Avrupa'daki en büyük dinozor iskeletlerinden biri İspanya'da bulundu

Avrupa'daki en büyük dinozor iskeletlerinden biri, İspanya'nın doğusundaki Valensiya bölgesinin Els Ports de Morella ilçesinde bulundu

(Arşiv-AA)
(Arşiv-AA)
TT

Avrupa'daki en büyük dinozor iskeletlerinden biri İspanya'da bulundu

(Arşiv-AA)
(Arşiv-AA)

İspanyol paleontolog Jose Miguel Gasulla, İspanyol basınına yaptığı açıklamada, Els Ports de Morella'da ortaya çıkarılan dinozor iskeletinin dev kemiklerinin 100 milyon yıldan fazla süredir, bölgeye has olan bataklıkların, büyük eğrelti otlarının altında çok iyi bir şekilde korunduğunu söyledi.

Günümüzden 145 milyon yıl önce başlayıp 66 milyon yıl önce sona erdiği kabul edilen Alt Kretase dönemine ait olan dinozor çeşitlerinin bu bölgede olduğunun zaten bilindiğini aktaran Gasulla, son dinozor iskeletinin Avrupa'da bulunanların en büyüklerden biri ve İber Yarımadası'nda ortaya çıkarılan yeni bir tür olduğunu ifade etti.

Sauropoda olarak adlandırılan dinozor türüne ait olan söz konusu iskeletin, 1 metreden geniş omurları, yaklaşık 2 metre yüksekliğinde bir uyluk kemiği olduğu belirtildi.

Bölgede toplamda dört dinozor iskeleti bulunduğu ve bunların üçünün yeni türe ait olduğu bilgisi paylaşıldı.

Gasulla, "Bu bölge İspanya'daki dinozor kalıntılarının incelenmesi açısından kilit bir öneme sahip. Ayrıca Avrupa'nın Alt Kretase dönemine ait en iyi kayıtlardan biri ve dinozorların çeşitliliğini genişleten bir yer. Buradan iyi haberler almaya alışığız. Uluslararası bilim toplumu için de büyük bir olay" açıklamasında bulundu.



Guatemala'daki "kan mağarası"nda vahşi Maya ritüelinin izleri ortaya çıktı

Yucatán Yarımadası'ndaki bir mağarada Mayalara ait çanak çömlek bulundu (Medina-Elizalde/Eurekalert)
Yucatán Yarımadası'ndaki bir mağarada Mayalara ait çanak çömlek bulundu (Medina-Elizalde/Eurekalert)
TT

Guatemala'daki "kan mağarası"nda vahşi Maya ritüelinin izleri ortaya çıktı

Yucatán Yarımadası'ndaki bir mağarada Mayalara ait çanak çömlek bulundu (Medina-Elizalde/Eurekalert)
Yucatán Yarımadası'ndaki bir mağarada Mayalara ait çanak çömlek bulundu (Medina-Elizalde/Eurekalert)

Arkeologlar Guatemala'daki bir mağarada, yağmur tanrısını yatıştırmak için insanların kurban edildiği vahşi bir Maya ritüelinden kalan parçalanmış kafataslarını ortaya çıkardı.

Cueva de Sangre ya da "kan mağarası" ilk kez 1990'larda Petén'deki arkeolojik kazı alanında yapılan bir araştırma sırasında keşfedilmişti.

Travmatik yaralanma izleri taşıyan kemikler zemine dağılmış halde bulunsa da yakın zamana kadar iyice incelenmemişlerdi.

Araştırmacılar, Maya halkının yaklaşık iki bin yıl önce mağarayı insan kurban etme ritüelleri için kullandığını gösteren kanıtlar sundu.

Aralarında Kaliforniya Eyalet Üniversitesi'nden Michele Bleuze'in de bulunduğu araştırmacılar, kemiklerin ritüel amaçlı parçalara ayrıldığına dair izler buldu.

Örneğin bir kafatası parçasının bir tarafında balta gibi bir aletle vurulduğunu gösteren bir iz var. Bir bebeğin kalça kemiğindeki benzer bir iz de muhtemelen ölüm anına yakın vakitte meydana gelmiş.

Araştırmacılar kemiklerin gömülmeyip yere saçılmış olmasının ve bazılarının tuhaf bir şekilde dizilmesinin, ritüelde kullanıldıklarına işaret ettiğini söylüyor.

Dahası arkeologlar, mağarada obsidyen bıçaklar ve kırmızı aşıboyası gibi ritüellerde kullanıldığı bilinen şeyler buldu.

Mağara alanı toplamda "yetişkin ve çocuklara ait 100'den fazla insan kemiği parçası" içeriyordu.

Araştırmacılar şöyle yazıyor:

Amerikan Yerlileri kozmolojisinde kutsal, canlı Dünya'nın önemi nedeniyle, insan kalıntılarının yeraltı boşluklarında biriktirilmesi Mezoamerika'da özel bir kültürel öneme sahipti.

Kemiklerdeki yaraların vahşi doğasını ve mağaradaki yüksek yoğunluğunu göz önüne alan araştırmacılar, Cueva de Sangre'nin yaklaşık MÖ 400 ila MS 250'de Mayaların ritüel amaçlı insan kurban etme alanı olduğu sonucuna vardı.

Bilim insanları "Mevcut iskelet unsurlarının türleri, travma, kemiklerin dizilişi ve kemiklerdeki değişiklikler, mağaradaki kalıntıların kurban niteliği taşıdığını güçlü bir şekilde destekliyor" diye yazıyor.

Mağaraya, bir su birikintisine açılan bir geçide inen küçük bir açıklıktan ulaşılabiliyor. Antik Mayalar için mağara muhtemelen sadece marttan mayısa kadar süren kurak mevsimde açıktı, sonrasında yağmurlar mağarayı erişilemez hale getirmiş olmalı.

Araştırmacılar, insan kurban edilen vahşi ritüellerin muhtemelen Maya yağmur tanrısı Chaac'ı yatıştırmak için yapıldığını ancak bu tür uygulamaların doğasını daha iyi anlamak için kemiklerin DNA analizinin yapılması gibi daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğunu söylüyor.

Gelecekteki araştırmaların, İspanyolların fethinden önce Orta Amerika'daki yaşama da daha fazla ışık tutabileceğini belirtiyorlar.

Independent Türkçe