Sandalye... Refaha, hükmetmeye ve ölüme giden yol

Son zamanlardaki bazı istatistiklere göre, bir kişi günde yaklaşık sekiz sandalye kullanıyor ve modern dünyada şu anda 60 milyardan fazla sandalye bulunuyor

Fransa'nın güneybatısındaki bir fabrikada bir işçi ahşap sandalye yapıyor (AFP)
Fransa'nın güneybatısındaki bir fabrikada bir işçi ahşap sandalye yapıyor (AFP)
TT

Sandalye... Refaha, hükmetmeye ve ölüme giden yol

Fransa'nın güneybatısındaki bir fabrikada bir işçi ahşap sandalye yapıyor (AFP)
Fransa'nın güneybatısındaki bir fabrikada bir işçi ahşap sandalye yapıyor (AFP)

Hişam el-Yetim 

Sandalye, birçok açıdan sembolize ettiği şeyler nedeniyle modernliğin en ikonik simgelerinden birid.

Arap dünyasında bir kişinin yüksek statüsünü ve zenginliğini, Batı'da ise refah ve medeniyeti temsil eder.

Sanayi Devrimi'nden sonra insan yapımı ürünler arasında en yaygın ve dolaşımda olanlardan biri oldu.

Bir kişi günde bir kaşık kullanırken, modern istatistiklere göre günde yaklaşık 8 sandalye kullanır.

Şu anda dünyada 60 milyardan fazla sandalye buluyor; bunlar yemek, çalışma, hastalık ve diğer amaçlarla kullanılıyor.

Ancak cansız nesneler dünyasına ait olan bu naif varlığın yolculuğu, tarih boyunca pek çok sıkıntıyla gölgelendi.

Bazı medeniyetlerde tanrıların tahtı olarak kullanılmasından, güç ve zenginlik sembolü olarak kullanılmasına, ünlü Fransız İmparatoru Napolyon'un tek başına oturduğu tahtından, modern çağdaki elektrikli idam sandalyesinin sembolü olmasına kadar ona farklı anlamlar yüklendi.

Araplar arasında

Arap kralları ve liderleri hiçbir zaman sandalyelere oturmadılar. Arap peygamber Hz. Muhammed'in (sav) halk arasında toprak üzerinde oturduğu bilinirdi.

O zamanlar sandalye bilinmediği için değil, aksine Arapların bu tür oturma alışkanlığını psikolojik rahatlık ve mütevazılık nedeniyle sürdürdüğü için sandalye kullanılmazdı.

Kur'an-ı Kerim'de yer alan Ayet-el-Kürsi, bilimle, hurafe ve büyünün uzaklaştırılmasıyla ilgili anlamlar içermesi nedeniyle en önemli Kur'an ayeti sayılıyor.

Arap dil sözlükleri, kursi (sandalye) kelimesinin otomatik olarak Araplar arasında bilimi ifade ettiğini belirtir, bu da bilim adamının sıradan insanın üstündeki yüksek konumunu vurgular.

Araplar için sandalye, "bir kişinin oturması için tahta veya benzeri malzemeden yapılan koltuk" anlamına gelir ve bir üniversite profesörü için bilim merkezini temsil eder.

Kursi (sandalye) kelimesi ile kitap veya defter parçası anlamına gelen kerase kelimesi arasındaki büyük benzerlik bu anlamı doğruluyor.

Arapçada sandalyeye dair tembellik ve uyuşukluk gibi olumsuz anlamlar bulunsa da bu terim aynı zamanda rızkı aramada tembelliği ifade etmek için kullanılan takris kelimesiyle bağlantılı.

Bu nedenle, takris terimi çölde bazı hayvanların atıklarını biriktirmesi veya çiftçinin ürünlerini toplamak için geç kalması durumunu ifade etmek için kullanılır.

Batıda

Ayrıca bazı modern bilim adamları, sandalye kullanan kişinin evcilleştirilmiş bir varlıktan başka bir şey olmadığını, zira yaptığı işin doğası gereği yaşamsal faaliyetinin zihinsel faaliyetle sınırlı olduğunu doğruluyor.

Sandalyeler, vücutlarımızda kalıcı değişikliklere yol açan bir dizi değişikliği tetikledi.

Modern insanın sandalyelerden kaçınması artık imkansız; çünkü onlar iş yerlerinde, restoranlarda, kafelerde, barlarda, sinema salonlarında, arabalarda, okullarda ve çevremizdeki her yerde bol miktarda bulunur.

Sandalye kelimesi eski metinlerde bulunmaz, ne Kutsal Kitap'ta ne de antik Yunanlı yazar Homeros'un İlyada çevirisinde bu kelimeye rastlanmaz ve hatta 1599 tarihli Hamlet oyununda bile sandalye ismi geçmezken, Charles Dickens'ın Bleak House (Kasvetli Ev) adlı modern romanında tam 187 kez geçer.

Sağlık açısından

Bu modern değerler son zamanlarda Arap ve dünya toplumlarına büyük ölçüde yayıldı.

Arap dünyasında geçmiş zamanı simgeleyen her şey, Arapça kadim (eski) kelimesi aracılığıyla kişinin ayaklarını kullanmasıyla bağlantılı hale gelmiş, kişinin ayak hareketinin yerini başka araçlar aldı.

Bunun sonucunda, arabalar, uçaklar, bisikletler ve diğer ulaşım araçları, bazen çok yakın mesafelerde, hatta ülke dışına seyahat ederken yaya olarak yapılan insan hareketinin yerini aldı.

Yürüme veya koşma, modern yaşamın ayrılmaz bir parçası haline gelmiş ve insanların sağlık durumlarını korumak için yapmaları gereken bir aktivite olarak kabul edildi.

British Heart Foundation tarafından yapılan bir araştırmada, modern insanın zamanının yüzde 75'ini fiziksel aktivite yapmadan geçirdiği, günde yaklaşık 10 saatini oturarak harcadığı ortaya kondu.

Bu durum, oturarak zaman geçirme alışkanlığının çeşitli metabolik hastalıklarla, özellikle şeker hastalığı ve bazı kanser türleri gibi sindirim sistemi hastalıklarıyla yakından ilişkilendirildiği sağlık açısından ciddi sorunlara yol açtı.

Ayrıca, kullanılmayan kasların zayıflamasına ve kemiklerin büyümesine yol açarak kronik bel ağrısı ve diğer rahatsız edici semptomlara neden olabildi.

Bu konuda uzman araştırmacı olan Vibar Kriven, şu sözlerle konuya dikkat çekti:

Teknoloji ve eğlence endüstrilerinin yükselişiyle birlikte, bu endüstriler oturmak için sandalyelere ihtiyaç duydu. Bu, bu büyük endüstrilerin ve diğer modern endüstrilerin geleceğinin, çağdaş insanın fiziksel aktivitesinin azlığı ile yakından ilişkili olduğunu gösteriyor.

Independent Arabia - Independent Türkçe



Jenna Ortega, hayranlarına TikTok trendine son vermeleri için yalvardı

Hayranlar oyuncak bebeklerin saçını ters çeviriyor (AFP/TikTok/JuneIsWack)
Hayranlar oyuncak bebeklerin saçını ters çeviriyor (AFP/TikTok/JuneIsWack)
TT

Jenna Ortega, hayranlarına TikTok trendine son vermeleri için yalvardı

Hayranlar oyuncak bebeklerin saçını ters çeviriyor (AFP/TikTok/JuneIsWack)
Hayranlar oyuncak bebeklerin saçını ters çeviriyor (AFP/TikTok/JuneIsWack)

Jenna Ortega, bir TikTok trendinin mağazaları çileden çıkarmasının ardından hayranlarının Wednesday pelüş oyuncakları hırpalamaması için yalvardı.  

Wednesday'in karakteristik koyu renkli okul üniformasına ve simsiyah örgülerine sahip pelüş bebekler, doğaüstü dizinin son fragmanının ardından ilgi görmeye başladı.

Addams Ailesi'nin (Addams Family) spin-off'unda, psişik güçlere sahip donuk bir genç kız olan Wednesday Addams, bir cinayetin gizemini çözmeye çalışıyor.

Jenna Ortega, Kasım 2022'de yayına girdiğinde rekorlar kıran diziye ismini veren karakteri oynuyor. Wednesday karakteri daha önce 1960'lardaki dizide Lisa Loring ve sonrasında 1991 yapımı uzun metrajda Christina Ricci tarafından canlandırılmıştı.

TikTok kullanıcıları, mağazalara girip pelüş oyuncaklarla uğraşıyor. Bebeğin saçını ters çevirerek karakterin alnı açık ve kel görünmesine yol açıyorlar.

23 yaşındaki oyuncu, bir sepet dolusu yumurta kafalı Wednesday pelüş bebeği görünce devreye girmek zorunda kalarak hayranlarına bu davranışa son vermeleri için çağrı yaptı.

Büyük harflerle ve sert bir üslupla yazılmış posterde "Wednesday'in saçını ters çevirmeyin, mağazayı terk etmeniz istenecektir" yazıyordu.

Ortega, bu videoya yorum yaparak "Lütfen yapmayın" diye rica etti.

Hayranlar yorumlarda eğlendi ve Fanta, Play-Doh ve La Roche Posay gibi markalar şakalaşmaya dahil oldu.  Cilt bakım firması "Bebekler bile bundan sıkılmış gibi görünüyor" yazdı.

Bir hayran da "Bu Wednesday değil, Perşembe (Wednesday, çarşamba anlamına geliyor -çn.)" diye espri yaptı.

Geçen ay, Netflix yeni bir sahne arkası fragmanı yayımlayarak dizinin ikinci sezonunun "daha büyük ve daha çarpık" olacağına söz vermişti.

@dumbwaystodie hair holds memories @Billy #wednesdayaddams #wednesdaytoy ♬ escape - Kilgore Doubtfire

 

Videoda karakteri "Hadi oyuncak bebeklerle oynayalım" diye espri yaparken Ortega "Size daha fazlasını gösterirsek gözleriniz kanardı ve ben o kadar bonkör değilim" diyor.

Netflix henüz resmi bir çıkış tarihi açıklamadı fakat dizinin çekimlerinin, ilk sezondaki asıl konumu Romanya'dan farklı olarak İrlanda'da yapılması bekleniyor. Deadline, hayranlara dizinin en erken 2025'te gösterime gireceğini aktarmıştı.

zascdvrgt
Ortega, trende son vermesi için hayranlara yalvardı (TikTok/JuneIsWack)

Dizinin yeni sezonu hakkında Variety'ye konuşan Ortega şöyle demişti:

Dizinin korku yönüne biraz daha odaklanmak istediğimize karar verdik. Çünkü bu çok neşeli ve bunun gibi vampirler, kurt adamlar, süper güçler içeren bir dizide kendini çok ciddiye almak istemiyorsun.

Ortega "Wednesday için herhangi bir romantik partnerden de vazgeçiyoruz, bu da gerçekten harika" diye eklemişti.
Independent Türkçe