Christopher Nolan neden karmaşık filmler çektiğini açıkladı

Yönetmen, Oppenheimer'dan önceki filmi Tenet'ten alıntı yaparak, izleyicilere filmlerini anlamak için fazla uğraşmamalarını söyledi

Nolan'ın 2010 tarihli Başlangıç filminde Leonardo DiCaprio, Joseph Gordon-Levitt, Elliot Page ve Tom Hardy rol almıştı (Warner Bros)
Nolan'ın 2010 tarihli Başlangıç filminde Leonardo DiCaprio, Joseph Gordon-Levitt, Elliot Page ve Tom Hardy rol almıştı (Warner Bros)
TT

Christopher Nolan neden karmaşık filmler çektiğini açıkladı

Nolan'ın 2010 tarihli Başlangıç filminde Leonardo DiCaprio, Joseph Gordon-Levitt, Elliot Page ve Tom Hardy rol almıştı (Warner Bros)
Nolan'ın 2010 tarihli Başlangıç filminde Leonardo DiCaprio, Joseph Gordon-Levitt, Elliot Page ve Tom Hardy rol almıştı (Warner Bros)

Senarist ve yönetmen Christopher Nolan'ın filmlerinin çoğu doğrusal olmayan ve karmaşık anlatılara sahip. 52 yaşındaki sinemacı, hikaye anlatımına neden bu şekilde yaklaştığını samimi bir şekilde açıkladı.

Nolan'ı tüm dünyaya tanıtan her ne kadar Batman üçlemesi olsa da yönetmen aslında filmografisindeki karmaşık filmleriyle de dikkat çekiyor.

Prestij'deki (The Prestige) el çabukluğundan Başlangıç'ın (Inception) çok katmanlı rüya alemi ve Tenet'in ters entropisine kadar, Nolan'ın pek çok filmini gerçekten anlamak için birden fazla kez izlemek gerekiyor. 

Hugo Décrypte'yle yaptığı ve eleştirmenlerin bayıldığı Oppenheimer'ı tanıttığı söyleşide Nolan, filmlerinin karmaşık doğasına değindi.

Açıklamasına Tenet'teki "Anlamaya çalışmayın, sadece hissedin" repliğiyle başlayan Nolan, hikaye anlatımına yaklaşımını aktarmak için sinema tarihine işaret etti.

Filmlere basitlik ve karmaşıklık arasındaki denge açısından bakmıyorum, bence bu gerçekten gizemle ilgili. Filmlerden beklentilerimiz, aslında tüm hayatım boyunca, 1950'lerden beri televizyon ve televizyonun beklentileri tarafından şekillendirildi.

"Ve bazen bu talihsiz bir durum. Bu yüzden sık sık kronolojik ve doğrusal olmayan yapılar kullanıyorum" diyen Nolan, sözlerini şöyle sürdürdü:

Bu, televizyon ortaya çıkana kadar sessiz dönemde, ilk sesli filmlerde çokça yapılan bir şeydi. Sonra televizyon, 1950'lerden itibaren televizyon izleme biçimimiz nedeniyle daha doğrusal, daha basit bir yaklaşım dayattı.

Ardından DVD ve şimdi de yayın platformlarının dönemine gelindiğini anımsatan Nolan, izleyicilerin bu şekilde daha macaracı olabildiğini vurguladı.

Bir şeyi izleyebiliyor, durdurabiliyor, geri sarabiliyor, bir göz atabiliyorsunuz. Böylece daha yoğun, daha karmaşık anlatılar oluşturabiliyoruz.

"Ama nihayetinde, bir sinema salonunda seyirciyle birlikte yaşanan deneyim gizemle ilgili olmalı" diyen Kanadalı yönetmen, sözlerini şöyle sürdürdü:

Hikayenin tamamını en başından anlamak istemezsiniz. Aksi takdirde, ortaya çıkacak bir şey kalmaz. Bu yüzden, aslında film yapımcısının işi, seyircinin biraz önünde olmaya çalışmaktır; ne çok önünde, ne de çok arkasında. Seyircinin gerisinde kaldığınızda, seyirci bir şeyleri siz açıklamadan önce anlıyor ve hayal kırıklığına uğruyor.

Independent Türkçe, ScreenRant, CBR



Araştırmacılar sinekleri kokain bağımlısı yapmak için genetiklerini değiştirdi

Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)
Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)
TT

Araştırmacılar sinekleri kokain bağımlısı yapmak için genetiklerini değiştirdi

Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)
Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)

Bilim insanları meyve sineklerinin genetiğini değiştirerek kokaini sevmelerini sağladı. Çalışmanın insanlardaki kokain bağımlılığını daha iyi anlama ve tedavi etmeye katkı sunması bekleniyor. 

Meyve sinekleri ve insanlar birbirlerine sanılandan daha fazla benziyor. Örneğin bu iki türde çeşitli hastalıklardan sorumlu genlerin yaklaşık yüzde 75'inin aynı olması, bilim insanlarının ilgisini çekiyor. Sinekler üzerindeki genetik incelemeler, bu hastalıkların daha iyi anlaşılmasına katkı sağlıyor.

Bu rahatsızlıklardan biri de kokain gibi maddelere karşı gelişen bağımlılıklar. Utah Üniversitesi'nden Dr. Adrian Rothenfluh, "Son yıllarda, sinekler ve insanların birçok açıdan sandığımızdan daha fazla birbirine benzediği ortaya çıktı" diyerek ekliyor: 

Örneğin sineklerin alkole verdiği tepkiyi düzenleyen genlerin, insanlardaki alkol bağımlılığında da rol oynadığını birçok kez gösterdik. Bu durumun kokain bağımlılığıyla bağlantılı genler için de geçerli olacağını ve bunların sineklerdeki etki mekanizmasını inceleyebileceğimizi düşünüyoruz.

Ancak sineklerin kokaini sevmemesi bu çalışmaların önünde engel teşkil ediyordu. Meyve sineklerinin bacaklarındaki tat reseptörleri, böceğin bir şeyi yemeden önce zararlı olup olmadığını algılamasını sağlıyor. 

Dr. Rothenfluh ve ekip arkadaşları yeni çalışmalarında kokainin acı tadı nedeniyle bu reseptörlere yakalandığını ve sineklerin maddeden bu yüzden uzak durduğunu doğruladı. Araştırmacılar daha sonra sineklerin genetiğini değiştirerek bu reseptörleri devre dışı bıraktı.

Bulguları hakemli dergi Journal of Neuroscience'ta 2 Haziran Pazartesi günü yayımlanan çalışmada genetiği değiştirilmiş sineklerin kokaini sevdiği gözlemlendi. Düşük seviyede kokain içeren şekerli su verilen sinekler 16 saat içinde bu içeceği tercih etmeye başladı.

Dr. Rothenfluh, "Düşük dozlarda, tıpkı insanlar gibi koşuşturmaya başlıyorlar" diyor: 

Çok yüksek dozlardaysa yine insanlar gibi hareket edemez hale geliyorlar.

Bilim insanları genetiğiyle oynanmış sinekleri üretmeyi artık öğrendiği için çalışmalarını daha kolay ve hızlı yürütmeyi umuyor. Meyve sineklerinin hızlı yaşam döngüsü ve nispeten basit genetik yapıları, üzerlerinde insanlara kıyasla daha kolay deney yapılmasına imkan tanıyor. 

Makalenin yazarlarından Travis Philyaw "Daha karmaşık organizmalarda ortaya çıkması zor olan riskli genleri tespit ederek bu bilgileri memeliler üzerinde çalışan araştırmacılara aktarabiliriz" diyor.

Ekip bu sayede insanlardaki kokain bağımlılığına yönelik yeni tedaviler geliştirmeyi umuyor. Dr. Rothenfluh şu ifadeleri kullanıyor:

Kokain tercihinin mekanizmalarını gerçekten anlamaya başlayabiliriz ve mekanizmayı ne kadar iyi anlarsak, o mekanizmaya etki edebilecek bir tedavi bulma şansımız o kadar artar.

Independent Türkçe, Popular Science, IFLScience, Journal of Neuroscience