Suudi Arabistan’daki 50 bölge dünya mirası listesine giriyor

Riyad’da yapılan UNESCO toplantısında yaklaşık 50 sit alanının sınıflandırması bekleniyor

Dünya Mirası listesi, 167 ülkeye dağılmış bin 157 miras alanını içermekte. (Dünya Miras Komitesi)
Dünya Mirası listesi, 167 ülkeye dağılmış bin 157 miras alanını içermekte. (Dünya Miras Komitesi)
TT

Suudi Arabistan’daki 50 bölge dünya mirası listesine giriyor

Dünya Mirası listesi, 167 ülkeye dağılmış bin 157 miras alanını içermekte. (Dünya Miras Komitesi)
Dünya Mirası listesi, 167 ülkeye dağılmış bin 157 miras alanını içermekte. (Dünya Miras Komitesi)

UNESCO Dünya Mirası Komitesi’nin Riyad’da düzenlenen 45. oturumunda, 37 kültürel sit, 12 doğal sit ve çok önemli 2 sit olmak üzere Dünya Mirası Listesi’nde yer alan yaklaşık 50 sit alanının sınıflandırılması bekleniyor.

Şarku’l Avsat’a konuşan UNESCO Genel Direktörü Audrey Azoulay, küresel iklim değişikliğinin Dünya Mirası için varoluşsal bir tehdit oluşturduğuna dikkat çekerek, 10 Dünya Mirası alanından 7’sinin doğrudan risk altında olduğuna işaret etti.

Dünya Mirası listesi, dünya çapında 167 ülkeye yayılmış, ormanlar ve vahalar gibi doğal sit alanları, kültürel ve miras açısından önemli köyler ve saraylar gibi insan yapımı sit alanları ile ikisini birleştiren sit alanları arasında bölünmüş bin 157 miras alanını içermekte.

Suudi Arabistan’ın ev sahipliğinde düzenlenen uluslararası forum kapsamında, gençlerin ve profesyonellerin sektördeki rolünü geliştirmek ve alanında gelecek vaat eden bir uzman neslin önünü açmak için bu alanda seminerler ve çalıştaylar düzenlenecek.



Plastikleri yok etmenin çözümü, kanalizasyondan çıktı

Uzmanlar tek kullanımlık plastiklerin zararlarına dikkat çekiyor (AFP)
Uzmanlar tek kullanımlık plastiklerin zararlarına dikkat çekiyor (AFP)
TT

Plastikleri yok etmenin çözümü, kanalizasyondan çıktı

Uzmanlar tek kullanımlık plastiklerin zararlarına dikkat çekiyor (AFP)
Uzmanlar tek kullanımlık plastiklerin zararlarına dikkat çekiyor (AFP)

Bilim insanları Comamonadacae ailesindeki çevresel bakterilerin atıksu sistemleri ve kent içi nehirlerindeki plastiklerde yetiştiğini uzun süredir bilse de ne işe yaradıkları sorusu yanıtsızdı. 

ABD'nin Northwestern Üniversitesi'ndeki araştırmacıların önderliğinde yapılan çalışmada bu bakterilerin plastikleri yediği ortaya çıkarıldı.

Comamonadacae ailesindeki bakterilerin, plastikleri önce nanoplastik boyutuna gelecek kadar çiğnediği, sonra da salgıladığı özel bir enzimle sindirdiği belirtildi. Bu sayede karbon atomu halkalarının bakterilere gıda olduğu belirlendi. 

Bilim insanları, içme suyunu kirletip yaban hayatına zarar veren plastik çöp sorununu buradan aldıkları ilhamla yok etmeyi planlıyor. 

Konuyla ilgili araştırma makalesi, Environmental Science & Technology adlı bilimsel dergide dün yayımlandı. 

ujk
Comamonadacae ailesindeki Comamonas testosteroni, C. testosteroni diye de biliniyor (Ludmilla Aristilde/Northwestern Üniversitesi)

Araştırmaya öncülük eden Ludmilla Aristilde şu ifadeleri kullanıyor:  

Plastik malzemelerin çürümesi, parçalanması ve karbon kaynağı olarak kullanılmasında, atıksulardaki bakterilerin etkili olduğunu ilk kez sistematik olarak gösterdik. Bu bakterilerin tüm süreci yürütebilmesi inanılmaz bir şey. Plastik malzemelerin parçalanması konusunda kilit öneme sahip enzimi de tanımladık. Bu enzim, çevredeki plastiklerden kurtulmak için en uygun hale getirilip kullanılabilir.

Aristilde ve ekibi, C. testosteroni bakterilerini atıksudan alarak en yaygın olarak içecek şişeleri, gıda ambalajları ve giysiler üretmek için kullanılan polietilen tereftalat (PET) üzerinde yetiştirdi. 

Gelişmiş mikroskoplarla plastiklerin yüzeyinin zamanla nasıl değiştiğini araştırdılar. 

Sonra bakterinin etrafındaki suyu analiz ederek nanoplastik aradılar. 

Son aşamaysa PET'i hangi enzimlerle çürüttüğünü görmek için bakterilerin içine bakmak oldu.

Aristilde, PET'lerin küresel plastik kullanımının yüzde 12'sini oluşturduğunu belirterek "Atıksulardaki mikroplastiklerin yüzde 50'sine kadarı onlardan kaynaklanıyor" diyor.

Kolay çözünmediği bilinen PET'i yok eden enzimin bulunması, plastik kirliliğiyle mücadele açısından önemli bir adım olabilir. 

Ancak araştırmanın baş yazarlarından Rebecca Wilkes, daha gidilecek çok yol olduğuna işaret ediyor:

Plastiğin çözülmesini istediğimiz hızla bakterinin ihtiyaç duyduğu zaman arasında çok fark var.

Independent Türkçe, Washington Post, Science Daily