‘Pasif işitsel maruz kalma’ beyni geliştiriyor

Pasif işitsellik bebeklerde erken dil gelişiminin desteklenmesinde rol oynuyor

‘Pasif işitsel maruz kalma’ beyni geliştiriyor
TT

‘Pasif işitsel maruz kalma’ beyni geliştiriyor

‘Pasif işitsel maruz kalma’ beyni geliştiriyor

Müziğin ve konuşmanın çocukların öğrenme yetenekleri üzerindeki olumlu etkisi bilim tarafından geniş çapta kabul edilmektedir ancak yakın zamanda, bir çocuğun çevresinden gelen belirli işitsel sinyallerin, gelişmekte olan genç beynindeki dil işleme ağlarının oluşumunda karmaşık bir rol oynadığını doğrulayan kanıtlar ortaya çıktı.

İşitsel sinyallere maruz kalma

Erken dönem beyin plastisitesi ve çocukların bilişsel ve dil gelişimi konusunda uzmanlaşan ünlü araştırmacı April Benasich, çığır açan yeni bir keşfe ışık tuttu. 6 haftalık bir deneyde, bir grup bebek kısa, sözel olmayan sesler ile bir dizi pasif işitsel içeriğe maruz bırakıldı.

Katılımcı bebekler işitsel parçaları tanımlama ve ayırt etmede yüksek oranda doğruluk gösterdi. 12 ve 18 aylıkken pasif işitsel maruziyete maruz kalmayanlara kıyasla daha yüksek dil puanlarına sahip oldukları görüldü.

Şarku’l Avsat’ın Cerebral Cortex dergisinde yayınlanan çalışmadan aktardığına göre çalışmanın sonuçları önemli bir bilimsel gelişme zira sözel olmayan seslere pasif maruz kalmanın değiştirici gücünü ortaya koydu. Birkaç milisaniye içinde meydana gelen küçük ses değişiklikleriyle karakterize edilen bu işitsel uyaranlar, bebekleri dilin varlığı konusunda uyaran sinyallere benziyor ve dilin etkili bir şekilde işlenmesi için gerekli sinir bağlantılarının güçlendirilmesinde önemli bir rol oynuyor.

Benassich’in laboratuvarındaki araştırmacılar tarafından yürütülen önceki çalışmalar, etkileşimli işitsel ipuçlarının temel beyin ağları üzerindeki değiştirici etkisini olduğunu ve bunun da zamanla bebeklerde odaklanma ve dil sonuçlarının iyileşmesine yol açtığı ortaya çıkardı.

Dilsel uyaran

Ancak asıl soru hala varlığını sürdürüyor. Benzer işitsel uyaranlara pasif olarak maruz kalmak dil ağlarında benzer etkiler yaratabilir mi? Yeni çalışma, dil işleme yetenekleri ve gelecekteki dil gelişimi üzerindeki önemli etkisini doğrulayan önemli sonuçlara ulaştı.

Sonuçlar, pasif işitsel maruz kalma yoluyla bile erken gelişim yıllarında hızlı işitsel işlem yeteneklerinin geliştirilmesinin, daha sonraki dil yeterliliği üzerinde olumlu bir etkiye sahip olabileceğini gösterdi.

Rutgers-Newark Moleküler ve Davranışsal Sinirbilim Merkezi’nde seçkin Sinirbilim Profesörü April Benasich “Gelişen dil ağlarını pasif olarak etkileme yeteneği ileriye doğru atılmış çok önemli bir adımdır. Pasif yol, optimal ağları teşvik etmek için daha basit ve daha ucuz bir alternatif sunarak ebeveynlere, evde tipik gelişimi destekleme fırsatı sunmanın yanı sıra, dil gelişiminde sıkıntılarla yüzleşen bebeklere klinikte veya pediatri merkezlerinde erişilebilir bir müdahale yapılmasına olanak sağlar” dedi.

Benasich’in önceki araştırmalarında, hızlı işitsel işlemleme yeteneği ölçümlerinin, en yüksek dil gecikmesi ve bozukluğu riski altındaki bebekleri tespit etmek için kullanılabileceğini ve bu duruma karşı müdahale etme ve sonuçlarını hafifletme fırsatı sağladığı sonucuna ulaşıldı.

Uzman araştırmacı “Bebeğin beyninin analiz etmesi gereken karmaşık ses farklılıkları, dil gelişimi için çok önemlidir. Beyinleri, gelen ilgili çevresel sesleri analiz edecek şekilde programlanmıştır. Eğer bu seslerin hepsi aynı frekansta ve aynı yoğunluktaysa beyin gerekli farklılıklara karşı duyarsızlaşabilir ve böylece güçlü dil ağlarının oluşumunu engelleyebilir” ifadelerini sözlerine ekledi.



Yıldız ismin dizisi, prömiyerini bile yapmadan yeni sezon onayını kaptı

Jon Hamm (solda), 1960'lar Amerikası'nda New York'taki bir reklam şirketinde yaşananları konu edinen Emmy ödüllü Mad Men'in 7 sezon boyunca başrolünde yer almıştı (Apple TV+)
Jon Hamm (solda), 1960'lar Amerikası'nda New York'taki bir reklam şirketinde yaşananları konu edinen Emmy ödüllü Mad Men'in 7 sezon boyunca başrolünde yer almıştı (Apple TV+)
TT

Yıldız ismin dizisi, prömiyerini bile yapmadan yeni sezon onayını kaptı

Jon Hamm (solda), 1960'lar Amerikası'nda New York'taki bir reklam şirketinde yaşananları konu edinen Emmy ödüllü Mad Men'in 7 sezon boyunca başrolünde yer almıştı (Apple TV+)
Jon Hamm (solda), 1960'lar Amerikası'nda New York'taki bir reklam şirketinde yaşananları konu edinen Emmy ödüllü Mad Men'in 7 sezon boyunca başrolünde yer almıştı (Apple TV+)

Apple TV+, Jon Hamm'in başrolünü oynadığı drama dizisi Your Friends & Neighbors'a daha prömiyeri bile gerçekleşmeden ikinci sezon onayını verdi. 

Yayın devi, dizinin ilk sezonunun ne zaman yayına gireceğini de belirledi.

Variety'nin aktardığına göre ilk sezon, 11 Nisan 2025'te izleyiciyle buluşması planlanan iki bölümle başlayacak. Ardından 30 Mayıs'a kadar her hafta bir bölüm yayına girecek.

Yaratıcılığını Jonathan Tropper'ın üstlendiği 9 bölümlük dizinin ilk sezonunda Mad Men'in yıldızı Hamm'in rol alacağı yaklaşık bir yıl önce duyurulmuştu. 

"Herkesin izlemesi için sabırsızlanıyoruz"

54 yaşındaki Tropper, "Bu dizi yıllardır aklımdaydı ve onu hayata geçirmek benim için bir rüyanın gerçekleşmesi gibi" diyerek ekledi:

Hamm'in yanı sıra Connie Tavel ve Craig Gillespie'yle birlikte bu diziyi hayata geçirmek çok heyecan verici. Apple'daki herkesin desteği olağanüstüydü. Daha ilk sezon yayına girmeden ikinci sezonu istemeleri, bizim için inanılmaz bir onaylanma anlamına geliyor. Bu yıldız oyuncu kadrosunun yanı sıra diziyi bu hale getirmek için çok çalışan ekip, yazarlar, yönetmenler ve yapımcıların çalışmalarına bir övgü niteliğinde. Herkesin izlemesi için sabırsızlanıyoruz.

Dizi, utanç verici bir şekilde işinden kovulan koruma fonu yöneticisi Andrew "Coop" Cooper'ı merkeze alıyor. Bir yandan da yıpratıcı bir boşanma süreciyle meşgul olan Coop, varlıklı komşularının evlerinden hırsızlık yapmaya başlıyor. Ancak zenginlerin sırları ve ilişkilerinin hayal ettiğinden daha tehlikeli olabileceğini keşfediyor.

Oyuncu kadrosunda aynı zamanda dizinin yönetici yapımcılığını da üstlenen 53 yaşındaki Hamm'in yanı sıra Amanda Peet, Olivia Munn, Hoon Lee, Mark Tallman, Lena Hall ve Aimee Carrero gibi isimler yer alıyor.

Amerikalı senarist ve yazar Tropper, 2019–2023'te izleyiciyle buluşan Warrior'ı da kaleme almıştı.  

Independent Türkçe, Deadline, Variety, Hollywood Reporter