Esaretin Bedeli'nin yönetmeninden korku klasiğine sert eleştiri: "Berbat bir King uyarlaması"

Stephen King bu uyarlamadan nefret ettiğini her fırsatta dile getirse de hayranlar kült filme bayılıyor

Stephen King uyarlaması Esaretin Bedeli, 7 dalda Oscar'a aday olsa da hiçbirini kazanamamıştı (Warner Bros)
Stephen King uyarlaması Esaretin Bedeli, 7 dalda Oscar'a aday olsa da hiçbirini kazanamamıştı (Warner Bros)
TT

Esaretin Bedeli'nin yönetmeninden korku klasiğine sert eleştiri: "Berbat bir King uyarlaması"

Stephen King uyarlaması Esaretin Bedeli, 7 dalda Oscar'a aday olsa da hiçbirini kazanamamıştı (Warner Bros)
Stephen King uyarlaması Esaretin Bedeli, 7 dalda Oscar'a aday olsa da hiçbirini kazanamamıştı (Warner Bros)

"Korku Kralı" lakabını sonuna kadar hak eden Stephen King, bugüne dek 65 roman ve yaklaşık 200 öykü yayımladı. 

King'in kitapları 400 milyondan fazla sattı, Agatha Christie ve William Shakespeare'in hemen ardından eserleri beyazperde ya da ekrana en çok uyarlanan üçüncü yazar oldu. Ancak bunların hepsi başarılı olamadı. 

King bu uyarlamadan nefret ediyor

Gerçekten iyi bir Stephen King filmi bulmak nispeten zor olsa da usta yönetmen Stanley Kubrick'in Cinnet'i (The Shining) birçokları için belki de en iyi korku filmi olarak öne çıkıyor.

75 yaşındaki yazar, bu uyarlamadan nefret ettiğini her fırsatta dile getirse de King on Screen adlı yeni belgeselde, yazarın kitaplarını sık sık uyarlayan Frank Darabont ve Mick Garris bunun nedenine açıklık getiriyor.

Darabont, King'in en başarılı uyarlamalarından bazılarına imza atmıştı: Tim Robbins'in başrolde olduğu ve halen IMDb'nin en çok sevilen filmler listesinin zirvesinde yer alan Esaretin Bedeli (The Shawshank Redemption), Tom Hanks'in rol aldığı Oscarlı Yeşil Yol (The Green Mile) ve Sis (The Mist). 

"İyi bir Kubrick filmi, berbat bir King uyarlaması"

Garris ise Kemik Torbası (Bag of Bones) ve The Stand gibi dizi uyarlamalarının altından başarıyla kalkmıştı. Bu sebeple iki sinemacı da bu alanda "uzman" kabul ediliyor.

64 yaşındaki Darabont, Cinnet için "Gerçekten iyi bir Stanley Kubrick filmi ama berbat bir Stephen King uyarlaması" diyor.

Sıklıkla bir başyapıt olarak anılan Kubrick filmi, Jack Nicholson'ın canlandırdığı ve Overlook Oteli'nde kaldığı süre boyunca aklını yitiren Jack Torrence'ı merkeze alıyor. Shelly Duvall da Torrence'ın eşi Wendy rolünde göz kamaştırıcı bir performans sergiliyor.

İzleyicilerin çok sevdiği Cinnet, King'in metninden oldukça radikal bir şekilde saparak aynı ana hatların iki farklı versiyonunu yaratıyor.

Garris, "Yaratıcı kişilikler çok farklı: King çok sıcak, insani ve duygusal bir yazar, Kubrick ise çok soğukkanlı ve entelektüel bir sinemacı" diyerek ekliyor:

Kubrick'in hesapçı tavrı King'in hikayesiyle tezat oluşturuyor.

Cinnet, 1980'de gösterime girdikten sonra bu hikayeye daha fazla ekleme yapıldı. 

Hiçbiri Kubrick'in klasiğinin yanına yaklaşamadı

Garris, 90'larda Kubrick'in versiyonuna karşı hazırlanan bir mini dizi için King'le birlikte orijinal metni yeniden ele almıştı. Jack Torrence rolünde Steven Weber yer alırken ona Rebecca De Mornay ve Courtland Mead eşlik etmişti.

King 2013'te, Doktor Uyku (Doctor Sleep) adlı bir devam kitabı yayımlamıştı. Mike Flanagan 2019'da bunu beyazperdeye uyarlamış ve filmin başrollerinde Ewan McGregor, Rebecca Ferguson ve Kyliegh Curran yer almıştı.

Ancak bu uyarlamaların hiçbiri Kubrick'in filmi gibi saygı görmedi. Amerikalı yazarın kuşkularına rağmen Kubrick'in filmi yeni hayranlar için King uyarlamalarına önemli bir giriş noktası olmaya devam ediyor. Cinnet, korku tutkunları ve Kubrick hayranları arasında da büyük saygı görmeyi sürdürüyor.

Independent Türkçe, Digital Fix, LA Weekly



Flamingoların suda girdaplar yaratarak avlandığı keşfedildi

Flamingolar ayaklarını ve gagalarını kullanarak avlarını girdaplara hapsediyor (Pexels)
Flamingolar ayaklarını ve gagalarını kullanarak avlarını girdaplara hapsediyor (Pexels)
TT

Flamingoların suda girdaplar yaratarak avlandığı keşfedildi

Flamingolar ayaklarını ve gagalarını kullanarak avlarını girdaplara hapsediyor (Pexels)
Flamingolar ayaklarını ve gagalarını kullanarak avlarını girdaplara hapsediyor (Pexels)

Flamingoların su altında küçük hortumlar yaratarak avlarını yakaladığı bulundu. 

Suda tek ayak üzerinde durmalarıyla bilinen flamingolar, başlarını aşağı doğru eğerek sığ sulardaki avlarını yakalıyor. Bu hayvanlar küçük kabuklular, böcekler, mikroskobik algler ve tuzlu su karidesleri gibi canlılarla besleniyor.

Kaliforniya Üniversitesi Berkeley kampüsünden biyolog Dr. Victor Ortega-Jiménez, birkaç yıl önce hayvanat bahçesinde flamingoların beslenmesini izlerken suyun altında neler olduğunu merak etmiş. 

Flamingoların sudaki küçük canlıları süzerek yiyen "süzerek beslenenler" sınıfında yer aldığı bilinse de nasıl bir mekanizmanın işlediği gizemini koruyordu. 

Dr. Ortega-Jiménez ve ekip arkadaşları bu soruyu yanıtlamak adına ABD'deki Nashville Hayvanat Bahçesi'ndeki flamingolarla bir deney yürttü.

Hayvanlara sığ bir akvaryumda beslenmeyi öğreten araştırmacılar, yüksek hızlı kameralarla davranışlarını takip etti. Kuşlar beslenirken suyun akışını ölçmek ve bunu görselleştirmek için oksijen kabarcıkları oluşturup suya yiyecek parçacıkları eklediler. 

Ekip daha sonra flamingo kafasının ve ayaklarının üç boyutlu modellerini oluşturarak kuşun sudaki hareketlerinin mekaniğini anlamaya çalıştı.

Bulguları hakemli dergi PNAS'te 12 Mayıs Pazartesi günü yayımlanan çalışmada flamingoların ayaklarını ve gagalarını kullanarak su altında küçük hortumlar veya girdaplar yarattığı saptandı. Bu hızlı girdaplar sayesinde sudaki canlılar flamingolardan kaçamıyor. 

Flamingolar ilk başta sudaki perdeli ayaklarını kaldırarak besin içeren tortuları sıkıştırıyor. Ayaklarını açıp ileri doğru ittiklerinde küçük girdaplar yaratıyorlar.

Kuşlar daha sonra başlarını hızla yukarı doğru sallayarak bu girdapları su yüzeyine doğru çekiyor ve yiyecek parçacıklarını yoğunlaştıran küçük hortumlar yaratıyor.

Araştırmacılar bu küçük girdapların, tuzlu su karidesi ve mikroskobik kabuklular gibi hayvanları yakalayacak kadar güçlü olduğunu saptadı. 

Flamingolar son olarak L şeklindeki gagalarının üst kısmını hareketsiz tutup alt tarafı çok hızlı bir şekilde açıp kapatarak daha küçük girdaplar yaratıyor ve böylece topladıkları yiyecekleri mideye indiriyor. 

Bulgular flamingoların tüm vücutlarını kullanarak beslenmede epey uzmanlaşmış hayvanlar olduğunu gösteriyor.

Dr. Ortega-Jiménez "Flamingoların sadece pasif bir şekilde süzerek beslenenen canlılar olduğu fikrine meydan okuyoruz" diyerek ekliyor: 

Örümcekler nasıl ağ yaratıyorsa, flamingolar da girdap yaratıyor.

Biyolog daha sonra flamingoların beslenirken gagasının içinde neler olduğunu araştırmayı planlıyor. Bilim insanları bu çalışmaların denizlerdeki zararlı algler ve mikroplastikleri toplamaya yönelik yeni teknolojilere ilham verebileceğini düşünüyor.

Independent Türkçe, IFLScience, Cosmos Magazine, New York Times, PNAS