Bebeğine uyuşturucu adı veren gazeteci ortalığı karıştırdı

"Kimse onaylamaz sanmıştık"

Yetkililer, "Metamfetamin Harika" adının onay almasının ardından isim kayıt sisteminin güçlendirileceğini söyledi (Unsplash)
Yetkililer, "Metamfetamin Harika" adının onay almasının ardından isim kayıt sisteminin güçlendirileceğini söyledi (Unsplash)
TT

Bebeğine uyuşturucu adı veren gazeteci ortalığı karıştırdı

Yetkililer, "Metamfetamin Harika" adının onay almasının ardından isim kayıt sisteminin güçlendirileceğini söyledi (Unsplash)
Yetkililer, "Metamfetamin Harika" adının onay almasının ardından isim kayıt sisteminin güçlendirileceğini söyledi (Unsplash)

Avustralyalı gazeteci Kirsten Drysdale, bebeğine metamfetamin adlı uyuşturucuyu öven bir isim vererek gündem oldu.

Avustralya'nın kamu yayımcısı ABC'de çalışan gazeteci, ülkesinde uygulanan isim yönetmeliğini test etmek için ilginç bir yönteme başvurdu.

Drysdale, ABC'nin What the FAQ adlı programında halktan en çok gelen sorulardan biri olan "Bebeğime hangi adları verebilirim?" sorusuna yanıt bulmak amacıyla, yeni doğum yaptığı çocuğuna "Metamfetamin Harika" ismini koydu.

Gazeteci, ülkenin güneydoğusundaki Yeni Güney Galler eyaletinde yer alan Doğum, Ölüm ve Evlilik dairesinin internet sitesine girerek, çocuğunun adını "Metamfetamin Harika" olarak kaydedilmesi için başvuru yaptı.

Drysdale, "Reddedileceğini varsayarak aklımıza gelen en uçuk ismi koyduk. Ancak durum öyle olmadı. Metamfetamin Süper adı gözden kaçtı ve onay aldı" dedi. 

Drysdale, "İleride bu hikayeyi çocuğuma kesinlikle anlatacağım" dedi (ABC)
Drysdale, "İleride bu hikayeyi çocuğuma kesinlikle anlatacağım" dedi (ABC)

Eşini buna ikna etmek için epey uğraştığını da belirten gazeteci, "Metamfetamin kelimesini gören birinin hiçbir şekilde buna onay vermeyeceğini düşündük ama yanılmışız" ifadelerini kullandı.

Eyaletteki söz konusu birimden kimliğini vermeyen bir yetkiliyse "Bu sıradışı isim maalesef gözden kaçmış" dedi. Yetkili, adın nasıl onay aldığına dair daha detaylı açıklama yapmadı. 

Drysdale, daha sonra kuruma tekrar başvurarak çocuğunun adını değiştirdiğini söyledi. Ancak yetkili, isim resmi olarak değiştirilse bile uygulama gereği çocuğun ilk onay alan adının da sistemde kalacağını belirtti.

Independent Türkçe



Otizmde devrim niteliğinde gelişme

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Otizmde devrim niteliğinde gelişme

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Araştırmacılar, otizmin 4 alt tipini keşfederek bu genetik durumun altında yatan biyolojiyi anlamaya yönelik "dönüştürücü bir adım" attı.

Princeton Üniversitesi ve Simons Vakfı'ndan bilim insanları, otizm kohort çalışması SPARK'taki 5 bin çocuğun verilerini analiz ederek bireyleri özellik kombinasyonlarına göre gruplandırdı.

Araştırmacılar belirli özelliklerle ilgili genetik bağlantılar aramak yerine, sosyal etkileşimlerden tekrarlayan davranışlara ve gelişimsel kilometre taşlarına kadar 230'dan fazla özelliği her bir kişide değerlendirdi.

Bu analiz sayesinde otizmin farklı genetik varyasyon modellerine sahip 4 alt tipini tanımlamayı başardılar.

Flatiron Enstitüsü'nde yardımcı araştırmacı bilim insanı ve çalışmanın ortak başyazarı Natalie Sauerwald, "Otizmin tek bir biyolojik hikayesi değil, birden fazla farklı anlatısı olduğunu görüyoruz" diyor.

Bu, geçmişteki genetik çalışmaların neden genellikle yetersiz kaldığını açıklamaya katkı sağlıyor; aslında birbirine karışmış birden fazla farklı bulmacaya baktığımızı fark etmeden bir yapbozu çözmeye çalışıyorduk. Bireyleri ilk başta alt tiplere ayırana kadar resmin tamamını, genetik örüntüleri göremedik.

Bu 4 alt tip Sosyal ve Davranışsal Zorluklar, Gelişimsel Gecikmeyle Birlikte Karma OSB (Otizm Spektrum Bozukluğu), Orta Derecede Zorluklar ve Geniş Çaplı Etkilenme olarak belirlendi.

İlk tip, otizmi olmayan çocuklarla benzer bir hızda gelişimsel kilometre taşlarına ulaşan fakat genellikle dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, anksiyete veya depresyon gibi eşlik eden sorunlar yaşayan çocukları kapsıyor.

İkinci tipte gelişimsel kilometre taşlarına ulaşmada gecikme görülürken eşlik eden rahatsızlıklara dair herhangi bir belirtiye rastlanmıyor.

Üçüncü tip olan Orta Derecede Zorluklar'da otizmle ilgili temel davranışlar olsa da diğer gruplar kadar güçlü değil. Otizmi olmayan çocuklarla benzer bir hızda kilometre taşlarına ulaşıyor ve eşlik eden rahatsızlıklar görülmüyor.

4. tipte en uç ve geniş kapsamlı zorluklar yaşanıyor.

Katılımcıların yüzde 37'sinin yer aldığı birinci ve yüzde 34'ünün bulunduğu üçüncü tip en yaygın gruplar. Yüzde 19'unu içeren ikinci ve yüzde 10'unun olduğu 4. tiplerse en nadir olanlar. 

Bulgular, genetik farklılıkların "yüzeyde benzeyen klinik görünümlerin ardındaki farklı mekanizmalara işaret ettiğini" vurguluyor.

Örneğin hem Geniş Çaplı Etkilenme hem de Karma OSB gruplarındaki çocuklar gelişimsel gecikme ve zihinsel engellilik gibi bazı önemli özellikleri paylaşıyor. Ancak ilk grupta, ebeveynlerden geçmeyen de novo mutasyonların en yüksek oranı görülürken, ikinci grubun nadir kalıtsal genetik varyantları taşıma olasılığı daha fazla.

Bulgular otizmin sadece 4 alt tipi olduğu anlamına gelmiyor; en az 4 tane bulunduğunu ve bunların hem klinik seviyede hem de genom düzeyinde araştırmalar için anlamlı olduğunu gösteren veri odaklı bir çerçevenin keşfedilmesini sağlıyor.

Otizmle mücadele eden ailelerin, çocuklarının hangi otizm alt tipine sahip olduğunu bilmesi yeni bir netlik, kişiye özel bakım, destek ve topluluk imkanı sunabilir.

Independent Türkçe