Uzun süreli soğuk algınlığının sebebi nedir?

Bilimsel araştırma kapsamında İngiltere’de 10 binden fazla yetişkinin verileri analiz edildi

Bilim insanları bazı insanlarda soğuk algınlığının neden bu kadar uzun sürdüğünü açıklamaya çalıştı (Şarku’l Avsat)
Bilim insanları bazı insanlarda soğuk algınlığının neden bu kadar uzun sürdüğünü açıklamaya çalıştı (Şarku’l Avsat)
TT

Uzun süreli soğuk algınlığının sebebi nedir?

Bilim insanları bazı insanlarda soğuk algınlığının neden bu kadar uzun sürdüğünü açıklamaya çalıştı (Şarku’l Avsat)
Bilim insanları bazı insanlarda soğuk algınlığının neden bu kadar uzun sürdüğünü açıklamaya çalıştı (Şarku’l Avsat)

İngiltere’de yapılan bir araştırma, Kovid-19 testi negatif çıkan akut solunum yolu enfeksiyonlarından sonra uzun süreli soğuk algınlığı yaşayabileceğini ortaya çıkardı.

The Lancet tıp dergisine bağlı EClinicalMedicine dergisinde yayınlanan araştırmada ‘Uzun süreli soğuk algınlığının en sık görülen semptomlarından bazıları öksürük, mide ağrısı ve ishaldir. ilk enfeksiyondan itibaren 4 haftadan fazla sürer” ifadelerine yer verildi.

Ekip, bazı kişilerin neden diğerlerine göre daha uzun süreli soğuk algınlığı semptomları yaşadığını belirlemek için söz konusu araştırmayı gerçekleştirdi. Ulaşılan sonuçlar, soğuk algınlığı, grip veya zatürre gibi Kovid dışı akut solunum yolu enfeksiyonlarının ardından şu anda tanımlanmayan uzun vadeli sağlık etkileri olabileceğini düşündürdü.

Araştırmada, bir Kovid-19 enfeksiyonundan sonra uzun vadeli semptomların yaygınlığı ve şiddeti ile başka bir akut solunum yolu enfeksiyonu karşılaştırıldı.

Kovid-19’dan iyileşenlerin, Kovid-19 dışında solunum yolu enfeksiyonu geçirenlere kıyasla baş dönmesi veya tat ve koku alma sorunları yaşama olasılıkları daha yüksekti.

‘Uzun süreli Kovid’ artık bilinen bir durum olsa da, Kovid-19 enfeksiyonu sonrası uzun vadeli semptomları diğer solunum yolu enfeksiyonlarıyla karşılaştıran çok az çalışma bulunuyor.

Araştırmada, semptom kümelerini belirlemek için yapılan anketler ve istatistiksel analizler yoluyla İngiltere’deki 10 binden fazla yetişkinden elde edilen verileri analiz edildi.

Görsel kaldırıldı.
Uzun süreli soğuk algınlığının en sık görülen belirtileri öksürük ve mide ağrısıdır (Public Domain)

Sonuçlar, soğuk algınlığı, grip veya zatürre gibi Kovid ile ilgisi olmayan akut solunum yolu enfeksiyonlarından sonra uzun vadeli sağlık etkileri olabileceğini ortaya çıkardı. Bunların şu anda doktorların ‘uzun vadeli Kovid’i teşhis ettiği şekilde teşhis edilmediği belirtildi. 

Ancak araştırmacıların henüz semptomların uzun süreli Kovid ile aynı şiddette veya süreye sahip olup olmayacağı yönünde kanıtları bulunmuyor.

Londra Queen Mary Üniversitesi’nden araştırmanın baş yazarı Prof. Dr. Giulia Vivaldi “Bulgularımız yalnızca uzun süreli Kovid’in insanların yaşamları üzerindeki etkisine değil, aynı zamanda diğer solunum yolu enfeksiyonlarına da ışık tutuyor” dedi.

Vivaldi üniversitenin internet sayfasında yayınlanan raporda “Uzun süreli Kovid’e yönelik araştırmalar devam ederken, diğer akut solunum yolu enfeksiyonlarının kalıcı etkilerini araştırma ve değerlendirme fırsatını değerlendirmemiz gerekiyor” ifadelerine yer verdi. Ayrıca “Solunum yolu enfeksiyonlarından sonra uzun süre devam eden bu enfeksiyonun ilk etapta teşhis ve tedavisi oldukça zordur. Zira tanı testleri yok ve olası birçok semptom söz konusu” ifadelerini de sözlerine ekledi.

Son olarak Vivaldi “Kovid ve diğer akut solunum yolu enfeksiyonlarının uzun vadeli etkileri hakkında daha fazla araştırmanın yapılması, bazı insanların neden diğerlerine göre daha uzun vadeli semptomlardan mustarip olduğunun kökenine inmeye yardımcı olma açısından önem taşıyor” ifadelerine yer verdi.



Çığır açan çalışmada Parkinson'un erken belirtileri tespit edildi

Parkinson hastası GyroGlove'la ve GyroGlove olmadan yaptığı spiral çizimlerindeki farkı gösteriyor (AFP)
Parkinson hastası GyroGlove'la ve GyroGlove olmadan yaptığı spiral çizimlerindeki farkı gösteriyor (AFP)
TT

Çığır açan çalışmada Parkinson'un erken belirtileri tespit edildi

Parkinson hastası GyroGlove'la ve GyroGlove olmadan yaptığı spiral çizimlerindeki farkı gösteriyor (AFP)
Parkinson hastası GyroGlove'la ve GyroGlove olmadan yaptığı spiral çizimlerindeki farkı gösteriyor (AFP)

Farelerde Parkinson hastalığının erken belirtilerini keşfeden Çinli bilim insanları, bu zayıflatıcı hastalığın insanlarda çok daha erken teşhis edilmesini sağlayabilecek bir ilerleme kaydetti.

Çin Bilimler Akademisi'nden araştırmacılar, farelerde belirli bir tür orta beyin dopamin (DA) nöronlarının kaybıyla ortaya çıkan şaha kalkma, yürüme ve kamburlaşma gibi davranışların Parkinson hastalığıyla bağlantılı olduğunu buldu.

Parkinson'un bilinen en erken belirtileri arasında ağrı, kaygı, denge sorunları, sertlik, koku kaybı, uyku sorunları ve depresyon sayılabilir.

Titreme, el yazısında değişiklikler ve mimiklerde azalma gibi diğer belirtiler daha sonra hastalık ilerledikçe ortaya çıkar.

Yavaş yavaş, hastalar ciddi hareket sorunları yaşayabilir ve bu durum, erken teşhis ve tedavinin önemini vurgular.

Şimdiye kadar araştırmalar çoğunlukla DA nöronlarının ruh hali düzenleme ve ödül mekanizmalarındaki işlevlerine odaklandı.

Orta beyin bölgelerinde substantia nigra pars compacta (SNc) ve ventral tegmental alanda (VTA) bulunan bu sinir hücreleri, hareket, duygu ve ödül işlemenin düzenlenmesi için gerekli.

Ancak bilim insanları, DA nöronlarının daha ince ve spontane davranışlardaki rollerinin tam olarak anlaşılamadığını söylüyor.

Son çalışmada araştırmacılar, şaha kalkma ve kamburlaşma gibi davranışların bir tür SNc DA nöronunun kaybıyla ilişkili olduğunu ancak VTA'dakilerin olmadığını keşfetti.

Çalışmaya göre, bu ince davranışlar SNc DA nöron kaybının önemli göstergeleri olabilir ve Parkinson'a dair anlayışımızı geliştirebilir.

Bilim insanları, dopamin nöronlarının tükendiği iki fare modelinin hareketlerini incelemek için gelişmiş bir yapay zeka davranış analiz sistemi kullandı.

Araştırmacılar bu yaklaşımla, geleneksel yöntemlerin gözden kaçırabileceği ayrıntılı ve incelikli davranış özelliklerini yakalayabildi.

Çalışma, PD modelinde, VTA'da değil ama SNc'de DA nöronlarının kaybıyla doğrudan ilişkili olan şaha kalkma ve kamburlaşma davranışlarında azalmalar olduğunu ortaya koydu.

Fare modellerinde tırmanma diye adlandırılan ve tırmanmaya benzeyen bir başka davranışın da ortabeynin SNc bölgesindeki DA nöronlarının kaybıyla güçlü bir şekilde bağlantılı olduğu bulundu.

Bilim insanları, bulguların Parkinson hastalığının ilerleyişinin izlenmesinde potansiyel davranışsal göstergeler olarak kamburlaşma davranışının izlenmesi ihtiyacının altını çizdiğini söylüyor.

Çin Bilimler Akademisi'nden çalışmanın yazarı Xuemei Liu, "Davranışsal değişiklikleri hedeflenen sinirsel hasarla ilişkilendirmek, PH ilerlemesinin anlaşılmasını ilerletiyor ve tedavi stratejilerinin iyileştirilmesine yönelik değerli bilgiler sunuyor" dedi.

Independent Türkçe