Wikipedia'nın kurucusu Wales: Gerçek bilgi çaba, eleştiri ve algoritmaların ötesine geçmeyi gerektirir

Jimmy Wales: Acil olarak güven, şeffaflık ve sorumlu veri kullanımına ihtiyaç var. (Web Summit)
Jimmy Wales: Acil olarak güven, şeffaflık ve sorumlu veri kullanımına ihtiyaç var. (Web Summit)
TT

Wikipedia'nın kurucusu Wales: Gerçek bilgi çaba, eleştiri ve algoritmaların ötesine geçmeyi gerektirir

Jimmy Wales: Acil olarak güven, şeffaflık ve sorumlu veri kullanımına ihtiyaç var. (Web Summit)
Jimmy Wales: Acil olarak güven, şeffaflık ve sorumlu veri kullanımına ihtiyaç var. (Web Summit)

Bu yıl Portekiz'in başkenti Lizbon'da düzenlenen ve bugün sona eren Web Zirvesi'nde, Wikipedia'nın CEO'su ve kurucusu Jimmy Wales, yapay zeka (AI) ile Wikipedia gibi insan odaklı bilgi platformları arasındaki karmaşık ilişkiyi gündeme taşıdı.

Şarku’l Avsat'ın katıldığı oturumda açıklamalarda bulunan Wales, yapay zekanın değişen dinamikleri ve bu platformlar üzerindeki etkisi hakkında derinlemesine bilgi vermeye çalıştı.

2023 Zirvesi'ndeki toplantı ve tartışmaların büyük bir bölümünü yapay zeka ve hayatın çeşitli yönleri üzerindeki etkisi oluşturuyor.

Yeni teknolojilerin karşılaştığı zorluklar

Wikipedia'nın CEO'su sözlerine eBay gibi devrim niteliğindeki teknolojilerin ilk günlerini anımsatarak başladı ve tüketicilerin bu tür hizmetleri kullanmaya yönelik kuşkularının nasıl bugün sahip olunan yaygın benimseme ve güvene dönüştüğünü vurguladı. Benzer şekilde, Wikipedia'nın da bir yandan içeriğin tahrif edilmesine ilişkin endişeler, diğer yandan da güvenilirlik gibi zorluklarla karşılaştığını anlattı. Tartışma aynı zamanda yeni olan her şeye ilişkin kamuoyu algılarının ve kamuoyu kabulünün zaman içinde nasıl geliştiğine de ışık tuttu.

Günümüze doğru ilerlerken Jimmy Wales, GPT-3 ve GPT-4 gibi büyük dil modellerine özellikle odaklanarak yapay zekanın mevcut haliyle sınırlamalarını tartıştı.

Bu modellerin ‘etkileyici’ yeteneklerini kabul etmekle birlikte, genellikle ‘makul görünen ancak yanlış olan bilgiler ürettiğini’ vurguladı. Wales, ‘gerçeklerin ve sağlam kaynakların doğrulanmasının yanlış bilgiyle mücadele için elzem olduğuna’ inanıyor.

Fotoğraf Altı: Jimmy Wales: Yapay zeka, insan dokunuşunu korurken, Wikipedia'daki içerik boşluklarını belirlemeye yardımcı oluyor. (Web Summit)

Yapay zeka ve Wikipedia'daki potansiyel rolü

Görüşmenin bir başka yönü de yapay zekanın Wikipedia ansiklopedisine potansiyel entegrasyonuna odaklandı. Şirketin CEO'su yapay zekanın içerik boşluklarını belirlemeye yardımcı olacağını, böylece ansiklopedinin doğruluğunu ve güvenilirliğini artırırken bilgi ve içerikle beslemek için çalışan editörlerin rolünü yani insan dokunuşunu da koruyacağını öngördü.

Bu bağlamda Wales, insanların oynadığı rolün ve geniş editör topluluğunun Wikipedia'ya katkıda bulunduğu farklı bakış açılarının önemini vurguladı. Wales ayrıca, ‘yapay zekânın, kendini Wikipedia'ya adamış bu gönüllülerin hassas anlayış ve eleştirel düşünme becerilerinden yoksun olduğunu’ göz önünde bulundurarak, insan müdahalesinin kalıcı değerine dikkat çekti.

Fotoğraf Altı: 13-16 Kasım tarihleri arasında Lizbon'da düzenlenen Web Summit 2023’e 70 binin üzerinde kişi katıldı. (Web Summit)

Yapay zeka geliştirmede etik hususlar

Yapay zekanın gelişimini çevreleyen etik hususlar tartışmanın önemli bir bölümünü oluştururken, Wikipedia CEO'su güven, şeffaflık ve verilerin sorumlu bir şekilde kullanılması gerektiğini vurguladı. Wales, geleceğe bakarken Wikipedia'nın bağımsızlığının ve finansman için birkaç teknoloji devine aşırı bağımlılıktan kaçınmanın önemine dikkat çekti.

Konuşma, yapay zekanın bilgi ve toplum üzerindeki etkisi üzerine daha geniş değerlendirmelerle sona erdi. Wales, açıklamasında “Gerçek bilginin, algoritmaların ve verilerin ötesine geçerek çaba, eleştirel düşünme ve gerçeğe bağlılık gerektirir" dedi.

Wikipedia CEO'su Jimmy Wales'in Web Summit 2023'teki görüşleri, yapay zeka ile Wikipedia gibi insan odaklı bilgi platformları arasındaki sürekli gelişen ilişkiye geniş bir bakış açısı sağladı.

Görüşmenin hedefi, teknolojik ilerleme ile dijital çağda insani değerlerin korunması arasında bir denge kurmak olarak vurgulandı.



Elon Musk'ın şirketi, "Köle evine hoş geldiniz" davasında uzlaşmaya vardı

Resimde görülen, Kaliforniya'nın Fremont kentindeki Tesla tesisinde çalışan siyah bir işçi, bir yöneticinin çalışanları 'plantasyona hoş geldiniz' diyerek karşıladığını iddia ederek Elon Musk'ın şirketine dava açmıştı (Reuters)
Resimde görülen, Kaliforniya'nın Fremont kentindeki Tesla tesisinde çalışan siyah bir işçi, bir yöneticinin çalışanları 'plantasyona hoş geldiniz' diyerek karşıladığını iddia ederek Elon Musk'ın şirketine dava açmıştı (Reuters)
TT

Elon Musk'ın şirketi, "Köle evine hoş geldiniz" davasında uzlaşmaya vardı

Resimde görülen, Kaliforniya'nın Fremont kentindeki Tesla tesisinde çalışan siyah bir işçi, bir yöneticinin çalışanları 'plantasyona hoş geldiniz' diyerek karşıladığını iddia ederek Elon Musk'ın şirketine dava açmıştı (Reuters)
Resimde görülen, Kaliforniya'nın Fremont kentindeki Tesla tesisinde çalışan siyah bir işçi, bir yöneticinin çalışanları 'plantasyona hoş geldiniz' diyerek karşıladığını iddia ederek Elon Musk'ın şirketine dava açmıştı (Reuters)

Katie Hawkinson ABD Muhabiri 

Elon Musk'ın Tesla'sı bir ırk ayrımcılığı davasında uzlaşmaya vardı. Siyahi bir çalışan, bir yöneticinin kendisini bazen "Plantasyona hoş geldiniz" ve "Köle evine hoş geldiniz" diyerek karşıladığını iddia ederek şirkete dava açmıştı.

San Francisco Federal Mahkemesi'ne verilen dilekçeye göre, Kaliforniya'nın Fremont şehrindeki Tesla tesisinde araba kapılarına mandal takan işçi Raina Pierce, otomobil üreticisiyle perşembe günü bir uzlaşma anlaşması imzaladı. Anlaşmanın şartları henüz bilinmiyor.

Pierce tacize uğradığını, cinsiyet temelli hakaretlere maruz kaldığını ve tuvalet duvarlarına ırkçı küfürler yazıldığını gördüğünü söylüyor. Pierce ayrıca siyah olmayan iş arkadaşlarının mazur görüldüğü davranışları nedeniyle kendisine bağırıldığını ve cezalandırıldığını dile getiriyor.

Davaya göre, geçici olarak onun hattına katılan bir Tesla çalışanı Pierce'a sesini çıkarmasını söylemiş.

Çalışan, "İK'ye gitmen gerekiyor çünkü bu yöneticilerin senin hakkında böyle şeyler söylemesi doğru değil" demiş.

The Independent cevap hakkı için Tesla'nın avukatı ve Pierce'ın avukatlarıyla temasa geçti.

Bu, Tesla'nın Fremont tesisinden kaynaklanan ilk ırk ayrımcılığı davası değil.

Geçen yıl Tesla, siyah bir eski asansör operatörü olan Owen Diaz'la 2017 tarihli bir taciz davasında uzlaşmaya varmıştı. Reuters'ın haberine göre Diaz, her gün ırkçı hakaretler duyduğunu, fabrikanın her yerine gamalı haç çizildiğini gördüğünü ve başka ırkçı davranışlara tanık olduğunu belirtmişti.

Jürinin 2023'te Diaz'a 3,2 milyon dolar tazminat verilmesini kararlaştırmasının ardından her iki tarafın da temyiz başvuruları sona ermişti. Ayrıca 2021'de farklı bir jüri, Diaz'a 137 milyon dolar tazminat verilmesine karar kılmış ancak daha sonra yargıç bunun aşırı bir miktar olduğunu tespit etmişti. Yeni bir duruşma emri verilmiş ve Diaz daha düşük bir miktar olan 15 milyon doları reddetmişti.
Görsel kaldırıldı.Elon Musk'ın Tesla'sı, Kaliforniya'nın Fremont şehrindeki üretim tesisinden kaynaklanan başka ırk ayrımcılığı davalarıyla da karşı karşıya kaldı (Reuters)


Bryan Schwartz Law'a göre, binlerce eski ve görevdeki siyah çalışanla yükleniciyi içeren bir toplu dava da bu sonbaharda jüri karşısına çıkacak. İşçiler, tesiste ayrımcılık ve tacize maruz kalırken kendilerine ırkçı hakaretler edildiğini ve ırkçı grafitiler gördüklerini söylüyor.

Hukuk bürosuna göre işçiler, şirketin "ırk üzerinden düşmanca bir çalışma ortamı sürdürmesini" engelleyecek ve tüm Tesla çalışanlarına taciz eğitimi verilmesini zorunlu kılacak bir mahkeme kararı istiyor.

Şirket, mahkeme dosyalarındaki iddiaları reddediyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news