Avrupa'daki en büyük dinozor iskeletlerinden biri İspanya'da bulundu

Avrupa'daki en büyük dinozor iskeletlerinden biri, İspanya'nın doğusundaki Valensiya bölgesinin Els Ports de Morella ilçesinde bulundu

(Arşiv-AA)
(Arşiv-AA)
TT

Avrupa'daki en büyük dinozor iskeletlerinden biri İspanya'da bulundu

(Arşiv-AA)
(Arşiv-AA)

İspanyol paleontolog Jose Miguel Gasulla, İspanyol basınına yaptığı açıklamada, Els Ports de Morella'da ortaya çıkarılan dinozor iskeletinin dev kemiklerinin 100 milyon yıldan fazla süredir, bölgeye has olan bataklıkların, büyük eğrelti otlarının altında çok iyi bir şekilde korunduğunu söyledi.

Günümüzden 145 milyon yıl önce başlayıp 66 milyon yıl önce sona erdiği kabul edilen Alt Kretase dönemine ait olan dinozor çeşitlerinin bu bölgede olduğunun zaten bilindiğini aktaran Gasulla, son dinozor iskeletinin Avrupa'da bulunanların en büyüklerden biri ve İber Yarımadası'nda ortaya çıkarılan yeni bir tür olduğunu ifade etti.

Sauropoda olarak adlandırılan dinozor türüne ait olan söz konusu iskeletin, 1 metreden geniş omurları, yaklaşık 2 metre yüksekliğinde bir uyluk kemiği olduğu belirtildi.

Bölgede toplamda dört dinozor iskeleti bulunduğu ve bunların üçünün yeni türe ait olduğu bilgisi paylaşıldı.

Gasulla, "Bu bölge İspanya'daki dinozor kalıntılarının incelenmesi açısından kilit bir öneme sahip. Ayrıca Avrupa'nın Alt Kretase dönemine ait en iyi kayıtlardan biri ve dinozorların çeşitliliğini genişleten bir yer. Buradan iyi haberler almaya alışığız. Uluslararası bilim toplumu için de büyük bir olay" açıklamasında bulundu.



T-rex'in atalarının nereden geldiği bulundu

Kuzey Amerika'da yaşayan T-rex'in soyu, diğer uçamayan dinozorlarla birlikte yaklaşık 66 milyon yıl önce tükendi (Pedro Salas/Sergey Krasovskiy)
Kuzey Amerika'da yaşayan T-rex'in soyu, diğer uçamayan dinozorlarla birlikte yaklaşık 66 milyon yıl önce tükendi (Pedro Salas/Sergey Krasovskiy)
TT

T-rex'in atalarının nereden geldiği bulundu

Kuzey Amerika'da yaşayan T-rex'in soyu, diğer uçamayan dinozorlarla birlikte yaklaşık 66 milyon yıl önce tükendi (Pedro Salas/Sergey Krasovskiy)
Kuzey Amerika'da yaşayan T-rex'in soyu, diğer uçamayan dinozorlarla birlikte yaklaşık 66 milyon yıl önce tükendi (Pedro Salas/Sergey Krasovskiy)

Bilim insanları, Tyrannosaurus rex'in (T-rex) atalarının 70 milyon yıl önce Asya'dan Kuzey Amerika'ya göç ettiğini buldu. 

66 milyon ila 68 milyon yıl önce yaşayan T-rex yaklaşık 4 metre boya ve 12 metre uzunluğa ulaşabilen devasa bir dinozordu. 

Bu türün fosilleri genellikle Kuzey Amerika'da ortaya çıkarken, atalarının nereden geldiği bir süredir tartışma konusuydu. T-rex'in, ait olduğu tyrannosaurid grubunun Asya'daki üyelerine daha çok benzemesi bu belirsizliğin temel nedeni. 

Bazı bilim insanları bu nedenle T-rex'in atalarının Asya'da ortaya çıkıp Kuzey Amerika'ya gittiğini düşünüyordu. 

Bulguları hakemli dergi Royal Society Open Science'ta dün (7 Mayıs) yayımlanan çalışma, bu teoriyi destekleyen sonuçlara ulaştı. 

Araştırmacılar çeşitli tyrannosaurid türlerinin nerede ve ne zaman keşfedildiğine, evrimsel ağaçlarına ve bölgenin çevresel koşullarına dair verileri kullanarak bir bilgisayar modeli oluşturdu. 

Modelde fosil kayıtlarındaki boşlukları da hesaba katan ekip, T-rex'in atalarının Asya'da keşfedilmeyi bekleyen kalıntıları olduğunu düşünüyor. 

T-rex'in atalarının hem Kuzey Amerika hem de Asya'da fosilleri varken T-rex'in kalıntılarına sadece Kuzey Amerika'da rastlandığını saptadılar. 

Bilim insanları bu nedenle T-rex'in atalarının, deniz seviyelerinin düşmesi sonucu bir kara yolu açılmasıyla, yaklaşık 70 milyon yıl önce Asya'dan Kuzey Amerika'ya gittiğini söylüyor.

University College London'dan makalenin başyazarı Cassius Morrison "T-rex'in coğrafi kökeni hararetli tartışmalara konu oldu" diyerek ekliyor:

Modellememiz, T-rex'in atalarının muhtemelen Asya'dan Kuzey Amerika'ya gittiğini ve bugünkü Sibirya'yla Alaska arasındaki Bering Boğazı'nı geçtiğini gösteriyor.

Yeni çalışma tyrannosaurid ve kuzenleri megaraptorların nasıl devasa boyutlara ulaştığına da ışık tuttu. 

Araştırmacılar, her iki grubun da 92 milyon yıl önceki sıcaklık artışının ardından atalarına göre çok daha büyük vücut boyutlarına ulaştığını tahmin ediyor. Bu küresel ısınmanın ardından sıcaklıklar düşmüş ve daha soğuk bir iklim görülmüştü. 

Bilim insanları bu ortamda diğer büyük dinozor türlerinin yok olması ve bu iki grubun soğuk havalara daha iyi adapte olması sayesinde büyüyüp geliştiğini düşünüyor.

Çalışmanın ortak yazarı Charlie Scherer "Muhtemelen yaklaşık 90 milyon yıl önce nesli tükenen, eşit derecede büyük teropodların yerini almak için bu kadar devasa boyutlara ulaştılar" diyerek ekliyor:

Bu yok oluş, muhtemelen tiranozorların bu boyutlara ulaşmasını engelleyen ekolojik bariyeri ortadan kaldırdı.

Independent Türkçe, CNN, Live Science, Cosmos Magazine, Royal Society Open Science