Yapay zeka, vesikalık için kendisine başvuran Asyalı öğrenciyi beyaz yaptı

Rona Wang'ın gözü de maviye dönüştürüldü

Rona Wang yapay zeka destekli görüntü oluşturma araçlarını kullanmaktan vazgeçtiğini söyledi (Rona Wang)
Rona Wang yapay zeka destekli görüntü oluşturma araçlarını kullanmaktan vazgeçtiğini söyledi (Rona Wang)
TT

Yapay zeka, vesikalık için kendisine başvuran Asyalı öğrenciyi beyaz yaptı

Rona Wang yapay zeka destekli görüntü oluşturma araçlarını kullanmaktan vazgeçtiğini söyledi (Rona Wang)
Rona Wang yapay zeka destekli görüntü oluşturma araçlarını kullanmaktan vazgeçtiğini söyledi (Rona Wang)

Vesikalık fotoğraf için yapay zeka destekli görüntü oluşturma aracı Playground AI'a başvuran öğrenci çıkan sonuç karşısında hüsrana uğradı.

Uygulama, Asya asıllı ABD'li öğrencinin tenini beyaz yaptı. Fotoğrafta Rona Wang'ın gözünün maviye dönüştürülmesi de dikkat çekti.

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde (Massachusetts Institute of Technology-MIT) matematik ve bilgisayar bilimi okuyan ve aynı okulda yüksek lisans programına devam eden Wang, bir süredir Playground AI'la yeni görüntüler oluşturduğunu söyledi. 

Wang, LinkedIn'de kullanmak istediği fotoğraf için de bu araca başvurdu. 24 yaşındaki öğrenci, uygulamaya "orijinal fotoğraftaki kıza profesyonel bir linkedin profil fotoğrafı ver" komutuyla başvurdu. 

Ancak yapay zekalı uygulama, Wang'ın daha açık tenli ve mavi gözlü bir fotoğrafını oluşturdu.

Wang, Insider'a şu açıklamayı yaptı:

Sonucu gördüğümde ilk başta eğlendim. Ancak bunun, yapay zekadaki önyargı ve bu yeni teknoloji dalgasına kimlerin dahil edilip edilmediğine dair daha geniş bir tartışmaya yol açtığını görmekten memnunum.

Öğrenci, "Yapay zeka destekli görüntü oluşturma araçlarından henüz kullanabileceğim bir görsel gelmedi. Bu yüzden şimdilik yeni LinkedIn profil fotoğrafı olmadan devam etmek zorundayım" dedi.

Playground AI'ın kurucusu Suhail Doshi ise konu hakkında şöyle konuştu:

Modeller bu şekildeki gibi eğitilebilir değil. Dolayısıyla komutu temel alan herhangi bir genelk şeyi seçiyor. Ne yazık ki yeterince akıllı değiller. Bir şey fark ettirir mi bilmiyorum ama bu durumdan hiç memnun değiliz ve çözmeyi umuyoruz.

Yapay zeka şirketi Hugging Face'in araştırması, Playground AI ve DALL-E2 gibi metinden görüntü oluşturan araçların cinsiyet ve ırklarla ilgili önyargı sorunu olduğunu ortaya koymuştu.

DALL-E2'nin yönetmen ya da CEO gibi mesleklerle ilgili görüntü oluşturması istendiğinde fotoğrafların yüzde 97'sinin beyaz erkeklerden meydana geldiği tespit edilmişti.

 

Independent Türkçe, Insider, Boston Globe



Yeni bulgular Ortaçağ Avrupası'ndaki at eti tüketimine dair ezberi bozdu

Avrupa'da Hıristiyanlığın kabulüyle birlikte at eti tüketiminin azaldığı düşünülse de resmi bir yasağa dair bir kanıt yok (AFP)
Avrupa'da Hıristiyanlığın kabulüyle birlikte at eti tüketiminin azaldığı düşünülse de resmi bir yasağa dair bir kanıt yok (AFP)
TT

Yeni bulgular Ortaçağ Avrupası'ndaki at eti tüketimine dair ezberi bozdu

Avrupa'da Hıristiyanlığın kabulüyle birlikte at eti tüketiminin azaldığı düşünülse de resmi bir yasağa dair bir kanıt yok (AFP)
Avrupa'da Hıristiyanlığın kabulüyle birlikte at eti tüketiminin azaldığı düşünülse de resmi bir yasağa dair bir kanıt yok (AFP)

Avrupa'nın bazı bölgelerinde Hıristiyanlığa geçildikten sonra bile at eti yenmeye devam edildiği ortaya çıktı. 

Hıristiyanlık öncesi Avrupa'da at eti tüketimi epey yaygındı. Bu alışkanlık Ortaçağ'da azalırken yazılı kaynaklar bunun başlıca nedeninin Hıristiyanlığın kabulü olduğunu öne sürüyor. Metinlere göre bu dönemde at eti yemenin "barbarlık" veya "kafirlik" olduğuna inanılıyordu.

Ancak İsveç'teki Stockholm Üniversitesi'nden László Bartosiewicz ve Macaristan'daki HUN-REN Beşeri Bilimler Araştırma Merkezi'nden Erika Gál'in araştırmasına göre daha farklı bir durum sözkonusu olabilir. 

Bulguları hakemli dergi Antiquity'de yayımlanan çalışmayı yürüten arkeologlar, Macaristan'da Ortaçağ'a ait 198 çöp çukurundaki kalıntıları inceledi. Bu çukurlar Macaristan'ın yanı sıra bugünkü Avusturya, Hırvatistan, Romanya, Sırbistan ve Slovakya'da yer alıyordu. 

Araştırmacılar hayvan kemiklerinin oranına göre atların besin olarak tüketilip tüketilmediğini anlamaya çalıştı. 

Nispeten yüksek sayıda kemik bulan ekip, bölge halkının Macaristan'ın MS 1000'de Hıristiyanlığı kabul etmesinden en az 200 yıl sonra bile muhtemelen at yemeye devam ettiğini düşünüyor. Özellikle kırsal bölgelerdeki at kemikleri, çukurlardaki çiftlik hayvanı kalıntılarının üçte birini oluşturuyordu. 

Ancak çöplüklerdeki kalıntılara göre at tüketimi, 1241-42 Moğol istilasının ardından düşüşe geçti. Araştırmacılar Macaristan'da at tüketiminin, 16. yüzyıldaki Osmanlı işgaliyle birlikte pratikte sona erdiğini öne sürüyor.

Arkeologlar 13. yüzyılda başlayan düşüşün, atların sayısının azalması ve besin yerine savaşlarda kullanılmasına öncelik verilmesinden kaynaklandığını tahmin ediyor. Ekip makalede şöyle yazıyor:

Atlar değerli savaş ganimetleriydi ve hayatta kalan atlar muhtemelen yiyecek dışındaki amaçlar için yüksek talep görüyordu.

Ayrıca Moğol istilasında, Macaristan halkının kayda değer bir bölümünün ölmesi sonucu bölgeye batıdan göçler teşvik edilmişti. Bu grupların at yerine domuz eti tercih etmesinin de gözlemlenen düşüşte rol oynaması muhtemel.

Araştırmacılar bulgulara dayanarak at eti tüketiminin dini sebeplerden değil, hayvanların sayısının azalması ve demografik değişimlerden kaynaklandığını savunuyor. Yeni çalışmada Macaristan'daki at eti tüketimi analiz edilse de Avrupa'nın farklı bölgelerinde de din dışındaki etkenler sözkonusu olabilir.

Ekip makalede "Belgelere dayanarak at eti tüketiminin terk edilmesi, genellikle Ortaçağ Avrupası'nda Hıristiyanlığın ortaya çıkışıyla ilişkilendiriliyor" diye yazıyor: 

Öte yandan açık bir yasağın yokluğunda (Yahudilik/İslam'daki domuz eti yasağı gibi), Avrupa genelinde at etinin bırakılmasında büyük ölçüde bölgesel çeşitlilikler görülüyor.

Independent Türkçe, Washington Post, Popular Science, Antiquity