Hedefi donduran lazer tabancası icat edildi

Mr. Freeze, Batman evreninde ölümcül hasta karısı Nora'yı iyileştirmeye çalışırken bir laboratuvar kazasına neden olarak dönüşüm geçiren Dr. Victor Fries'in ikinci kişiliği (Warner Bros.)
Mr. Freeze, Batman evreninde ölümcül hasta karısı Nora'yı iyileştirmeye çalışırken bir laboratuvar kazasına neden olarak dönüşüm geçiren Dr. Victor Fries'in ikinci kişiliği (Warner Bros.)
TT

Hedefi donduran lazer tabancası icat edildi

Mr. Freeze, Batman evreninde ölümcül hasta karısı Nora'yı iyileştirmeye çalışırken bir laboratuvar kazasına neden olarak dönüşüm geçiren Dr. Victor Fries'in ikinci kişiliği (Warner Bros.)
Mr. Freeze, Batman evreninde ölümcül hasta karısı Nora'yı iyileştirmeye çalışırken bir laboratuvar kazasına neden olarak dönüşüm geçiren Dr. Victor Fries'in ikinci kişiliği (Warner Bros.)

ABD'deki Virginia Üniversitesi'nden bir profesör, Batman evreninin efsanevi kötü adamı Mr. Freeze'in kullandığına benzer bir dondurucu ışın tabancası icat etti.

Mekanik ve uzay mühendisliği profesörü Patrick Hopkins, 1997 yapımı "Batman & Robin" filminden esinlenerek yaptığı dondurucu ışının gerektiği gibi çalıştığını öne sürdü.

Söz konusu filmde Mr. Freeze'i Arnold Schwarzenegger canlandırmıştı. Bu karakter, düşmanlarını belli bir mesafeden anında dondurabilen buz gibi bir ışık huzmesi fırlatan tabancası sayesinde Türkçesiyle "Bay Dondurucu" adını almıştı.

Öte yandan Hopkins'in asıl amacı, uzay araçlarında ve yüksek irtifa uçaklarında elektronik cihazları soğutmak için yeni bir yol bulmaktı.

Araştırmayla ilgili açıklamasında bilim insanı, "Şu anda birincil sorunumuz bu. Gemideki pek çok elektronik cihaz ısınıyor, ancak soğumalarının bir yolu yok" ifadelerini kullandı.

ABD Hava Kuvvetleri'nden 750 bin dolarlık hibe alan Hopkins, bir yüzeyi hedef alarak soğutabilen küçük bir plazma lazeri tasarladı.

Hopkins'in aktardığına göre uzay araçlarında soğutma için hava kullanmak neredeyse imkansız. Çünkü çok az hava var. Bu yüzden astronotların yanlarında soğutma sıvıları getirmesi gerekiyor. Anca bu da aracın ağırlığını artırdığı için verimli bir yöntem değil.

Hopkins ve ekibi, hakemli bilimsel dergi ACS Nano'da yayımlanan yeni makalelerinde kendi geliştirdikleri prototipin, genellikle "maddenin dördüncü hali" diye anılan plazmanın alışılmadık bir fiziksel özelliğinden yararlandığını açıkladı.

Buna göre bir plazma jeti, bir yüzeye hızla çarptığında onu ısıtmadan önce soğutabiliyor. Önceki deneylerde Hopkins ve meslektaşları, bir plazma jetinin altın kaplamalı bir yüzeyi ısıtmadan önce soğuttuğunu bulmuştu. 

Ekibin tam da bu özelliğe odaklanarak geliştirdiği cihaz, yüzeyin sıcaklığını sadece birkaç mikrosaniyede birkaç derece düşürülebiliyor.

Hopkins'e göre bu özellik, uzayda veya aşırı yüksek irtifalarda elektronik sistemlerin sıcaklığında fark yaratmak için yeterli olabilir.

 

Independent Türkçe, Futurism, Fagen Wassanni Technologies



İlk kez bir Antik Mısırlının tam genomu çözüldü

Üç boyutlu taramayla yüzü oluşturulan kişinin, ileri yaşlarda hayatını kaybettiği saptandı (Caroline Wilkinson/Liverpool John Moores Üniversitesi)
Üç boyutlu taramayla yüzü oluşturulan kişinin, ileri yaşlarda hayatını kaybettiği saptandı (Caroline Wilkinson/Liverpool John Moores Üniversitesi)
TT

İlk kez bir Antik Mısırlının tam genomu çözüldü

Üç boyutlu taramayla yüzü oluşturulan kişinin, ileri yaşlarda hayatını kaybettiği saptandı (Caroline Wilkinson/Liverpool John Moores Üniversitesi)
Üç boyutlu taramayla yüzü oluşturulan kişinin, ileri yaşlarda hayatını kaybettiği saptandı (Caroline Wilkinson/Liverpool John Moores Üniversitesi)

Bilim insanları ilk kez bir Antik Mısırlının tüm genomunu diziledi. Yaklaşık 4 bin 500 yıl önce yaşayan adamın kalıntıları, antik uygarlıktan gelen en eski genetik veriyi de sunuyor.

Uzmanlar, bölgenin sıcak iklimi DNA'nın kolayca bozunmasına yol açtığı için Antik Mısır'dan genetik kayıtlar bulmanın epey zorlu bir iş olduğunu söylüyor. Ayrıca bu toplumda yaygın olan mumyalama da yumuşak dokuları muhafaza etmesine karşın DNA'nın düzgün bir şekilde korunmasını engelliyor.

Bugüne kadar Antik Mısır'dan sadece üç kişinin genomunun bir kısmı dizilenmişti. Ayrıca bu kişiler uygarlığın daha geç dönemlerinde yaşamıştı. 

Bulguları önde gelen hakemli dergi Nature'da dün (2 Temmuz) yayımlanan çalışmadaysa, bu örneklerden en az bin yıl daha önceye ait bir genom ilk kez tamamen dizilendi. 

Kahire'nin güneyindeki Nuwayrat köyünde 1900'lerin başında bulunan kalıntılar, kayaya oyulmuş bir mezarın içine yerleştirilmiş bir çömlek kabın içindeydi.

Liverpool John Moores Üniversitesi'nden Dr. Adeline Morez Jacobs liderliğindeki araştırmacılar, 4 bin 500 ila 4 bin 800 yıl önce yaşamış kişinin kemiklerini inceledi. Ayrıca dişinden aldıkları örneklerle genomunu dizileyen ekip, Antik Mısırlı hakkında eşsiz bilgiler elde etti.

VFDGH
Adamın kalıntılarını içeren çömlek 1902'de keşfedilmişti (Garstang Arkeoloji Müzesi/Liverpool Üniversitesi)

İlk piramitler inşa edilirken yaşayan kişinin kalıntıları, 44-64 yaşında ölen bir erkek olduğuna işaret ediyor. Makalenin yazarlarından Joel Irish, MÖ 2855 ila 2570'de hayatını kaybeden adam hakkında "Öldüğünde muhtemelen 60'lı yaşlarındaydı, ki bu o dönem için inanılmaz derecede ileri bir yaş" diyor.

Bilim insanları kişinin genetik materyalinin yüzde 80'inin beklendiği gibi Kuzey Afrika kökenine sahip olduğunu tespit etti. Ancak yüzde 20'si, Batı Asya ve Mezopotamya bölgesindeki insanlara dayanıyordu.

Araştırmacılar Antik Mısır ve Mezopotamya halkları arasında bir ilişki olduğunu uzun zamandır düşünüyordu. Arkeolojik bulgular bu etkileşime güçlü kanıtlar sunsa da bugüne kadar genetik bir veri elde edilememişti. 

Harvard Üniversitesi'nden Iosif Lazaridis, yer almadığı çalışmanın bulguları hakkında "Bu örnek bize, bu kadar erken bir tarihte Mısır'da çoğunlukla Kuzey Afrikalı soyundan gelen ancak Mezopotamya'dan da bir miktar soy katkısı olan insanlar olduğunu söylüyor" diyor: 

Bu coğrafi açıdan mükemmel derecede mantıklı.

Araştırmacılar bulunan kemiklerde artrit ve osteoporoz belirtilerinin yanı sıra yaşamının büyük bölümünde aşağı baktığını ve öne doğru eğildiğini gösteren işaretler tespit etti. Ayrıca kollarını uzun süre önünde tuttuğunu, ağır malzemeler taşıdığını ve sert yüzeylere oturduğunu gösteren bulgulara rastlandı. 

Ekip bu verilere dayanarak bu kişinin ağır işçilik yaptığı ve muhtemelen çömlekçi olduğu sonucuna vardı. Irish çömlekçi çarkının da Mısır'a bu dönemde geldiğini söyleyerek ekliyor:

Öte yandan bir çömlekçiye genellikle böyle üst sınıf bir cenaze töreni düzenlenmez. Belki de olağanüstü yetenekli ya da başarılı olduğu için sosyal statüsü yükselmişti.

Bilim insanları Antik Mısır ve Mezopotamya ilişkisine ışık tutan yeni çalışmanın sadece tek bir genom örneğine dayandığına ve daha fazla kanıt bulmayı beklediklerine değiniyor. Bu sayede iki bölgede yakın zamanda ortaya çıkan yazının kökenlerini ve farklı toplumlar arasındaki göçleri daha iyi anlamayı umuyorlar.

Makalenin ortak yazarı Dr. Linus Girdland-Flink "Bu, insan genetik varyasyonu bulmacasının sadece bir parçası: Bugüne kadar yaşamış her insan ve onların genomu bu bulmacanın benzersiz bir parçasını oluşturuyor" diyerek ekliyor:

Hiçbir zaman herkesin genomunu dizileyemeyeceğiz ancak insanlık tarihinde bugün kim olduğumuzu şekillendiren önemli olayları doğru bir şekilde yeniden yapılandırmak için dünyanın dört bir yanından yeterince çeşitli örnek toplamayı umuyoruz.

Independent Türkçe, CNN, New Scientist, Nature