Bilim insanları, geçmişte insanlığın "neredeyse" yok olduğunu tespit etti

Çin'de bir grup bilim insanı, geliştirilen yeni bir bilgisayar modeliyle, yaklaşık 930 bin yıl önce yaşanmaya başlayan "ciddi popülasyon krizinin" küresel nüfusu neredeyse yok ettiğini ortaya koydu

(AA)
(AA)
TT

Bilim insanları, geçmişte insanlığın "neredeyse" yok olduğunu tespit etti

(AA)
(AA)

Bulguları Science dergisinde yayımlanan araştırma, iklim değişikliği nedeniyle yaklaşık 930 bin yıl önce başlayan ve neredeyse 120 bin yıl süren "ciddi popülasyon krizinin", küresel nüfusu yaklaşık 1280 üreyebilen bireye düşürdüğünü gösterdi.

Araştırmayla, 117 bin yıllık bir sürede insanın erken dönem atalarının sayıca ilk kez bu kadar azaldığı tespit edildi.

Popülasyon krizinin yaşandığı dönemde, buzul döngülerinin daha uzun ve daha yoğun hale geldiği şiddetli bir iklim değişikliği gözlendiği; bu değişiklik sırasında Afrika'da uzun süreli kuraklığın yaşandığı belirtildi.

Bir grup bilim insanının geliştirdiği yeni bilgisayar modeliyle yürütülen araştırmada, 50 farklı topluluktan 3154 genom karşılaştırıldı.

Araştırmanın yöntemi, günümüz insanlarından elde edilen genetik örneklere dayandırılan verilerin, eski nüfus dinamiklerini yeniden inşa etmesine olanak sağlıyor.

Uzmanlar, popülasyon krizinin başında, insanın ilk atalarının yaklaşık yüzde 98,7'sinin yok olduğunu, fosil kayıtlarda nüfus çöküşünden sonra bir boşluğa rastlandığını, daha sonra modern insanın ortak atasının ortaya çıktığını savunuyor.



Karanlık maddenin kökeni "Karanlık Büyük Patlama"da mı gizli?

Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)
Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)
TT

Karanlık maddenin kökeni "Karanlık Büyük Patlama"da mı gizli?

Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)
Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)

Bilim insanları karanlık maddenin diğer maddelerden sonra, "Karanlık Büyük Patlama" denen bir olayla ortaya çıktığını öne sürdü. 

Standart kozmolojik modele göre 13,8 milyar yıl önce gerçekleşen Büyük Patlama'yla evren bir saniyeden kısa sürede muazzam bir hızla genişledi.

Bu dönemde sıcak plazmayla dolu evrende, karanlık madde de dahil her şeyin, bu plazmanın soğumaya başlamasıyla meydana geldiği düşünülüyor.

Evrenin yüzde 27'sini oluşturduğu öne sürülen karanlık madde, ışıkla etkileşime girmediği için gözlemlenemiyor. 

Var olduğu düşüncesiyse, yarattığı kütleçekim etkisinin normal veya gözlemlenebilen madde üzerindeki etkisine dayanıyor.

Bilim insanları yaklaşık 100 yıldır bu maddenin varlığını doğrulayacak kanıtlar ararken, bazıları da gerçek olmadığını savunuyor. 

Physical Review D adlı hakemli dergide yayımlanan yeni bir makalenin yazarları, bu gizemli maddenin kökenini sorgulamaya açıyor.

Geçen yıl yine aynı bilimsel dergide çıkan bir makalede, karanlık maddenin Büyük Patlama'dan birkaç ay sonra gerçekleşen başka bir patlamayla ortaya çıkmış olabileceği iddia edilmişti. 

Austin Teksas Üniversitesi'nden Katherine Freese ve Martin Winkler, Karanlık Büyük Patlama adını verdikleri bu olayla sıcak ve karanlık plazma patlaması yaşandığını savunuyor. Tıpkı Büyük Patlama'nın normal maddeyi ortaya çıkarması gibi, bu olayın da karanlık maddeyi yarattığı düşünülüyor.

ABD'deki Colgate Üniversitesi'nden Cosmin Ilie ve Richard Casey'nin yeni çalışmasıysa, bu teoriyi destekleyerek karanlık maddeyi saptamaya yönelik yöntemler öneriyor.

Araştırmacılar, mevcut deneysel verilere dayanarak Karanlık Büyük Patlama modelinin geçerli olabileceği senaryoları inceledi. 

Karanlık maddenin kökenine dair yeni ihtimalleri ele alan ekip, bırakmış olabileceği kütleçekimsel dalgaların izini sürerek Karanlık Büyük Patlama teorisinin test edilebileceğini söylüyor. 

Ilie, "Karanlık Büyük Patlama tarafından üretilen kütleçekim dalgalarını tespit etmek, bu yeni karanlık madde teorisine çok önemli kanıtlar sağlayabilir" diyor: 

Uluslararası Pulsar Zamanlama Dizisi (IPTA) ve Kilometre Karelik Dizi (SKA) gibi deneyler ufukta belirmişken, yakında bu modeli daha önce görülmemiş şekillerde test edecek araçlara sahip olabiliriz.

Geçen yıl IPTA bünyesindeki bir araştırma ekibi, Büyük Patlama'dan kısa süre sonra meydana gelmeye başlayan kütleçekimsel dalgalarının sönük yankısı olan kütleçekimsel dalga arka planını ilk kez saptanmıştı.

Bu ve benzeri keşifler, karanlık madde teorilerini test etmenin yanı sıra evrenin ilk dönemindeki gelişiminin daha iyi anlaşılmasına da katkı sunma potansiyeli taşıyor.

Independent Türkçe, Science Alert, Phys.org, Popular Mechanics, Physical Review D