J.J. Abrams'ın yeni projesinde Glen Powell ve Jenna Ortega'yla birlikte kamera karşısında. 

Mackey, geçen yıl BAFTA Yükselen Yıldız Ödülü'nün de sahibi olmuştu.
Independent Türkçe, Hollywood Reporter, Variety