‘Pasif işitsel maruz kalma’ beyni geliştiriyor

Pasif işitsellik bebeklerde erken dil gelişiminin desteklenmesinde rol oynuyor

‘Pasif işitsel maruz kalma’ beyni geliştiriyor
TT

‘Pasif işitsel maruz kalma’ beyni geliştiriyor

‘Pasif işitsel maruz kalma’ beyni geliştiriyor

Müziğin ve konuşmanın çocukların öğrenme yetenekleri üzerindeki olumlu etkisi bilim tarafından geniş çapta kabul edilmektedir ancak yakın zamanda, bir çocuğun çevresinden gelen belirli işitsel sinyallerin, gelişmekte olan genç beynindeki dil işleme ağlarının oluşumunda karmaşık bir rol oynadığını doğrulayan kanıtlar ortaya çıktı.

İşitsel sinyallere maruz kalma

Erken dönem beyin plastisitesi ve çocukların bilişsel ve dil gelişimi konusunda uzmanlaşan ünlü araştırmacı April Benasich, çığır açan yeni bir keşfe ışık tuttu. 6 haftalık bir deneyde, bir grup bebek kısa, sözel olmayan sesler ile bir dizi pasif işitsel içeriğe maruz bırakıldı.

Katılımcı bebekler işitsel parçaları tanımlama ve ayırt etmede yüksek oranda doğruluk gösterdi. 12 ve 18 aylıkken pasif işitsel maruziyete maruz kalmayanlara kıyasla daha yüksek dil puanlarına sahip oldukları görüldü.

Şarku’l Avsat’ın Cerebral Cortex dergisinde yayınlanan çalışmadan aktardığına göre çalışmanın sonuçları önemli bir bilimsel gelişme zira sözel olmayan seslere pasif maruz kalmanın değiştirici gücünü ortaya koydu. Birkaç milisaniye içinde meydana gelen küçük ses değişiklikleriyle karakterize edilen bu işitsel uyaranlar, bebekleri dilin varlığı konusunda uyaran sinyallere benziyor ve dilin etkili bir şekilde işlenmesi için gerekli sinir bağlantılarının güçlendirilmesinde önemli bir rol oynuyor.

Benassich’in laboratuvarındaki araştırmacılar tarafından yürütülen önceki çalışmalar, etkileşimli işitsel ipuçlarının temel beyin ağları üzerindeki değiştirici etkisini olduğunu ve bunun da zamanla bebeklerde odaklanma ve dil sonuçlarının iyileşmesine yol açtığı ortaya çıkardı.

Dilsel uyaran

Ancak asıl soru hala varlığını sürdürüyor. Benzer işitsel uyaranlara pasif olarak maruz kalmak dil ağlarında benzer etkiler yaratabilir mi? Yeni çalışma, dil işleme yetenekleri ve gelecekteki dil gelişimi üzerindeki önemli etkisini doğrulayan önemli sonuçlara ulaştı.

Sonuçlar, pasif işitsel maruz kalma yoluyla bile erken gelişim yıllarında hızlı işitsel işlem yeteneklerinin geliştirilmesinin, daha sonraki dil yeterliliği üzerinde olumlu bir etkiye sahip olabileceğini gösterdi.

Rutgers-Newark Moleküler ve Davranışsal Sinirbilim Merkezi’nde seçkin Sinirbilim Profesörü April Benasich “Gelişen dil ağlarını pasif olarak etkileme yeteneği ileriye doğru atılmış çok önemli bir adımdır. Pasif yol, optimal ağları teşvik etmek için daha basit ve daha ucuz bir alternatif sunarak ebeveynlere, evde tipik gelişimi destekleme fırsatı sunmanın yanı sıra, dil gelişiminde sıkıntılarla yüzleşen bebeklere klinikte veya pediatri merkezlerinde erişilebilir bir müdahale yapılmasına olanak sağlar” dedi.

Benasich’in önceki araştırmalarında, hızlı işitsel işlemleme yeteneği ölçümlerinin, en yüksek dil gecikmesi ve bozukluğu riski altındaki bebekleri tespit etmek için kullanılabileceğini ve bu duruma karşı müdahale etme ve sonuçlarını hafifletme fırsatı sağladığı sonucuna ulaşıldı.

Uzman araştırmacı “Bebeğin beyninin analiz etmesi gereken karmaşık ses farklılıkları, dil gelişimi için çok önemlidir. Beyinleri, gelen ilgili çevresel sesleri analiz edecek şekilde programlanmıştır. Eğer bu seslerin hepsi aynı frekansta ve aynı yoğunluktaysa beyin gerekli farklılıklara karşı duyarsızlaşabilir ve böylece güçlü dil ağlarının oluşumunu engelleyebilir” ifadelerini sözlerine ekledi.



Netflix dizisinin yeni bölümlerine kavuşan hayranların "nutku tutuldu"

Sinemacı bir aileden gelen Tom Sturridge, Rock'n Roll Teknesi (Pirate Radio) ve Jack Kerouac uyarlaması Yolda'yla (On the Road) da tanınıyor (Netflix)
Sinemacı bir aileden gelen Tom Sturridge, Rock'n Roll Teknesi (Pirate Radio) ve Jack Kerouac uyarlaması Yolda'yla (On the Road) da tanınıyor (Netflix)
TT

Netflix dizisinin yeni bölümlerine kavuşan hayranların "nutku tutuldu"

Sinemacı bir aileden gelen Tom Sturridge, Rock'n Roll Teknesi (Pirate Radio) ve Jack Kerouac uyarlaması Yolda'yla (On the Road) da tanınıyor (Netflix)
Sinemacı bir aileden gelen Tom Sturridge, Rock'n Roll Teknesi (Pirate Radio) ve Jack Kerouac uyarlaması Yolda'yla (On the Road) da tanınıyor (Netflix)

Netflix'in uzun zamandır merakla beklenen fantastik dizisi The Sandman nihayet ekranlara döndü. İzleyiciler diziyi şimdiden "olağanüstü" diye nitelendiriyor. 

İlk sezonun yayımlanmasının üzerinden yaklaşık üç yıl geçtikten sonra gelen yeni bölümler, diziyi bir solukta bitiren hayranlardan tam not aldı.

Neil Gaiman'ın ikonik çizgi romanından uyarlanan dizide Tom Sturridge, Rüyalar Kralı Morpheus'u canlandırıyor. İkinci sezonun ilk bölümleri, Morpheus'un Krallığı'nı yeniden inşa etmeye çalıştığı sürecin hemen ardından başlıyor.

Bir hayran sosyal medyada şu yorumu paylaştı:

Az önce ilk bölümü bitirdim! MUHTEŞEMDİ! Görsel olarak büyüleyici, müzikler harikaydı ve elbette hikaye anlatımı ve oyunculuk da öyle! İkinci sezonun tamamını izlemek için sabırsızlanıyorum.

Bir başka izleyici ise kısa ve net bir şekilde şunu yazdı:

The Sandman'in ikinci sezonu gerçekten harika.

Üçüncü bir kişi de dizinin görselliğine dikkat çekerek şöyle dedi:

The Sandman izliyorum ve sahnelerin çoğu gerçekten çok güzel.

Bir diğer hayran ise daha da coşkuluydu:

Görseller, grafikler, bütün o uyum... Her şey muhteşem ve kusursuzdu. The Sandman, gözlerimiz için tam bir şölen.

Başka bir izleyici ise dizide Morpheus'un kırılgan yönlerinin işlenmesini övdü:

İkinci sezonu izlerken resmen nutkum tutuldu. Görsellik beklendiği gibi yine etkileyici ve Morpheus'un kırılganlığını keşfetmeyi çok seviyorum. Açıkçası başta hikayeyi zayıf bulmuştum ama artık tamamen içine çekildim.

İkinci sezonun ilk 6 bölümü "Birinci Kısım" başlığıyla izleyiciyle buluştu. Kalan bölümler ise bu ayın ilerleyen günlerinde yayımlanacak.

The Sandman'in 2022'de yayımlanan ilk sezonu hem izleyicilerden hem de eleştirmenlerden büyük övgü almıştı. Görsel anlatımı, yaratıcı dünyası ve kaynak materyale sadık uyarlamasıyla dikkat çeken dizi, Netflix'in en çok konuşulan yapımlarından biri haline gelmişti.

Independent Türkçe, Express, Hello!